Giorgia Meloni heeft op vrijdag het mandaat van president Sergio Mattarella gekregen om een nieuwe regering te vormen. Dat gebeurde na een week van politieke onrust en rumoer, die de formele besprekingen tussen de twee overschaduwden. 

Meloni, wiens partij vorige maand bij de verkiezingen het grootste deel van de stemmen won, volgt Mario Draghi op, wiens coalitie in juli instortte. De aanvoerster van Broeders van Italië (Fratelli d’Italia), een partij met postfascistische wortels, zal zaterdag tijdens een ceremonie formeel worden beëdigd als premier van Italië.

“We zijn klaar om deze natie zo snel mogelijk een regering te geven”, zei Meloni na een ontmoeting op vrijdagochtend met president Mattarella. Die gaf haar nog diezelfde dag de opdracht een kabinet te vormen. Meloni zal een regering samenstellen die gesteund wordt door de Lega Nord van Matteo Salvini en Forza Italia van Silvio Berlusconi.

Lega-lid Giancarlo Giorgetti zal de nieuwe minister van Financiën worden, terwijl Antonio Tajani, de tweede man van Forza Italia en veteraan van het Europees Parlement, minister van Buitenlandse Zaken wordt. Daarmee viert Berlusconi een belangrijke overwinning, aangezien zijn partij al lang aasde op het betreffende ministerie. De nieuwe minister van Defensie wordt Guido Crosetto, de mede-oprichter van Fratelli d’Italia.

De coalitie kenmerkt zich door zijn eurosceptische, conservatieve en anti-migratiestandpunten.

Spanningen binnen de coalitie

De benoeming van Meloni volgt op een week van bittere rancune binnen haar rechtse alliantie over de toewijzing van ministersposten, waarbij de spanningen met Berlusconi naar boven kwamen. De 86-jarige oud-premier beschreef Meloni in een gelekte aantekening als “iemand met wie je niet kunt opschieten”.

De situatie werd explosief nadat een audio-opname van Berlusconi uitlekte, waarin de Italiaan zichzelf beschreef als “een van de vijf echte vrienden” van Vladimir Poetin. Ook zou hij verjaardagscadeaus en “lieve brieven” met de Rus hebben uitgewisseld, waardoor de sfeer binnen de Italiaanse politiek bijzonder gespannen raakte.

Het lukte de drie partijleiders echter om op vrijdag alsnog één front te vormen tijdens het overleg met Mattarella. De coalitie stelde “unaniem” voor dat Meloni de regering zou gaan leiden, waardoor niets haar benoeming meer in de weg stond. 

Economische storm

Onderwijl wordt Italië geconfronteerd met een naderende recessie, waarbij de torenhoge energieprijzen de bedrijfswinsten uithollen en het inkomen van de huishoudens onder druk zetten.

Meloni, samen met minister van Financiën Giorgetti, staat voor de uitdaging de stabiliteit van de Italiaanse overheidsfinanciën te handhaven en de overheidsschuld – momenteel 150 procent van het bbp, tevens de hoogste van alle grote economieën in de eurozone – op een neerwaarts pad te houden. De Italiaanse inflatie op jaarbasis staat momenteel op 8,9 procent, tegenover 8,4 procent vorige maand.

“De nieuwe regering komt op een moeilijk moment”, aldus Lucrezia Reichlin, hoogleraar Economie aan de London Business School, aan de Financial Times. “Er zijn veel donkere wolken aan de horizon. Er is weinig om positief over te zijn”.

Het IMF waarschuwde vorige week dat Italië afstevent op een recessie en voorspelde dat de economie volgend jaar met 0,2 procent zal krimpen.

(mah)