Wie dacht dat enkel de koning titels als ‘verduidelijker’ of ‘verkenner’ gebruikte bij formatiegesprekken, heeft het mis. In Gent zal oud-minister Vera Dua (Groen) verkennende gesprekken leiden met het kartel Voor Gent om de gespannen situatie te ontmijnen.
Key takeaways
- Oudgediende Vera Dua moet in Gent de situatie ontmijnen. Dua keert daarmee even terug op het politieke toneel na haar laatste wapenfeit in 2011.
- Vooruit wil verder onderhandelen met Groen, maar wel op basis van de tekst van Voor Gent.
- Open Vld is op dit moment erg stil, de vraag is of de liberalen een coalitie met Groen zien zitten.
In het nieuws: Groen wil duidelijk geen tweede misstap en pakt het met Vera Dua voorzichtig aan.
- Nu de leden van Vooruit Gent het bestuursakkoord tussen de kartellijst Voor Gent en N-VA afschoten, heeft burgemeester Mathias De Clercq (Voor Gent/Open Vld) zijn initiatiefrecht neergelegd. Het is nu aan Groen om twee weken lang de gesprekken te leiden. Die gesprekken start Groen enkel op met Voor Gent, praten met de N-VA is uitgesloten.
- De groenen zijn zich bewust van de diepe wonden die geslagen zijn, liet lijsttrekker Hafsa El-Bazioui (Groen) maandag weten. “We moeten tijd nemen en empathie tonen om die te laten helen”, zei ze. Nadat Voor Gent aankondigde een bestuursakkoord met N-VA te ambiëren, schuwde El-Bazioui de grote woorden niet: volgens haar waren de gesprekken tussen Groen en Voor Gent “schijnonderhandelingen” en had Voor Gent altijd al de ambitie om met N-VA te besturen. Vooruit-kopstuk Joris Vandenbroucke deed die uitspraak dan weer af als “leugens”. Zo vielen er nog harde woorden over en weer.
- Groen wil de gesprekken met Voor Gent alle kansen geven, en daarom zet El-Bazioui even een stap terug. Dinsdag zal oud-minister en oud-gemeenteraadslid Vera Dua verkennende gesprekken hebben met Voor Gent. De bedoeling is dat zij woensdag verslag uitbrengt bij Groen Gent, waarna de partij hoopt de onderhandelingen weer te kunnen aanvatten.
- Vera Dua trok in 1988 de Gentse Agalev-lijst (de voorloper van Groen) en werd zo gemeenteraadslid. In 1991 werd ze verkozen als Kamerlid. Dua werd vervolgens in 1995 Vlaams Parlementslid en in 1999 werd ze Vlaams minister van Leefmilieu en Landbouw, tot 2003. Van 2003 tot 2007 was Dua partijvoorzitter, en vanaf 2006 weer gemeenteraadslid in Gent. Ze hield haar politieke carrière voor bekeken in 2011.
Ingezoomd: Groen denkt dat de breuk nog kan helen.
- Het feit dat Dua na meer dan 10 jaar opnieuw een politieke rol opneemt, bewijst hoe gevoelig de zaak ligt. Maandagmorgen werd Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout gesignaleerd aan het stadhuis, nog een signaal dat de Gentse situatie de partijtop bezig houdt. Zeker na de teleurstelling van de Groen-afdeling in Antwerpen omdat ze niet meebesturen, is de inzet hoog.
- “Vera Dua brengt een rijke ervaring mee vanuit onze partij en overstijgt dit ook. Ze heeft altijd goede contacten gehad met verschillende kopstukken van Voor Gent en gelooft dat we elkaar terug kunnen vinden”, laat Groen weten in een persmededeling. Met de aanstelling van Dua wil de partij “de toon zetten voor constructieve en open gesprekken die tot een progressieve coalitievorming zullen leiden”.
- Maandagavond, nog voor haar aanstelling, gaf Dua een interview aan Terzake. Ze is overtuigd dat Voor Gent en Groen elkaar toch zullen vinden. “Groen, Vooruit en progressieve Open Vld-ers komen in se inhoudelijk vrij goed overeen. Heel spijtig dat het zo gelopen is. Maar Gent is Gent, een rebelse stad. Het DNA van Gent matcht niet zo goed met N-VA”.
Het kartel blijft voorlopig intact
Gevolgd: Vooruit stuurt ervaren strijders naar het slagveld.
- Bij Vooruit hebben boegbeelden Joris Vandenbroucke en Astrid De Bruycker een stap opzij gezet. Zij onderhandelden mee over het akkoord dat werd voorgelegd aan Groen en N-VA. Een akkoord dat dus door de leden van Vooruit naar de prullenmand werd verwezen. Dat gebeurde niet door de inhoud, maar door het feit dat N-VA mee aan de uitvoerende knoppen zou zitten. Toch wilden Vandenbroucke en De Bruycker “met een propere lei” opnieuw beginnen.
- Hun plaats aan de onderhandelingstafel wordt ingenomen door kopstuk Freya Van den Bossche (Vooruit) en Rudy Coddens (Vooruit). Beiden zijn schepen geweest. Van den Bossche stond vierde op de Voor Gent-lijst, Coddens was lijstduwer.
- In een mededeling laat Vooruit Gent weten dat de tekst die Vandenbroucke De Bruycker mee opstelden, overeind blijft. “Dit akkoord moet de basis vormen voor de verdere onderhandelingen. Ook het kartel met Open Vld blijft intact. “Vooruit is samen met de liberalen als Voor Gent naar de Gentse kiezer getrokken en blijft samen deelnemen aan de onderhandelingen”.
- Van den Bossche benadrukt dat “het werk van Vandenbroucke en De Bruycker niet voor niets geweest zal zijn”. “Voor Gent zal aan tafel zitten met een hecht team”, zegt ze ook. “Voor Gent, dat zijn socialisten en liberalen. Wij laten elkaar niet los”.
Surrealistische situatie
Om te volgen: Dua heeft een moeilijke taak, om te beginnen al over de tekst.
- Hoewel er veel persoonlijk oud zeer meespeelde, lag toch ook de tekst die Voor Gent aan Groen voorlegde, moeilijk. De Clercq vroeg om een “trendbreuk” met het groene mobiliteitsbeleid. Voor Gent wilde onmiddellijk een aantal circulatieplannen en knips wijzigen, Groen pleitte voor initieel behoud met een grondige evaluatie. Extra parkeerplaatsen aan het Gentse Zuid werden een symbooldossier. Hoogdringend nodig voor de verkeersstromen volgens Voor Gent, onbetaalbaar volgens Groen.
- De vraag is dus wat de verkennende gesprekken opleveren. Als Voor Gent inderdaad vasthoudt aan hun eigen nota is er van ‘initiatief’ bij Groen weinig sprake. Tegelijkertijd kan Groen het onmogelijk maken om opnieuw met een eigen tekst te komen die opnieuw afgeschoten kan worden. Dua zal dus fluwelen handschoentjes aan moeten trekken.
- Grote afwezige in dit debat is op dit moment Open Vld. Het is onduidelijk hoeveel animo er bij de liberalen nog is om wederom met Groen samen te zitten. Een deel van de Gentse Open Vld wil veel liever met N-VA samenwerken. De liberalen keurden het akkoord met N-VA wél goed, met 97,5 procent.
- Ondertussen worden allerlei surrealistische opties genoemd waarbij Open Vld zich half terug zou trekken uit het kartel. Als de liberalen zich niet kunnen vinden in besturen met Groen, zouden ze als onafhankelijken kunnen gaan zetelen in de gemeenteraad. Het kartel Voor Gent blijft dan op papier bestaan, maar is in de praktijk opgeheven. Het is duidelijk dat zowel Vooruit als Groen die optie niet willen. Het levert ook een rare spreidstand op: De Clercq blijft dan als stemmenkanon van de grootste fractie burgemeester, terwijl zijn partijgenoten onafhankelijk zijn.
- De 11 Vooruit-gemeenteraadsleden kunnen eveneens als onafhankelijke gaan zetelen, waardoor Groen cd&v bij de gesprekken moet betrekken om een meerderheid te halen. Ook die optie ligt voorlopig niet op tafel.