De gemeenten putten inkomsten uit verschillende heffingen en belastingen, maar de belangrijkste inkomstenbronnen blijven de aanvullende personenbelasting (APB) en de opcentiemen op de onroerende voorheffing (OOV). Uit cijfers van de FOD Financiën en de Vlaamse overheid blijkt dat die tarieven enorm kunnen variëren van gemeente tot gemeente.
Key Takeaways
- Nergens in Vlaanderen ligt de aanvullende personenbelasting hoger dan in Mesen. In die gemeente bedraagt het tarief 9 procent.
- In Alveringem betaal je dan weer de meeste opcentiemen op de onroerende voorheffing, zijnde 1.417.
Context: In nagenoeg alle gemeenten in Vlaanderen moet je jaarlijks een aanvullende personenbelasting en opcentiemen op de onroerende voorheffing betalen.
- De aanvullende personenbelasting is een belasting die wordt geheven door de gemeente bovenop de federale personenbelasting.
- De zogenaamde opcentiemen zijn een toeslag bovenop de grondbelasting die Vlaanderen al heft op jouw woning of grond.
Aanvullende personenbelasting
Details (1): Het gemiddelde tarief voor de aanvullende personenbelasting bedraagt in Vlaanderen 7,17 procent. De bijdrage die je aan jouw gemeente betaalt, vind je onderaan het aanslagbiljet. Maar in welke gemeenten ligt het tarief voor de aanvullende personenbelasting het hoogst? Cijfers van de Fod Financiën geven meer duiding.
| Gemeente | APB-tarief |
| 1. Mesen | 9 procent |
| 2. Wachtebeke | 8,5 procent |
| 3. Roeselare | 8,5 procent |
| 4. Maaseik | 8,5 procent |
| 5. Lennik | 8,5 procent |
| 6. Kortessem | 8,5 procent |
| 7. Kortemarkt | 8,5 procent |
| 8. Hoeselt | 8,5 procent |
| 9. Zoutleeuw | 8,3 procent |
| 10. Zutendaal | 8 procent |
Opgemerkt: Zutendaal is niet de enige gemeente waar de inwoners een extra taks van 8 procent moeten betalen bovenop de personenbelastingen. 51 andere Vlaamse gemeenten, waaronder Peer, St. Truiden en Leopoldsburg, passen hetzelfde tarief toe.
- In De Panne, Knokke-Heist en Koksijde betaal je geen aanvullende personenbelastingen.
Ook dit: De Vereniging van Vlaamse Steden en Gemeenten (VVSG) liet eerder dit jaar al weten dat elf gemeentebesturen voor 2024 het mes hebben gezet in de aanvullende personenbelasting.
- “Sommige dalingen zijn het gevolg van gemeenten die in 2025 fuseren, waarbij het tarief wordt vastgesteld op die van de ‘goedkoopste’ gemeente”, aldus de vereniging. Zo zagen bijvoorbeeld de inwoners van Borgloon bij de start van het jaar het tarief zakken van 8,5 naar 7,9 procent als gevolg van de fusie met Tongeren. Die zal worden voltooid in 2025.
Opcentiemen op de onroerende voorheffing
Details (2): In Vlaanderen betalen woningeigenaars gemiddeld 898 opcentiemen bovenop de grondbelasting. De cijfers van de Vlaamse overheid leren ons dat je in de onderstaande tien gemeenten de meeste opcentiemen betaalt.
| Gemeente | Opcentiemen |
| 1. Alveringem | 1.417 |
| 2. Spiere-Helkijn | 1.400 |
| 3. Harelbeke | 1.350 |
| 4. Diksmuide | 1.295 |
| 5. Bredene | 1.295 |
| 6. Niel | 1.263 |
| 7. Vleteren | 1.259,45 |
| 8. Oostende | 1.259,45 |
| 9. Wervik | 1.259 |
| 10. Avelgem | 1.259 |
Ook dit: Volgens de VVSG hebben dit jaar drie gemeentebesturen de opcentiemen op de onroerende voorheffing naar beneden bijgesteld.
Grootste aantal belastingen
Tot slot: Econoom Stijn Baert onderzocht voor HLN.be welke gemeente de meeste belastingen telt.
- Mechelen staat met 40 belastingen bovenaan die rangschikking.
- “Wij gebruiken de fiscaliteit ook als instrument om maatschappelijke problemen aan te pakken”, reageert burgemeester Bart Somers (Open Vld) tegenover de nieuwssite. “Zo hebben we een belasting op bromfietsen van pizzabezorgers. Anderzijds subsidiëren we wel hun fietsen. Of nog: onze tamelijk hoge belasting op nachtwinkels. Zij krijgen dat bedrag echter terug wanneer ze geen alcohol verkopen aan minderjarigen en Nederlands gebruiken in hun winkel. Dat zijn wel belastingen, maar nog meer eigenlijk instrumenten om bepaald gedrag bij te sturen. Zo hebben we zestien ‘sturende belastingen.”
- Menen, Hemiksem, Eeklo en Sint-Pieters-Leeuw vervolledigen de top vijf met elk 34 belastingen.
