Het Russische staatsbedrijf Gazprom zet woensdag de levering van gas aan het Nederlandse gasbedrijf GasTerra stop. Het bedrijf weigert om in roebels te betalen. En dus draaien de Russen de kraan dicht. GasTerra heeft al ergens anders gas ingekocht.
Het gaat om een contract voor de levering van gas vanaf 31 mei tot 1 oktober. Dit contract is goed voor ongeveer 2 miljard kuub gas, dat dus niet geleverd zal worden. Dat komt neer op ongeveer 5 procent van wat er jaarlijks aan gas in Nederland verbruikt wordt.
Een groot deel hiervan gaat via GasTerra, eigendom van Nederland en oliereuzen Shell en ExxonMobil.
Gas blijft stromen
Bij welke leveranciers GasTerra, het gas nu vandaan haalt, is onbekend. Vermoedelijk komt het uit Noorwegen of gaat het om vloeibaar gas (LNG).
Omdat GasTerra al extra gas heeft ingekocht, verwacht minister Rob Jetten (van Economische Zaken en Klimaat, D66) dat het besluit van GasTerra ‘geen gevolgen’ heeft voor de ‘fysieke levering’ van gas. Met andere woorden: het blijft mogelijk om op het gasfornuis te koken en warm te douchen.
Hogere prijzen
Dat neemt niet weg dat consumenten er wel wat van gaan merken in hun portemonnee. GasTerra heeft het extra gas namelijk op de internationale gasmarkt gekocht. En daar zijn de prijzen al maanden torenhoog.
En het bedrijf kan niet uitsluiten dat deze hoge prijzen ook aan de consumenten worden doorberekend, al gaat GasTerra z’n best doen om dit te voorkomen. “Door al vroegtijdig te anticiperen proberen we de effecten op de markt zo beperkt mogelijk te houden”, zegt een woordvoerder van het bedrijf.
In de zomer zal dit nog best lukken, maar in de winter zou dit best eens lastiger kunnen worden, vertelt Aad Correljé, expert van de TU Delft. “Een hoop is al gecontracteerd.” LNG bijvoorbeeld, waar in Azië ook veel vraag naar is.
En ook het vullen van de gasreserves wordt lastiger zonder het Russische gas, aldus Correljé. “Dat zien we pas terug in de winter.”
Eis van Poetin
De reden voor het conflict met Gazprom is de eis van de Russische dictator Vladimir Poetin dat alle energie die Rusland aan Europa levert, in roebels moet worden afgerekend. GasTerra weigert hieraan te voldoen, omdat hierdoor de sancties tegen Rusland worden omzeild.
Nederland is niet het eerste land dat geen gas meer geleverd krijgt. Eerder werden ook Polen, Bulgarije en Finland om dezelfde reden afgesloten.
Via Duits dochterbedrijf
Vattenfall en Eneco, twee van de drie grootste energiebedrijven van Nederland, blijven nog wel gas ontvangen van Gazprom. Bij Vattenfall is mogelijk omdat het bedrijf niet in roebels hoeft te betalen, volgens een woordvoerder omdat het bedrijf geen langetermijncontracten heeft afgesloten. En Eneco krijgt z’n gas van Wingas, het Duitse dochterbedrijf van Gazprom.