Gangsterbendes uit de Balkanlanden hebben een ‘onklopbaar’ zakenmodel. Dat staat te lezen in een rapport van de NGO ‘Global Initiative against Transnational Organised Crime’.
Na het uiteenvallen van Joegoslavië maakten de beruchte Pink Panthers naam in Europa. Het ging om een crimineel, maar los samenwerkingsverband tussen een 100-tal juwelendieven, meestal afkomstig uit de voormalige republiek. In de periode tussen 1993 en 2014 werden ze ervan verdacht ruim 341 juwelendiefstallen te hebben gepleegd in Europa. Daarbij werd meer dan 300 miljoen euro buitgemaakt.
Zijn de meesten onder hen ondertussen overleden, met pensioen of zitten ze in de gevangenis, dan zijn ze ondertussen opgevolgd door een nieuwe generatie technologisch onderlegde misdadigers. Die speelt wel degelijk in de ‘eerste klasse van de misdaad’, aldus het rapport.
Het gaat om ‘een generatie van moderne, dynamische en ondernemende criminelen, die zich uiterst vaardig toont in het zich aanpassen aan veranderende omstandigheden, in het innoveren en in het halen van voordeel uit steeds verbeterende technologie’, staat er te lezen. Zo wisselen ze berichten uit via volledig versleutelde netwerken en wassen ze hun inkomsten wit door middel van cryptomunten en offshore rekeningen.
Geruchten als zou er een Balkankartel of een Albanese maffia bestaan zijn ongegrond. Eerder dan dat is er een gans netwerk van kleine bendes. Die kopen drugs in Latijns Amerika, die ze dan via een netwerk van zeelui uit de Balkan de EU-havens binnensmokkelen. Maar ook in Zuid-Afrika, Turkije en Australië zijn bendes uit de Balkan actief.
De haven van Antwerpen wordt ook door de Balkanmaffia als draaischijf gebruikt
Hun landgenoten verdelen de drugs dan verder op straat. Sommige transacties worden daarbij volledig buiten de Balkan afgehandeld. De Balkan zelf blijft een te kleine markt voor de georganiseerde misdaad. Het grote geld wordt wel degelijk elders verdiend. In België onder andere, dat 18 keer in het rapport wordt vermeld en dat in 2017 ruim 44 ton cocaïne in beslag kon nemen. De haven van Antwerpen wordt ook door de Balkanmaffia als draaischijf gebruikt.
Deze criminele bendes zadelen hun thuislanden met een bedenkelijke reputatie op. Dat heeft gevolgen voor de overige inwoners van die landen. Zo kunnen Kosovaren de Schengenzone enkel binnen met een visa en gebruikt Nederland (dat veel ervaring heeft met de ‘Joegomaffia’) de georganiseerde misdaad als argument om de toetreding van Balkanlanden tot de EU te vertragen.
Hoe deze bendes best bestreden worden is minder duidelijk. Het rapport dringt aan op een betere samenwerking tussen de verschillende landen, de inbeslagname van activa en het delen van informatie. Niet makkelijk wanneer men weet dat deze misdadigers de gewoonte hebben om verschillende identiteiten aan te nemen.