“Il y a quelque chose de pourri au royaume de France…” Er is iets verdorven in het koninkrijk Frankrijk, schreef de Libanese krant L’Orient-Le Jour maandag in een editoriaal. “Iets dat al het overige gelukkig nog niet heeft ingehaald, maar dat met elke verkiezing terrein wint.” […] [De verkiezingsuitslag] … weerspiegelt de gemoedstoestand van een deel van het Franse volk, waarvan bijna een derde zich van stemming heeft onthouden, waardoor een bijna ongekende situatie is ontstaan: de koning is er nog, maar hij is bijna naakt.“
Daar valt iets voor te zeggen. Want wanneer de verkiezingsuitslag aan een grondige analyse wordt onderworpen, ontstaat het schrikbeeld van een hopeloos verdeeld land. Macron staat in zijn tweede ambtstermijn voor een haast onmogelijke opdracht. Kort samengevat stemde iets meer dan een op elke drie geregistreerde kiezers voor hem en iets minder dan een op drie voor Le Pen. Maar ook een op drie – en daaronder voornamelijk jongeren – heeft de politiek gewoon verlaten.
Een hopeloos verdeeld land
- Marine Le Pen kwam zondag als winnaar uit de bus in 3 regio’s. (Hauts-de-France, PACA (Provence-Alpes-Côte d’Azur) en Corsica) terwijl ze er in 2017 nog geen enkele had gewonnen.
- Le Pen wint in 30 Franse departementen tegenover amper 2 vijf jaar geleden.
- Ze haalde ook 2,6 miljoen meer stemmen dan in 2017. Le Pen wist 27% van de geregistreerde kiezers te overtuigen, terwijl het kamp van de onthoudingen – het kamp van degenen die de politiek de rug hebben toegekeerd – 1 procent meer telt (28% van de geregistreerde kiezers).
- Worden de blanco en ongeldige stemmen opgeteld, dan komen we uit op 34%. Minder dan 5 procentpunten onder het aantal geregistreerde kiezers dat voor Macron heeft gestemd (38,5%).
- Het meest verontrustende is dat de onthoudingen zich vooral onder jongeren laten opmeten. Ongeveer 40% van de 18-tot-34-jarigen – ’s lands toekomst – ging niet stemmen, aanzienlijk meer dan enige andere leeftijdsgroep.
- 85% van de moslims stemde in de tweede ronde voor Macron, tegen 55% van de katholieken.
- 75% van de 65-plussers stemde op Macron (a.k.a les riches et les vieux). Ook 38% van wie in de eerste ronde nog voor voor de Trotskist Mélenchon stemde, gaf zijn stem zondag aan Macron.
- 63% van de Fransen wil niet dat Macron de parlementsverkiezingen van juni wint.
Elite vs. arbeiders
Ondertussen circuleert op sociale media een video die de colère weerspiegelt die onder de Franse arbeidersklasse (‘gilets jaunes’) leeft en maar niet gaat liggen. De aanwezigen reageren woedend op de aankondiging van Macrons overwinning.
De grootste uitdaging voor Macron ligt ongetwijfeld in het dichten van de kloof tussen de elites van de kennismaatschappij (71% stemde Macron) en de gemarginaliseerde en ongelukkige arbeidersklasse (68% stemde Le Pen). Macron is nu ook president van een land waarvan een op drie kiezers de instellingen heeft verlaten.