De federale regeringspartijen hebben afgelopen week een akkoord bereikt over de details van de meerjarenbegroting. Veel gezinnen zullen de impact voelen van wat er de voorbije maanden is beslist. “Denk bijvoorbeeld aan de hogere accijnzen op gas”, zegt Kristof Van Ael, consultant bij Alongsight. “Alleen gaat het hier om een minieme verhoging in vergelijking met wat er nog komt.”
2025 loopt bijna op z’n einde. Daarom blikken we bij BusinessAM tijdens de laatste weken van 2025 samen met experts uit de financiële en economische wereld vooruit op het nieuwe jaar. Tot en met het einde van het jaar publiceren we elke maandag een interview.
Voor ons derde interview spraken we met de fiscalisten Kristof van Ael, Frederik De Graeve en Lorien Van den Bempt over onder meer de btw-verhogingen en hogere accijnzen op gas.
Lees ook de vorige interviews uit deze reeks:
- Hoofdstrateeg bij Nagelmackers: “Het is ver van zeker dat de AI-zeepbel zal barsten in 2026”
- Topvrouw Guberna: “We zien meer en meer activisme bij de Belgische kleine belegger”
Het begrotingsakkoord van de regering-De Wever wordt niet door iedereen gesmaakt. Sommige fiscalisten hekelen de belastingverhogingen. Frederik De Graeve, fiscalist bij Grant Thornton, is daar een van. “De belastingdruk in ons land ligt al hoog, maar dat hield de federale regering niet tegen om enkele taksen op te trekken”, klinkt het. Uit een recent rapport van de OESO blijkt dat de Belgische belastingdruk in 2024 voor het tweede jaar op rij is toegenomen. Van iedere 100 euro die een Belg ontvangt, verdwijnt er gemiddeld 42,7 euro in de staatskas. “Nochtans had de regering bij de start van de legislatuur beloofd om een gezond evenwicht te vinden tussen besparingen en extra inkomsten. Ik kan nu alleen maar vaststellen dat het begrotingsakkoord voornamelijk bestaat uit extra taksen.”
De regering gaat onder meer op zoek naar extra geld bij de beleggers. Zo stijgt bij de start van het nieuwe jaar de effectentaks van 0,15 naar 0,3 procent. Die belasting geldt voor iedereen met een effectenrekening met een gemiddelde waarde van 1 miljoen euro. De verdubbeling komt bovenop de introductie van een meerwaardebelasting. Beleggers moeten door die nieuwe maatregel vanaf 1 januari 2026 op de gerealiseerde meerwaarden een taks van 10 procent betalen. Er geldt wel een vrijstelling tot 10.000 euro per jaar. “Het staat in de sterren geschreven dat die belasting zal stijgen als de regering extra centen nodig heeft”, aldus De Graeve. “We zien bijvoorbeeld ook dat de lagere roerende voorheffing voor kleine en middelgrote vennootschappen (VVPR-bis) als onderdeel van het begrotingsakkoord stijgt van 15 naar 18 procent.”
Duurder gas
Ook voor de gewone consumenten veranderen er veel zaken. Zo zal de meerjarenbegroting een impact hebben op de energiefactuur. De federale regering plant om vanaf 2026 elk jaar 91 miljoen euro meer op te halen via hogere accijnzen op aardgas. Voor een gemiddeld gezin (in Vlaanderen) komt dat neer op 75 euro extra per jaar. Van Ael waarschuwt dat dat nog maar de start is. “Het gaat hier om een bescheiden toename in vergelijking met wat er nog komen zal. De Europese regelgeving ETS-2 zal pas echt een opwaarts effect op de gasfactuur hebben.” Vanaf 2028 moeten leveranciers van fossiele brandstoffen voor de verwarming van gebouwen en transport over land uitstootrechten kopen voor de CO2-uitstoot die hun fossiele brandstoffen veroorzaken. Zij zullen die extra kosten doorrekenen aan de eindgebruikers. Zij dreigen dus fors meer te moeten betalen voor hun energieverbruik, leert een recent rapport van de Vlaamse onderzoeksinstelling VITO/EnergyVille. Voor sommige gezinnen kan de gasfactuur met maar liefst 650 euro (per jaar) aandikken.
“Bovendien ligt er ook nog een btw-verhoging voor gas op de Europese tafel”, voegt Van Ael er nog aan toe. “Het einde van de belastingverhogingen (op gas) is met andere woorden nog niet in zicht voor de Belgische consument. Het is immers de bedoeling van Europa en België om de burgers te ontmoedigen fossiele brandstoffen te gebruiken.” In de meerjarenbegroting zit er ook een lichtpuntje voor onze energiefactuur: de accijnzen op elektriciteit dalen. Tegen 2029 is er 170 miljoen euro aan accijnzen op elektriciteit minder ingeschreven. Bij een gemiddeld verbruik van 3.500 kWh dalen de accijnzen op een jaarfactuur met zo’n 3 procent, ofwel met 35 euro per jaar.
Hogere btw
Niet alleen de hogere accijnzen op gas raken de Belgen in de portefeuille. Tal van andere producten en diensten worden duurder door een btw-verhoging. Die maatregel treft voornamelijk verfijnde vrijetijdsbesteding, zoals festivals en restaurants. De Arizona-partijen hebben afgelopen week wel beslist om de aangepaste btw-tarieven pas vanaf maart te laten gelden in plaats van 1 januari 2026. “Lijkt mij een logische beslissing”, reageert Lorien Van den Bempt van Grant Thornton. “Het was voor bedrijven vrijwel onmogelijk om alles tegen dan technisch in orde te krijgen, zoals de IT-systemen.”
De fiscale experte voegt eraan toe dat de implementering van de btw-verhoging voor sommige sectoren extra moeilijkheden met zich meebrengt. Ze geeft de hotelsector als voorbeeld. Mensen betalen vaak al een deel van de overnachting op voorhand. Het overige gedeelte betalen ze bij aankomst. “Hoe moeten de hotels de btw-verhoging toepassen als een deel in 2025 en een ander deel in 2026 wordt betaald?”
Vraag is in welke mate de ondernemingen de hogere belasting zullen doorrekenen aan de consument. “Veel zal afhangen van de prijspolitiek van het bedrijf. Zullen ze bereid zijn om een deel van hun winstmarges op te geven? De btw-verhoging komt bovendien bovenop de verplichte e-facturatie (voor B2B), wat extra kosten met zich meebrengt voor de bedrijven”, aldus Van den Brempt. De fiscaliste sluit overigens niet uit dat bepaalde beslissingen alsnog teruggedraaid kunnen worden als blijkt dat de btw-verhogingen de vraag zodanig onder druk zetten dat de belastinginkomsten net dalen. “Nederland ging de regering bijvoorbeeld vanaf volgend jaar de btw op cultuur, sport, media en hotels verhogen van 9 naar 21 procent. Die beslissing werd teruggedraaid, met uitzondering van hotels waarvoor wel 21 procent zal gelden vanaf 1 januari 2026. Er bestond namelijk heel wat onzekerheid over de kostenverhogingen en mogelijke teruglopende vraag door een btw- verhoging”, voegt de experte eraan toe.
Wil je op de hoogte blijven van alles wat er zich afspeelt in de financiële wereld? Niels Saelens, een journalist met een passie voor financiën, volgt alles op de voet op. Via deze link kan je je inschrijven op zijn dagelijkse nieuwsbrief.
Wil je toegang krijgen tot alle stukken op BusinessAM en dat voor minder dan 50 euro per jaar? Sluit dan hier een abonnement af!