Key takeaways

• De Finse luchtmacht verwijdert geleidelijk hakenkruizen van eenheidsvlaggen om misverstanden binnen de NAVO te voorkomen.
• Hoewel het symbool historisch geen nazi-betekenis had in Finland, ligt het gevoelig bij westerse bondgenoten.
• Nieuwe vlaggen worden ontwikkeld om beter aan te sluiten bij de moderne identiteit en internationale samenwerking.

De Finse luchtmacht verwijderde geleidelijk de hakenkruizen van sommige eenheidsvlaggen. De beslissing werd genomen nadat Finland in 2023 lid was geworden van de NAVO en was bedoeld om mogelijke misverstanden met westerse bondgenoten te voorkomen.

Historische achtergrond

Hoewel het hakenkruis in de 20ste eeuw sterk werd geassocieerd met de nazi-ideologie en haatgroepen, is de geschiedenis ervan binnen de Finse luchtmacht genuanceerder. Het symbool werd in 1918 aangenomen, nog voor het bestaan van nazi-Duitsland. Het kwam van graaf Eric von Rosen, een Zweedse edelman die Finland in 1918 zijn eerste militaire vliegtuig schonk. Het vliegtuig droeg zijn persoonlijke embleem – een blauw hakenkruis op een witte achtergrond – dat later het nationale embleem van de Finse luchtmacht werd en tot 1945 alle vliegtuigen sierde.

Hoewel het hakenkruis na de Tweede Wereldoorlog van de officiële vliegtuigmarkeringen werd verwijderd, bleef het nog enkele decennia op sommige eenheidsvlaggen en decoraties staan, en ook op het insigne van de Luchtmachtacademie. De Finse luchtmacht beweert dat het gebruik van het symbool geen verband houdt met nazi-Duitsland. Er is echter wel een familieband: Graaf von Rosen was de zwager van Hermann Göring, een gedecoreerde Duitse gevechtspiloot in de Eerste Wereldoorlog die op jonge leeftijd lid werd van de Nazipartij en de Luftwaffe onder Adolf Hitler ging leiden.

NAVO-integratie en symbolische aanpassing

Gezien de integratie van Finland in de NAVO en de gevoeligheid van veel bondgenoten voor het hakenkruis, worden er nieuwe vlaggen ontwikkeld. “We hadden de vlag kunnen houden, maar er zouden vervelende situaties kunnen ontstaan met buitenlandse bezoekers”, zei Tomi Böhm, hoofd van de luchtverdedigingsmacht van de Karelische vleugel. “Het is verstandig om ons aan de tijd aan te passen.”

De Finse defensiemacht bevestigde dat de vernieuwing van de vlaggen van luchtmachteenheden in 2023 was begonnen, maar ontkende een direct verband met het NAVO-lidmaatschap. Het doel, zeiden ze, was om “de symboliek en emblemen van de vlaggen te moderniseren om de toenmalige identiteit van de luchtmacht beter te weerspiegelen.”

Expertanalyse

Professor Teivo Teivanen van de Universiteit van Helsinki, auteur van een recent boek over de geschiedenis van het hakenkruis, suggereert dat NAVO-integratie een rol speelt: “Er is behoefte aan meer integratie met strijdkrachten uit landen als Duitsland, Nederland en Frankrijk – landen waar het hakenkruis duidelijk een negatieve connotatie heeft.”

De nieuwe vlaggen zullen onthuld worden bij toekomstige evenementen zoals parades en lokale ceremonies, hoewel er geen specifiek tijdschema is aangekondigd. De verwijdering van het Von Rosen-hakenkruis, dat sinds 1918 in gebruik is, volgt op een reeks hervormingen die het symbool al uit de meeste andere luchtmachtemblemen hebben verwijderd. (uv)

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!