De essentie: Uit de jongste gegevens van de ECB blijkt dat de spaarders in de eurozone een spaarvergoeding van gemiddeld 2,1 procent (bruto) krijgen op het kapitaal dat ze voor één jaar vastklikken.

• De Franse spaarders krijgen de hoogste vergoeding: 2,83 procent.
• In ons land gaan termijnrekeningen met een looptijd van één jaar gepaard met een gemiddelde rente van 2,48 procent. Daarmee valt België net uit de top 3. De vergoedingen in Slowakije (2,5 procent) en Italië (2,82 procent) liggen hoger.

Een jaar geleden kregen de spaarders een rente van gemiddeld 0,19 procent. Desalniettemin zijn ze niet te spreken over de huidige vergoedingen. Dat komt omdat de banken het verstrakkende geldbeleid hebben aangegrepen om de winstmarges van hun traditionele verdienmodel – het omzetten van kortlopende deposito’s naar langlopende kredieten – te vergroten, wat dus voornamelijk een opwaarts effect heeft op de kredietkosten.

• Voornamelijk het prijskaartje van een woonlening is het voorbije jaar fors gestegen. We nemen België als voorbeeld. In twee jaar tijd is de vaste rente op een hypothecair krediet met een looptijd van 25 jaar in gestegen van 1,83 naar 3,69 procent, leert de rentebarometer van Immotheker.
• Ter vergelijking: in ons land moet je bij meer dan de helft van de spaarrekeningen tevreden zijn met een rente lager dan 1 procent.

Geduld spaarders is op

Leegstroom: Uit een rondvraag van het persagentschap Reuters blijkt dat de Europese spaarders hun spaargeld weghalen bij de banken.

• De Italiaanse bank Unicredit zag in het eerste kwartaal van dit jaar 1,6 procent van de deposito’s wegstromen.
• De Britse bank NatWest laat weten dat de klanten tijdens de eerste drie maanden in totaal 11,1 miljard pond hebben opgenomen. Barclays en Lloyds Banking Group tekenden dalingen van respectievelijk 5 miljard en 2,2 miljard pond op.
• In Duitsland hebben de particuliere klanten van de Bundesbank bijna 8 procent van hun spaargeld opgevraagd (in vergelijking een jaar eerder). Deutsche Bank zag de deposito’s afnemen met 4,7 procent. Die bank schrijft de daling toe aan de onzekerheid in de financiële sector die het gevolg is van de bankencrisis in de Verenigde Staten en Zwitserland.
• Ook de Franse bank BNP Paribas zag een bescheiden afname van de spaardeposito’s.
• De Spaanse bank Santander is één van de uitzonderingen. Die bank zag het aantal deposito’s in het eerste kwartaal van 2023 toenemen met 6 procent.

En in ons land? Op de gereglementeerde spaarboekjes stond in maart 299,88 miljard euro geparkeerd, leren de jongste (voorlopige) cijfers van de Nationale Bank van België (NBB). Het totaalbedrag ligt daarmee opnieuw onder de kaap van 300 miljard euro.

• In februari stond er nog 300,26 miljard euro op de spaarrekeningen. Er is dus sprake van een daling met ongeveer 380 miljoen euro op een maand tijd.

Geldmarktfondsen

Alternatieven: Cijfers van Refinitiv Lipper leren dat de spaarders hun geld beleggen in geldmarktfondsen.

• Wat zijn geldmarktfondsen? Dergelijke fondsen beleggen in geldmarktinstrumenten, vastrentende effecten met een zeer korte looptijd. Door de korte looptijd kunnen de beheerders van die fondsen het kapitaal snel herbeleggen, waardoor ze sneller de vruchten kunnen plukken van stijgende rentes.
• In maart stroomde er netto 34 miljard euro naar de Europese geldmarktfondsen. Die beleggingsinstrumenten waren het best verkochte activatype van die maand.

Waar blijven de hogere spaarrentes?

Hoe reageren de banken? In ons land blijft het momenteel verbazend stil op de spaarmarkt.

• De jongste renteverhoging dateert van 17 april. Nagelmackers was toen de laatste bank om de spaarvergoeding op te trekken.
• Opvallend: intussen hebben de spaarders zelfs een eerste renteverlaging te slikken gekregen. Zo heeft de overheid beslist om de rente op de e-DEPO-rekening te plafonneren op 2,5 procent bruto. In maart bracht het “spaarboekje van de overheid” nog 3,1 procent in het laatje.
• Het is heel waarschijnlijk dat de ECB de komende maanden de rente nog enkele keren zal verhogen. ECB-voorzittter Christine Lagarde zei tijdens een toelichting van het jongste rentebesluit (+25 basispunten) dat de monetaire instelling nog werk voor de boeg heeft. De druk op de banken neemt dus toe om de spaarders een hogere vergoeding uit te betalen.
• Enkele beleidsmakers, waaronder Pierre Wunsch, gouverneur van de NBB, hebben overigens al kritiek geuit op de lage spaarrentes. “Indien die niet verder stijgen, dreigen de spaarders weg te lopen”, zei Wunsch in maart.
• “Traditionele banken moeten beslissen of ze hun rendement maximaliseren door de rente op deposito’s zo laag mogelijk te houden, of dat ze voorrang geven aan hun liquiditeit en stabiliteit door de rente te verhogen en het geld van hun klanten vast te houden”, besluit Nicola Marinelli, assistent-professor financiën aan de Universiteit van Londen, in een reactie tegenover Reuters. (kg)