Key takeaways

• De Europese landbouw loopt achter op andere sectoren bij de invoering van digitale technologieën.
• De beperkte deelname van de agrovoedingssector aan de Europese digitale innovatiecentra (EDIH’s) vergroot deze digitale kloof.
• De auteurs stellen een meer inclusieve en gegevensgestuurde aanpak van EDIH’s voor, inclusief het opnemen van agrovoedingsspecialisaties en het geven van prioriteit aan de betrokkenheid van boeren.

De landbouw in Europa staat voor een grote uitdaging. Hij loopt achter op de digitale transformatie van het continent. Dit probleem heeft gevolgen voor de voedselzekerheid, de werkgelegenheid op het platteland en de klimaatbestendigheid. Terwijl de Europese digitale innovatiepolen (EDIH) tot doel hebben om de toepassing van digitale technologie door kleine en middelgrote ondernemingen (KMO’s) te versnellen, blijft de landbouw ondervertegenwoordigd onder de begunstigden.

Een nieuwe studie, gepubliceerd in het tijdschrift Agriculture, analyseert de redenen voor deze situatie. De onderzoekers namen de wetenschappelijke literatuur, rapporten en beleidsdocumenten onder de loep die betrekking hebben op de rol van digitale innovatie in de agrovoedingssector. Hun bevindingen tonen een duidelijke digitale kloof tussen de landbouw en andere industrieën. Ze waarschuwen dat die kloof de groene en digitale transitie van Europa kan belemmeren.

Factoren die bijdragen aan digitale kloof

Ondanks het brede bereik van het EDIH-programma, dat de Europese Commissie financiert via het Digital Europe Programme (DEP), blijft de deelname van de agrovoedingssector beperkt. Slechts een klein deel van de begunstigden komt uit deze sector.

De auteurs schrijven deze beperkte deelname toe aan verschillende onderling samenhangende factoren: een zwakke institutionele capaciteit in plattelandsgebieden, gefragmenteerde onderzoeksinspanningen en een gebrek aan consistente gegevens over digitale adoptie in de landbouw. Veel EDIH’s bevinden zich in stedelijke innovatiecentra, waardoor ze geografisch en economisch ontoegankelijk zijn voor kleine en middelgrote landbouwbedrijven en boeren.

Het onderzoek wijst ook op methodologische problemen wanneer men de impact van EDIH’s op de landbouw wil meten. Veel studies analyseren het ecosysteem als geheel in plaats van de werking van individuele hubs te onderzoeken. Empirisch bewijs is schaars en veel studies bieden eerder conceptuele kaders dan concrete beoordelingen.

Oproep voor een meer inclusieve benadering

Daarnaast stellen de auteurs dat een top-down benadering van het ontwerp van EDIH-initiatieven vaak de acceptatie ervan beperkt, vooral in regio’s met beperkte digitale geletterdheid en infrastructuur. Zij pleiten voor een hervormingsagenda die inzet op inclusiviteit, transparantie en empirische evaluatie. Dat betekent: agrovoedingsspecialisaties integreren in bestaande centra, boeren actief betrekken via bottom-up innovatiemodellen en prioriteit geven aan gegevensstandaardisatie en interoperabiliteit.

Digitale kloof verkleinen

Uiteindelijk benadrukt het onderzoek de dringende behoefte aan gerichte interventies om de digitale kloof in de landbouw te dichten. Door systemische belemmeringen aan te pakken en een meer inclusief, datagestuurd innovatie-ecosysteem te bevorderen, kan Europa ervoor zorgen dat zijn agrovoedingssector de kansen van de digitale transformatie volledig benut. (jv)

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!