Uitgerekend nu komt klimaattsaar Frans Timmermans met een EU-plan dat burgers vanaf 2027 gaat laten bijbetalen voor de CO2-uitstoot van hun verwarming en auto’s. Vlaanderen verzet zich gretig.

In het nieuws: Afgelopen weekend zaten onderhandelaars van het Europese Parlement en de lidstaten samen om te bespreken hoe ze de klimaatdoelstellingen, om tegen 2050 helemaal klimaatneutraal te worden, kunnen halen. 

• Een eerste stap moet afgerond zijn tegen 2030, wanneer de EU de CO2-uitstoot 55 procent lager moet krijgen.
• De grote voorvechter van die missie is de vice-voorzitter van de Europese Commissie en zelfbenoemd klimaattsaar Frans Timmermans, een Nederlandse sociaal-democraat. Hij en de onderhandelaars bereikten een akkoord over de hervorming van de handel in emissierechten (ETS).
• Concreet betekent dit dat Europese burgers en bedrijven, vanaf 2027, zullen moeten betalen voor de broeikasgassen die ze uitstoten. Bij het tanken of betalen van de energiefactuur, komen er dus taksen voor de uitgestoten CO2. Simulaties van Het Laatste Nieuws leren dat het om zo’n 170 euro zou gaan, voor een gemiddeld gezin per jaar, op hun gasgebruik.

De timing: Dat de timing om nieuwe taksen aan te kondigen, midden in een energiecrisis en een dreigende recessie, niet ideaal is, leek men bij de EU zelf ook te beseffen.

• Daarom schermt men met een speciaal fonds, een geldpot van 86,7 miljard euro, waarop burgers zich kunnen beroepen als ze besluiten hun huis beter te isoleren of een elektrische wagen aan te schaffen. Ook de mindere verdieners kunnen uit dit fonds inkomenssteun krijgen, en een deel ervan gaat naar het openbaar vervoer, om mee die groene transitie te kunnen doorvoeren. Maar iemand moet uiteraard het fonds wel gaan spekken.
• België zat, als een van de lidstaten, mee aan tafel bij de onderhandelingen, maar kon geen standpunt innemen. Binnen de Belgische structuren was men het immers niet eens. Vlaanderen wilde met minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) niet mee: “Vlaanderen heeft fundamentele problemen met het voorstel van de Europese Commissie. Wij staat helaas als enige op de rem van de Europese ratrace om alleenstaanden en gezinnen stelselmatig te verarmen. Een klimaatbeleid zonder een sociaal bloedbad. Dat moet de ambitie zijn”, zo liet Demir weten in een persmededeling.
• Dat leidde tot felle reacties van haar tegenpool, federaal Klimaatminister Zakia Khattabi (Ecolo). “Dit is puur dogmatisme, België wordt door Demir buitenspel gezet in de finale onderhandelingen”, zo sneerde Khattabi in Le Soir, waar ze spreekt over een “historische fout”
• Maar het Vlaamse protest, en dus de Belgische onthouding tegen de maatregel kon het tij niet keren; genoeg lidstaten gaven hun goedkeuring, het is nu wel nog wachten op de aparte lidstaten voor de implementering ervan. Daarvoor is echter nog tijd, tot 2027.