De Verenigde Staten en Qatar voeren gesprekken over de levering van gas aan Europa. Ze zoeken naar oplossingen voor het geval een Russische invasie in Oekraïne zou leiden tot een onderbreking van de gasleveringen. 

Volgens bronnen die deelnemen aan de gesprekken is het duidelijk dat Rusland de gasleveringen in de afgelopen maanden heeft gereduceerd. Op die manier wil Poetin druk uitoefenen op de Europese hoofdsteden. Rusland, dat meer dan 40% van de gasinvoer van de EU voor zijn rekening neemt, ontkent de leveringen aan Europa te beperken.

De Europese gasvoorraden staan op een extreem laag peil voor de tijd van het jaar. Mocht de Russische export aan banden worden gelegd, dan dreigen voor de EU grote gevolgen. Zo is sprake van industriële ontwrichting, black-outs en zelfs een gebrek aan verwarmingsvoorraden.

“Genoeg gas voor 12 dagen tot 4 weken”

De Volkskrant schrijft dat in geval van een escalerend conflict tussen Rusland en Oekraïne er genoeg gas is voor vier weken. “Mits andere Europese landen solidair zijn en hun gasreserves met Nederland delen.”

Op onderstaande grafiek is te zien dat de Nederlandse gasopslag op 21 januari slechts voor 30% vol zat. De voorbije jaren was dat rond hetzelfde tijdstip steeds tussen de 60 en 80%.

In een theoretische oefening die de krant De Tijd in oktober maakte en waar technische en economische drempels buiten beschouwing werden gelaten en geen rekening werd gehouden met nieuwe aanvoer via pijpleidingen en lng-schepen, kwam België als een van de meest kwetsbare landen uit de bus. Ons land zou maar 12 dagen op zijn eigen gasvoorraad kunnen teren.

Een Fluxys woordvoerder erkende dat de Belgische opslagcapaciteit beperkt is. “Maar ons land profiteert wel van een zeer gunstig gelegen gasvervoersnet. Daardoor kan het mee genieten van de grote stockage in de buurlanden Frankrijk en Duitsland”. Maar ook die landen komen nu in de problemen als Poetin de gaskraan dichtdraait.

Qatarees gas zou dus een oplossing kunnen bieden. Maar volgens bronnen binnen de Amerikaanse regering heeft het emiraat zelf langlopende contracten met Aziatische landen lopen. Pogingen om leveringen naar Europa om te leiden, worden daardoor bemoeilijkt. Zelfs als Europa er in slaagt voorraden uit Azië weg te halen, zal daaraan een stevige prijskaartje hangen.

Verder is Doha in een geschil met de EU verwikkeld over een onderzoek van de Europese Commissie uit 2018. Onderwerp zijn langlopende, vaste contracten van Qatar Petroleum. Dat onderzoek heeft Doha gefrustreerd. Investeringen van Qatar in projecten in Frankrijk en België werden tijdelijk stopgezet.