De vermoedelijke sabotage van de gaspijpleidingen Nord Stream 1 en 2 heeft de EU ertoe gezet om een speciaal beschermingsplan op te stellen voor de kritieke infrastructuur van het blok.

“De mogelijke sabotage van de Nord Stream-pijpleidingen hebben aangetoond hoe kwetsbaar onze energie-infrastructuur is. Voor het eerst in de recente geschiedenis is het het doelwit geworden van een buitenlandse mogendheid”, aldus voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen. “EU-lidstaten moeten hun kritieke infrastructuur beter beschermen door stresstesten uit te voeren en satellietbewaking te gebruiken, om potentiële bedreigingen tijdig op te sporen”. 

“Pijpleidingen en onderzeese kabels verbinden Europese burgers en bedrijven met de wereld. Zij zijn de levensader van gegevens en energie. Het is in het belang van alle Europeanen om deze kritieke infrastructuur beter te beschermen”, aldus Von der Leyen.

Vorige week werden vier lekken ontdekt in de twee Nord Stream-pijpleidingen die Rusland, via de Oostzee, met Duitsland verbinden. Momenteel loopt er een onderzoek naar de mogelijke dader, maar verschillende westerse landen spreken van een Russische sabotage-actie. 

Om een nieuw beveiligingsplan op te stellen zullen de EU-leiders aankomende vrijdag de kwestie bespreken op een informele top in Praag. 

“Tuin van vrede”

Een anonieme EU-functionaris zegt tegen Euractiv dat het lek voor velen in Brussel als een absolute verrassing kwam. Europa zou volgens de functionaris jarenlang in een “tuin van vrede” hebben geleefd, waardoor het niet in staat was om te anticiperen op dergelijke aanvallen. “De beveiliging werd gewoon niet serieus genoeg genomen”.

Intussen is de uitvoerende macht van de EU bezig haar richtlijnen omtrent de kritieke infrastructuur – die dateren van 2008 – te actualiseren. De herziene richtlijnen zullen 11 risicogebieden bestrijken, waaronder natuurrampen, terroristische aanslagen, interne bedreigingen en sabotage, maar ook noodsituaties op het gebied van de volksgezondheid, zoals de recente COVID-19-pandemie.

De vermeende sabotage van Nord Stream heeft ook vragen doen rijzen over hoe dergelijke infrastructuur kan worden beschermd. Von der Leyen wees als reactie hierop op het gebruik van satellieten om de situatie te volgen en benadrukte dat de coördinatie met de NAVO moet worden versterkt.

“We beschikken over deze satellieten, we hebben de capaciteit om de bewaking uit te voeren en om potentiële bedreigingen op te sporen, dus dit is ook een kwestie van preventie en bewustzijn,” zei ze.

Onderwijl zijn verschillende NAVO-leden en partners begonnen met het aanscherpen van de beveiliging in de regio. “Alle momenteel beschikbare informatie wijst erop dat dat het resultaat is van opzettelijke, roekeloze en onverantwoordelijke sabotagedaden”, zei de Noord-Atlantische Raad vorige week in een verklaring. Zo zette het Noorse leger soldaten in voor de bewaking van belangrijke olie- en gasfaciliteiten op land. En zijn er patrouilles bij faciliteiten en olievelden op zee.

(ns)