Het Verenigd Koninkrijk gaat opnieuw wapens verkopen aan Saoedi-Arabië, nochtans heeft een Britse rechtbank dat een jaar geleden verboden, vanwege de mensenrechtenschendingen die het Arabische koninkrijk begaat in Jemen.
De Britse minister voor Internationale Handel, Elizabeth Truss, maakt dinsdag bekend dat Groot-Brittannië de stapel aanvragen voor wapenexportvergunningen zal beginnen weg te werken. De overheid besluit, na een verplichte evaluatie van de vergunningsmethode voor wapenexporten, dat Saoedi-Arabië niet systematisch mensenrechten schendt in Jemen. Ze ziet er dus geen graten in opnieuw massaal Britse wapens via Riyadh naar het Midden-Oosten te verschepen.
‘Onwettelijke handel’
Een jaar geleden oordeelde het Britse Hof van Beroep dat het ‘onwettelijk’ was dat de regering de verkoop van wapens voor gebruik in Jemen had goedgekeurd.
Het vonnis verbood de regering om nieuwe vergunningen voor Saoedi-Arabië goed te keuren en dwong haar om de beslissingen over bestaande te herzien. Het Hof van Beroep, de hoogste administratieve rechtbank in het land, oordeelde dat het VK niet ver genoeg was gegaan om te beoordelen of specifieke incidenten in de oorlog met Jemen een schending vormen van het internationaal humanitair recht.
Volgens onafhankelijke schattingen is de door Saoedi-Arabië geleide coalitie verantwoordelijk voor de dood van meer dan 8.000 burgers sinds 2015. Het conflict in Jemen wordt door de Verenigde Naties bestempeld als ‘de grootste humanitaire crisis ter wereld. Meer dan 24 miljoen inwoners hebben er humanitaire hulp nodig, onder meer omdat uithongering er als militaire tactiek wordt gebruikt. Hulpverlening wordt op veel plaatsen niet toegelaten door de strijdende partijen.
‘Geïsoleerde incidenten’
Op dinsdag concludeerde minister Truss in een geschreven verklaring aan het parlement dat mogelijke inbreuken ‘geïsoleerde incidenten’ zijn, en dat ‘Saoedi-Arabië een oprechte intentie heeft om het internationaal humanitair recht te respecteren’.
Daarom is er volgens haar ‘geen duidelijk risico’ dat Britse wapens die verkocht worden aan Saoedi-Arabië ‘zouden kunnen gebruikt worden in een serieuze overtreding van het internationaal humanitair recht’.
‘De belofte die mijn voorganger aan het Hof heeft gedaan – dat we geen nieuwe vergunningen zouden verlenen voor de uitvoer van wapens of militaire uitrusting naar Saoedi-Arabië voor mogelijk gebruik in Jemen – valt weg’, besluit de minister.
Het voorbije jaar werd het VK er al meermaals van beschuldigd het vonnis te negeren. BAE, de grootste Britse wapenexporteur naar het Midden-Oosten, kon bijvoorbeeld gewoon onderdelen voor gevechtsvliegtuigen blijven verkopen aan de Saoedi’s. Het VK heeft sinds de start van de campagne in Jemen exportvergunningen verleend voor de verkoop van wapens ter waarde van 6 miljard euro aan Saoedi-Arabië.
Ook in ons land liggen de wapenleveringen van vooral FN Herstal, de wapenfabrikant in handen van de Waalse regering, aan Saoedi-Arabië zwaar onder vuur. De Waalse regering beweert geen vergunningen meer goed te keuren voor de Saoedische luchtmacht, maar wel aan andere militaire eenheden van het land.