Elke seconde wordt de wereldwijde middenklasse – met een dagelijks inkomen tussen 11 dollar en 110 dollar – met vijf personen uitgebreid. Voor de eerste keer in de geschiedenis kan worden vastgesteld dat meer dan de helft van de wereldbevolking in een huisgezin woont waar voldoende inkomsten worden gegarandeerd om tot de wereldwijde middenklasse of hogere categorieën te kunnen worden gerekend.
Dat is de conclusie van een rapport van het World Data Lab voor het Brookings Institute, gebaseerd op de inkomsten en uitgaven van de gezinnen in 188 naties. Berekend werd dat de wereldwijde middenklasse inmiddels 3,59 miljard inwoners telt. Eind volgend decennium zou de wereldwijde middenklasse tot 5,3 miljard personen verder zijn opgelopen.
Afrika
Uit het rapport blijkt dat 90 procent van de nieuwe middenklasse in Azië leeft. Daarentegen moet worden vastgesteld dat de Afrikaanse middenklasse slechts een trage groei kent. Dat heeft te maken met het feit dat in een aantal grote Afrikaanse landen, zoals Nigeria of de Democratische Republiek Congo, de bevolking sneller aangroeit dan de capaciteit van de nationale economie.
Daardoor moet elke vooruitgang over meer inwoners worden gedeeld en wordt het moeilijker om uit de armoede te geraken. Naast de middenklasse telt de wereld momenteel nog 3,65 miljard armen en 200 miljoen rijken.
“Deze mijlpaal is niet zonder belang, want de middenklasse vormt de motor van de moderne economieën,” zegt Kristofer Hamel, directeur-generaal van het World Data Lab. “Bijna de helft van de wereldwijde vraag is afkomstig van de huishoudelijke consumptie, die zelf voor 50 procent door de middenklasse wordt gedragen.”
Implicaties
“De snelle groei van de middenklasse zal echter ook belangrijke economische en politieke implicaties hebben,” waarschuwt Hamel. “Deze categorie zal immers niet alleen een grotere consumptie garanderen, maar zal zich ook kritischer en veeleisender opstellen tegenover bedrijven en overheden.”
Homi Khars, onderdirecteur wereldwijde ontwikkeling bij het Brookings Institution, beklemtoont dat de groeiende middenklasse voor de multinationals niet noodzakelijk goed nieuws hoeft te vormen. “Wanneer er meer kansen komen, ontstaat er een grotere concurrentie,” zegt hij. “De meeste multinationals willen overal een vergelijkbaar product op de markt brengen. Een van de grote karakteristieken van de middenklasse is echter een voorliefde voor productdifferentiatie.”
Wie in de wereld van vandaag wil lukken, zal volgens Khars bovendien aandacht moeten hebben voor de behoeftes en de voorkeuren van het Aziatische publiek.
“Ook voor politici zal deze evolutie gevolgen hebben,” beklemtoont Khars. “De middenklasse wint immers aan invloed. Die impact kan men onder meer in Brazilië al opmerken. De middenklasse heeft genoeg van de corruptie en de inferieure servicekwaliteit van de openbare diensten. Een groeiend deel van de bevolking kiest dan ook resoluut voor verandering.”