Het energiebedrijf Electrabel heeft vorig jaar een winst van maar liefst 3,4 miljard euro geboekt. Een aanzienlijk deel daarvan, 1,24 miljard euro om precies te zijn, wordt uitgekeerd aan het Franse moederbedrijf. Dergelijke winstuitkeringen zijn al meermaals voer voor discussie geweest in ons land.

De riante bedragen die Electrabel jaarlijks uitkeert aan het Franse moederbedrijf, zelfs wanneer het een verlies draait, worden nu al een tijdje van dichtbij opgevolgd. Zeker nu we hoofd moeten bieden aan torenhoge energieprijzen liggen de winsten van de energiebedrijven onder vuur. Daarnaast is de financiële gezondheid van Electrabel cruciaal om de miljardenfactuur van het nucleaire afval, en de toekomstige afbraak van de kerncentrales in Doel en Tihange te betalen, merkt De Tijd op.

Dividenden beteugelen

Minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) kondigde vorig jaar aan dat ze de dividenden van Electrabel wil beteugelen om zeker te zijn dat het bedrijf aan zijn verplichtingen kan voldoen. In het wetsontwerp van de minister staat te lezen dat de Commissie voor Nucleaire Voorzieningen (CNV) de dividenduitkeringen kan beoordelen. Bij een dividend vanaf 1,5 miljard euro zou die commissie een veto kunnen stellen. Het dividend dat Electrabel nu uitkeert, ligt dus onder dat plafond.

“Het dividend is een normaal rendement voor de geïnvesteerde miljarden van aandeelhouder Engie. Het gaat om 66 procent van het nettoresultaat van 1,9 miljard euro”, zegt Patrick Gaussent, de financieel directeur van Electrabel, in een toelichting aan De Tijd. “De winsten staan na enkele moeilijke jaren opnieuw op het niveau waar ze moeten zijn.”

Gaussent laat daarbij weten dat Electrabel het geld dat opzij werd gezet voor de nucleaire schoonmaak zal terugstorten aan Synatom. Dat is een ondernemingen die geld leent aan energiebedrijven om de kosten van onder meer de ontmanteling van de kerncentrales te dekken. Dat bedrijf heeft voor 14,5 miljard euro voorzieningen aangelegd, maar een groot deel van dat geld werd uitgeleend aan Electrabel.  “We zullen tegen 2030 alle provisies voor de ontmanteling vrijwillig terugstorten aan Synatom. Dit jaar gaat het om 700 miljoen euro”, zegt Gaussent.

Nucleaire rente

In een interview met Radio 2 benadrukte de premier Alexander De Croo dat ons land een systeem van afroming van de hoge winsten heeft, genaamd de nucleaire rente. Hij verwacht dat die rente dit jaar enkele honderden miljoenen euro’s hoger zal liggen. “Dat zal wegen op de winst van Electrabel. Het is een van de bronnen van inkomsten om de btw op energie en de accijnzen te doen dalen”, klonk het.

Hij voegde eraan toe dat Engie voldoende geld opzij moet zetten voor de ontmanteling van de reactoren. “De operator moet de kosten daarvan volledig betalen”, aldus De Croo.

Conventie uit 2015

Volgens berekeningen van de federale energieregulator CREG zal Engie/Electrabel tot 2024 zowat 3,3 miljard winst maken op de verkoop van elektriciteit. De regulator heeft daarom advies opgevraagd bij het bureau Sphere Avocats om na te gaan hoe de staat meer winsten kan afromen. Daaruit blijkt dat dat niet zo eenvoudig is.

Een bijkomende belasting op de winsten van de kerncentrales zou betekenen dat de overheid de conventie verbreekt die ze in 2015 afsloot met Engie/Electrabel. Daarin is de verlenging van de kerncentrales Doel 1 en 2 afgesproken en werden de juridische procedures opgeschort die het bij het Grondwettelijk Hof had lopen rond de nucleaire rente. Dat zou kunnen leiden tot schadevergoedingen en juridische procedures. “Electrabel en Engie zouden tot geen enkele samenwerking met de staat meer zijn verplicht”, staat er in het advies. Het zou wel mogelijk zijn om een hogere bijdrage te vragen.

(fjc)