Verdwijnende geldautomaten

De achtergrond: Grote Belgische banken hebben samengewerkt om “neutrale” geldautomaten te installeren. De Belgische regering sloot vervolgens een overeenkomst met de bankenvereniging Febelfin om een minimale dekking in het land te waarborgen.

• Aan het begin van het jaar beloofde de banksector minimaal één geldautomaat per gemeente en 287 meer dan in hun oorspronkelijke plannen.
• Maar afgezien van deze beloften wisten weinig mensen wat het werkelijke dekkingspercentage was waarop Belgen konden rekenen. Evenmin was de methodologie bekend voor de verdeling van de geldautomaten.
• De consumentenorganisatie Testaankoop, vergezeld door Financité en Okra, hebben tevergeefs geprobeerd antwoorden op deze vragen te krijgen van de federale regering. Deze organisaties hebben uiteindelijk de Commissie voor Toegang tot Bestuursdocumenten (CTB) ingeschakeld.

Automaten per gemeente

Het nieuws: Deze commissie heeft hen op 4 oktober gelijk gegeven. En de organisaties zullen ook hun mening kunnen geven over deze documenten, die niet toegankelijk waren voor het publiek.

• Het akkoord “prijst zichzelf aan als efficiënt in het beter verdelen van geldautomaten over het hele grondgebied”, aldus Testaankoop. Maar er wordt niets gezegd over de maximale afstand die moet worden afgelegd om een geldautomaat te vinden. Zelfs met een automaat in elke gemeente kan de afstand snel in kilometers worden gemeten.
• Daarom heeft de commissie de Belgische staat opgedragen toegang te verlenen tot drie essentiële stukken informatie:

1. De methodologie die de Nationale Bank heeft gebruikt om de verdeling van geldautomaten te bepalen, om zo de voorspelde verdeling per provincie beter te begrijpen.
2. De verwachte dekkingsgraad per provincie voor de drie soorten zones (stedelijk, tussenliggend en landelijk) in 2025.
3. Het aantal geldautomaten per zone en per gemeente, waarbij onderscheid wordt gemaakt tussen apparaten met en zonder stortingsfunctie, zowel op dit moment als wat voor 2025 is gepland.

Mededingingsautoriteit

Wat ook meespeelt: De Belgische staat was destijds terughoudend om deze documenten openbaar te maken. Ze vonden dat sommige gegevens gedeeltelijk als concurrentiegevoelige informatie konden worden beschouwd. Maar de Mededingingsautoriteit heeft een onderzoek geopend.

• Het oorspronkelijke akkoord tussen de grote Belgische banken zou weleens kunnen worden beschouwd als een “anti-concurrentieovereenkomst“.
• De zaak is dus nog lang niet afgerond, maar het is een symbolische overwinning voor de voorstanders van contant geld.

Geciteerd: “Elk jaar verminderen de banken het aantal geldautomaten, waardoor de toegang tot contant geld steeds moeilijker wordt voor de bevolking, terwijl zij duidelijk aangeeft contant geld te willen blijven gebruiken. We wachten nu op de gedetailleerde documenten van het Batopin-akkoord om nauwkeurig te kunnen controleren of het project voldoet aan de concrete behoeften en zorgen van de burgers”, zegt Julie Frère, woordvoerder van Testaankoop.

(nd/evb)