Eerder deze week liet een Zwitserse krant een “havik”, een voorstander van een restrictief monetair beleid, van de raad van bestuur van de ECB aan het woord. Het betrof hier de Oostenrijkse econoom Robert Holzmann, die betoogde dat de ECB misschien de rente zou kunnen verhogen voordat zij haar opkoopprogramma beëindigt.

Persbureau Reuters achtte daarop de tijd rijp om ook het tegenkamp aan het woord te laten; één van de “duiven”, de Griek Yannis Stournaras. De zogenaamde duiven van de ECB zijn vooral in Zuid-Europese eurolanden te vinden, en vinden het doorgaans zinvol om de opkoopprogramma’s te laten doorgaan.

Stournaras was de eerste ECB-gouverneur die duidelijk maakte hoe de Russische invasie van Oekraïne van invloed kan zijn op de beleidsplannen van de centrale bank.

Het hoofd van de Griekse centrale bank betoogde in het interview met Reuters dat de ECB formeel een renteverlaging moet afwijzen. Maar de centrale bank moet zichzelf ook “meer speelruimte” verschaffen bij het bepalen van het tijdstip van een renteverhoging.

Economische vooruitzichten “veel onzekerder”

De volgende officiële vergadering van de ECB is op 10 maart; vandaag komen de centrale bankiers informeel bijeen in Parijs. Naar verwachting zullen de beleidsmakers aangeven dat er in het derde kwartaal een einde komt aan het opkoopprogramma, wat de deur openzet voor een renteverhoging voor het einde van het jaar.

Maar Stournaras stipte aan dat de economische vooruitzichten nu “veel onzekerder” zijn, wat betekent dat de ECB zich aan de voorzichtige kant moet opstellen.

“Als ik de situatie van vandaag bekijk, zou ik er de voorkeur aan geven het APP ten minste tot het einde van het jaar, na september, aan te houden in plaats van het te beëindigen”, zei hij. “Ik zou er geen voorstander van zijn om het einde van het programma in maart aan te kondigen.”

Europa is voor ruwweg 40 procent van zijn aardgasbehoefte afhankelijk van Rusland, en importeert granen uit zowel Rusland als Oekraïne, weet Reuters.

Deflatoire tendens

Stournaras zei dat de Oekraïnecrisis de prijzen “op middellange tot lange termijn” zou drukken, na een aanvankelijke piek.

“Volgens mij zal de crisis op korte termijn een inflatoir effect hebben, dat wil zeggen dat de prijzen zullen stijgen als gevolg van de hogere energiekosten”, liet hij optekenen. “Maar op de middellange tot lange termijn denk ik dat de gevolgen deflatoir zullen zijn door ongunstige handelseffecten en natuurlijk door de stijging van de energieprijzen”, klonk het nog.

De Griek opperde dat hij er nog steeds niet van overtuigd was dat de deflatoire tendens was verdwenen die er in de eurozone heerste gedurende verschillende jaren vóór de coronapandemie.

De schuld van de huidige, uitzonderlijk hoge inflatie in de eurozone – 5,1 procent in januari – gaf hij aan “een reeks aanbodschokken”. “Monetair beleid is niet goed geschikt om deze schokken aan te pakken”, wierp hij op. “Het kan dit wel, maar tegen een zeer hoge prijs op vlak van productie en werkgelegenheid. Daarom zou ik tot voorzichtigheid manen.”

Gedachte losgelaten

Tot voor kort rekenden beleggers op een verhoging van de ECB-depositorente met 50 basispunten, waardoor die na acht jaar negatief te zijn geweest op nul zou uitkomen. Maar sinds de Russische invasie van Oekraïne hebben ze die gedachte losgelaten.

(am)