De Bundesrepublik Deutschland (BRD) en de Deutsche Demokratische Republik (DDR) zijn al meer dan een kwarteeuw samengevoegd, maar toch vindt een groot deel van de bevolking dat het land nog steeds verdeeld is.
In het voormalige communistische Oost-Duitsland voelt men zich immers uitgesloten van de culturele en economische ontwikkeling die de natie sinds het begin van de jaren negentig heeft gekend. Er wordt daarbij ook verwezen naar de recente Duitse parlementsverkiezingen. In de zes oostelijke regio’s haalde het ultrarechtse Alternative für Deutschland (AfD) immers dubbel zoveel stemmen dan in de tien westelijke deelstaten. De Duitse president Frank-Walter Steinmeier wees er dan ook op dat in het land nieuwe muren zijn opgetrokken. “Deze nieuwe obstakels zijn weliswaar minder zichtbaar dan het IJzeren Gordijn en kennen geen prikkeldraad of doodszones, maar toch is nog steeds een scheiding voelbaar,” aldus de president. “Er blijven grote verschillen tussen arm en rijk.” Steinmeier riep de politici op te tonen betere oplossingen te hebben dan de populisten die de democratie schade willen toebrengen. Onder de leeftijdsgrens van eenentwintig jaar zegt 65 procent het gevoel te hebben in één land te wonen, maar bij zestigplussers daalt dat cijfer tot 40 procent.
Migranten
Een vijftiental jaar geloofde slechts 31 procent van de Duitsers dat de oostelijke en westelijke regio’s tot één natie waren samengesmolten. Dat was begin dit decennium al opgelopen tot 47 procent en inmiddels zou een niveau van 50 procent zijn bereikt. “Eenheid wordt niet op één dag gerealiseerd, maar kan op termijn toch worden gerealiseerd,” betoogt de Duitse historica Anna Kaminsky. Experts benadrukken dat de verkiezing van Angela Merkel tot bondskanselier midden vorig decennium een belangrijke stimulans voor het eenheidsgevoel was. Merkel was immers de eerste Duitse bondskanselier die in het voormalige Oost-Duitsland is geboren. De migrantencrsis van de voorbije jaren heeft volgens de experts echter de oude wonden opnieuw geopend. De Christlich Demokratische Union (CDU) van Merkel haalde in de oostelijke regio’s nog slechts een score van 27,6 procent. Vier jaar geleden was dat nog 38,5 procent. Alternative für Deutschland steeg in het oosten daarentegen van 5,9 procent naar 21,9 procent. In het westen haalde de ultrarechtse partij slechts 10,7 procent van de stemmen. De oostelijke regio’s hebben de kleinste populaties migranten. Toch was de oostelijke deelstaat Saksen de enige regio waar Alternative für Deutschland meer stemmen haalde dan de andere partijen. In de oostelijke regio’s haalt de werkloosheid ook een niveau van 9,4 procent, tegenover 5,5 procent in het westen.
Waarschuwing
Uit een onderzoek van de krant Bild kwam eveneens een duidelijke verdeeldheid naar voor. Volgens 65 procent van de respondenten is er nog steeds sprake van een mentale verdeeldheid. In het oosten van het land loopt dat cijfer op tot 74 procent. Volgens Malu Dreyer, de sociaal-democratische president van de westelijke deelstaat Rheinland-Pfalz, is de verkiezingsuitslag een waarschuwing. “Men beseft onvoldoende hoeveel druk de transformatie op de Oost-Duitsers heeft gelegd,” zegt hij. “Weinigen weten hoeveel inspanningen zij hebben moeten doen om van de eenmaking een realiteit te maken,” zegt zij. “De West-Duitsers hebben de eenmaking niet in hun dagelijkse leven ervaren.” (mah)