Het nieuws, met wat vertraging: Uit een enquête van de Duitse openbare omroep ARD bleek dat een meerderheid van het Duitse publiek er voorstander van is om de drie resterende kernreactoren van het land operationeel te houden.

• Die opiniepeiling werd in augustus vorig jaar gehouden; sindsdien werd beslist om de reactoren te laten draaien tot april dit jaar.

De stemming(en) in cijfers: 41 procent van de ondervraagden zei voorstander te zijn van een verlenging van de levensduur met enkele maanden, terwijl nog eens 41 procent zei dat het land op lange termijn kernenergie moet blijven gebruiken.

• In een andere peiling vorig jaar, uitgevoerd in opdracht van Der Spiegel, zei 78 procent van de respondenten voorstander te zijn van het in bedrijf houden van de laatste drie reactoren tot de zomer van 2023.
  • Zelfs onder de aanhangers van de notoir atoomkritische Groenen was hiervoor een nipte meerderheid te vinden, zo bericht World Nuclear News.
• Verder bleek uit die peiling ook dat er brede instemming was om de resterende reactoren nog veel langer op het net aangesloten te laten: 67 procent van de ondervraagden zag de reactoren liever nog vijf jaar in bedrijf gehouden. Slechts 27 procent wees dat vooruitzicht duidelijk af.

Ooit een derde van Duitse stroomvoorziening

De huidige situatie: Momenteel heeft Duitsland dus drie operationele kernreactoren (Emsland, in de deelstaat Nedersaksen; Isar 2 bij het Beierse Landshut en het ten noorden van Stuttgart gelegen Neckarwestheim 2), die ongeveer 6 procent van de stroomvoorziening van het land voor hun rekening nemen.

• Het is ooit anders geweest: in de jaren 1990 tekenden 19 kerncentrales voor ongeveer een derde van de Duitse stroomvoorziening.
  • Wanneer en waarom is beslist om de Duitse kerncentrales zo betrekkelijk snel te laten uitdoven?

Groen verzet

De bekoelde liefde: Het verhaal van de haat-liefdeverhouding van een economische grootmacht met een koolstofarme en énorm energiedichte, maar controversiële energiebron. Protagonisten: de Duitse Groenen, een tsunami in Japan, Vladimir Poetin.

• Om tot een beter begrip van de actuele stand van zaken te komen, moeten we naar 1998, toen een nieuwe centrumlinkse regering in Berlijn met de eis kwam om af te stappen van nucleaire energie. Dat laatste was een lang gekoesterde wens van de Duitse Groenen, die toen voor het eerst deel uitmaakten van een regering, zo schrijft de energie-nieuwssite Oilprice.
• De Duitse ecologische partij dankt veel van haar electoraal succes aan het uitgesproken profiel dat zij had in de jaren tachtig. Tegen de achtergrond van de Koude Oorlog begonnen de groenen toen hun verbeten strijd tegen (de risico’s en gevaren van) kernenergie en kernwapens.
• De laatste nieuwe kernreactoren die bij onze oosterburen werden gebouwd, dateren van 2002. Daarna werden plannen gemaakt om de bestaande Duitse centrales in de komende decennia geleidelijk allemaal op te doeken.

Geschiedenis klopte op de deur

De knipperlichtrelatie: Toen in 2010 een coalitie van de liberale FDP en de conservatieve CDU aan de macht kwam, werd dat atoomkritische sentiment echter gekeerd. De centrumrechtse regering verlengde het gebruik van atoomstroom in Duitsland met 14 jaar.

• Maar, helaas, de herwonnen Duitse atoomappreciatie zou niet lang duren: een jaar later zorgden de explosies en meltdowns in de kerncentrale van het Japanse Fukushima, die het gevolg waren van een tsunami, ervoor dat de publieke opinie over kernenergie verslechterde.
• Dat dwong de Berlijnse politiek om zijn beleid opnieuw bij te stellen. In maart 2011 besloot de regering van toenmalig bondskanselier Angela Merkel dan ook het gebruik van kernenergie uiterlijk eind 2022 af te bouwen.

11 jaar vloog voorbij, tot de geschiedenis nog eens op de deur klopte: de oorlog van Rusland in Oekraïne dwong Duitsland, de grootste Europese afnemer van Russisch aardgas, om weer na te denken over zijn energievoorziening.

“6 procent kan veel zijn om te missen”

En nu? Nu moeten de Duitsers, door Vladimir Poetin dus, opnieuw dat vaarwelverhaal voor kernenergie gaan redigeren.

• Vorig najaar werd daarom beslist dat drie kernreactoren, goed voor 6 procent van de energievoorziening, in bedrijf blijven, en wel tot 15 april 2023. Ze worden gebruikt als reservestations in geval van energiekrapte tijdens de winter.
  • Bondskanselier Scholz was het die zijn regering het compromis – de liberalen wilden ze langer openhouden, de groenen wilden er maar twee even openhouden – oplegde.
• En na die levensduurverlenging overweegt Berlijn de kernreactoren alsnog langer in gebruik te nemen. Het publiek sluit zich daarbij aan.
• “We zullen in de toekomst meer elektrische energie nodig hebben. Dat is een feit. En 6 procent kan veel zijn om te missen als er niets nieuws is [om het te vervangen]. We zouden 6 procent verliezen terwijl we echt meer nodig hebben”, zo liet Scholz optekenen door de nieuwssite Deutsche Welle.

In de tijd die duurt tot april kan er echter veel gebeuren in de politiek; en al helemaal in de Duitse kernenergiesaga. Ondertussen blijft de ontmanteling van de andere Duitse kerncentrales gewoon doorgaan.

(as)