Key takeaways

• Duitse economen keuren het eerste economische beleid van de zwart/rode regering grotendeels af.
• Pensioenhervormingen, met name de uitbreiding van het “moederpensioen”, worden bekritiseerd omdat ze niet voldoende tegemoet komen aan de langetermijnbehoeften.
• Ondanks de kritiek werd de regering geprezen voor initiatieven zoals meer overheidsinvesteringen en verlagingen van de vennootschapsbelasting.

Uit een recente enquête van het panel van economen van het ifo-instituut blijkt dat er onder Duitse economen een grote mate van teleurstelling heerst over het economische beleid dat tijdens de eerste 100 dagen van de zwart/rode regering is uitgevoerd. Uit de enquête, waarbij tussen 29 juli en 5 augustus 2025 170 hoogleraren economie werden ondervraagd, bleek dat 42 procent van hen de economische maatregelen van de regering negatief beoordeelde, terwijl slechts 25 procent zich positief uitliet.

De pensioenhervorming is een van de gebieden die de meeste kritiek krijgt. Economen zeggen dat de voorgestelde verlenging van het “moederpensioen” niet tegemoet komt aan de dringende behoefte aan hervorming en niet voorziet in een verhoging van de pensioenleeftijd. De hervorming van de schuldenrem heeft ook tot bezorgdheid geleid.

Positieve aspecten ondanks kritiek

Ondanks deze kritiek zijn sommige aspecten van het economische beleid van de regering toegejuicht. Economen hebben de versterking van de overheidsinvesteringen door middel van een nieuw speciaal fonds en de invoering van betere afschrijvingsmogelijkheden voor bedrijven, bekend als de “investeringsbooster”, geprezen. Verhoogde defensie-uitgaven en een geplande verlaging van de vennootschapsbelasting werden ook toegejuicht.

Wat de economische gevolgen op korte termijn betreft, verwacht de helft van de ondervraagde economen dat de maatregelen van de regering een positief effect zullen hebben. Slechts 12 procent verwacht negatieve gevolgen. Als het gaat om de groeivooruitzichten op middellange termijn, zijn economen echter sceptischer. Terwijl 34 procent redelijk positieve resultaten verwacht, voorspelt 26 procent een negatieve groei.

De behoefte aan structurele hervormingen

Niklas Potrafke, onderzoeker bij ifo, legt uit dat een met schulden gefinancierd fiscaal beleid de economie op korte termijn een boost kan geven, maar dat voor duurzame groei marktgedreven structurele hervormingen nodig zijn. Op dit moment zijn er geen aanwijzingen dat dergelijke hervormingen worden doorgevoerd. (jv)