De GOP heeft een Trump-probleem, schreven we hier woensdag in een eerste reactie op de uitslag van de midterms in de VS. Dat probleem zal zich de volgende dagen enkel verder accentueren. De voormalige president zal dinsdag met veel poeha zijn kandidatuur voor het presidentschap in 2024 aankondigen. Maar ondertussen verloor de GOP onder Trumps leiderschap liefst 4 verkiezingen op rij.
Donald ‘Mister 40%’ Trump is de strop rond de nek van de GOP

Waarom is dit belangrijk?
De aangekondigde 'red wave' blijkt weinig meer dan een rimpeling in het water. Niet enkel blijft de Senaat in Democratische handen; ook het aantal zetels dat door Republikeinen in de Kamer van Afgevaardigden op Democraten werd heroverd, blijft ver onder de verwachtingen. Velen wijzen nu ex-president Trump met de vinger voor een zoveelste verkiezingsdebacle.De essentie
- De Democraten hebben zich zaterdag van een meerderheid in de Senaat verzekerd.
- Het Huis van Afgevaardigden gaat waarschijnlijk wel over in Republikeinse handen, maar dat met een minimale meerderheid (218 tot 222 zetels op 435).
- Alle leden van een coalitie van 17 door Trump gesteunde Republikeinse kandidaten die de ‘Big Lie’ bleef promoten, verloren, op één uitzondering na.
- Trump verloor nu verkiezingen in 2018, 2020 en 2022. Ook in 2021 verloren de Republikeinen een senaatszetel in de staat Georgia, nadat Trump die verkiezingen saboteerde omdat hij de GOP-partijleiding ervan beschuldigde de verkiezingsuitslag van 2020 niet te hebben aangevochten.
Concreet
- Trump is Mr. 40%, wat betekent dat 40 procent van de Amerikanen – uiterst loyale MAGA-supporters – bereid lijkt met hem in het ravijn te springen als hij hen voorgaat. Maar met 40 procent win je in een tweepartijenstelsel nooit verkiezingen.
De recente geschiedenis
Amerikanen gaan altijd terug naar het centrum:
- Na Bush Sr. (R) -> Clinton (D)
- Na Clinton (D) -> Bush Jr. (R)
- Na Bush Jr. (R) -> Obama (D)
- Na Obama (D) – Trump (R)
- Na Trump (R) -> Biden (D)
Vandaag
- De voorbije decennia kozen onafhankelijken bij tussentijdse verkiezingen altijd massaal voor de partij die niet aan de macht was (oorlogspresident Bush Jr. in 2002 uitgezonderd).
- Niet nu, want de ‘silent majority‘ van onafhankelijken koos in ‘swing states’ massaal voor gematigde Democratische kandidaten, eerder dan voor door Trump gesteunde extremistische Republikeinen.
De toekomst
- De partij staat nu opnieuw voor een verscheurende keuze: Trumps 40% laten voor wat ze is en aan een nieuw, geloofwaardig en constructief conservatief project bouwen (‘Trump with brains’ DeSantis/ Youngkin) of een nieuwe nederlaag riskeren in 2024 omdat de voormalige president tegen elke prijs opnieuw president wil worden.
- De conservatieve Club for Growth, een voormalige bondgenoot van Trump, publiceert peilingen waaruit blijkt dat Trump in vier vroege voorverkiezingen een dubbele achterstand heeft op Ron DeSantis.
- Dat de GOP na de aanval op het Capitool van 6 januari 2021 een gouden kans liet liggen om met Trump af te rekenen, breekt haar nu zuur op. Een nieuwe Trump-kandidatuur garandeert enkel meer polarisatie, meer vijandigheid en allerminst een garantie op succes.
- De kansen om het presidentschap te heroveren lagen er nochtans zelden zo goed bij. 2024 is nog ver, maar de lage populariteit van Joe Biden, de nog lagere populariteit van vicepresident Harris en een gebrek aan een degelijk alternatief binnen de DNC, baren vele Democraten nu al zorgen.
- Als de GOP niet duidelijk een nieuwe richting inslaat, dreigt ze Trump nog twee jaar als een molensteen om haar nek te moeten dulden. ‘We zullen zoveel winnen dat we er moe van worden’, beloofde Trump in 2016. Maar veel wijst er toch op dat de GOP stilaan het verliezen moe is geworden.
(ns)