In de aanloop naar het Overlegcomité over de energiecrisis luiden werkgeversorganisaties de alarmbel over de enorme kostenschok die in de maak is voor de Belgische bedrijven. “De zwaarst getroffen ondernemingen zullen alleen met gerichte overheidssteun kunnen overleven”, voorspellen Voka en Unizo.
“Onze kmo’s en zelfstandigen worden momenteel verpletterd door een torenhoge energiefactuur”, zegt Unizo. Uit een enquête bij ruim 1.100 leden blijkt dat een op de vijf zijn energiefactuur al zag verdrievoudigen. Hoewel er nog vier maanden te gaan is, zegt een kwart van respondenten er nu al zeker van te zijn dat het jaar met verlies afgesloten zal worden.
De buffers vallen stilaan weg: een heleboel bedrijven die nog het geluk hebben een energiecontract met vaste prijzen te hebben, ziet dat contract in de komende maanden aflopen.
Loonindexering met meer dan 10 procent
Bovendien blijkt uit berekeningen van hr-dienstverlener SD Worx dat de lonen in sommige sectoren in januari 2023 met ruim 10 procent geïndexeerd moeten worden. Dat zal uiteraard de loonkosten van tal van bedrijven de hoogte injagen.
Het gaat om sectoren waar de lonen slechts een keer per jaar aangepast worden. Meer dan 800.000 werknemers hebben uitzicht op de uitzonderlijk hoge indexering:
- het grootste paritair comité voor de bedienden (PC 200): 500.000 werknemers
- het horecapersoneel (PC 302): 126.000 werknemers
- de voedingsnijverheid (PC 118 en 220): 97.000 werknemers
- het wegvervoer (PC 140.03): 50.000 werknemers
- de internationale handel, vervoer en logistiek (PC 226): 54.000 werknemers.
Wanbetalers
Er zijn nog meer donderwolken voor de bedrijven. Werkgeverskoepel Voka waarschuwde vorige week voor massale productieverminderingen of -stopzettingen als gevolg van de dure energie. Daardoor dreigen sommige productiesites zonder onderdelen komen te zitten.
De problemen die de coronapandemie veroorzaakte, lijken zo terug van weggeweest. “We vragen het Overlegcomité om een soepel niveau van tijdelijke werkloosheid in te voeren, naar analogie met de corona-werkloosheid”, vraagt Voka.
Sommige experts vrezen ook voor een golf van wanbetalingen en achterstallige facturen, die een domino-effect kunnen veroorzaken. Ook tijdens de coronacrisis was er de vrees dat intrinsiek goede bedrijven gingen kapseizen omdat hun klanten niet meer, of veel te laat, betaalden.
“Overheidssteun voor bedrijven nodig”
“We vragen het Overlegcomité om het bestaande Europees crisiskader snel om te zetten in een ondersteunsysteem op regionaal of desnoods federaal niveau. Deze crisis wordt voor de bedrijven erger dan de coronacrisis”, zegt Unizo-CEO Danny Van Assche.
“Deze hulp, die je kan vergelijken met het ondersteuningsmechanisme dat werd uitgewerkt tijdens de coronpandemie, betekent voor veel bedrijven dan ook het verschil tussen failliet gaan of overleven. Duitsland en Frankrijk hebben intussen al een dergelijk steunsysteem uitgewerkt, waardoor onze kmo’s momenteel nog een extra concurrentieel nadeel ondervinden.”
(kg)