Democratie zit in de sukkelstraat: wereldwijde vrijheid daalt voor 18e opeenvolgende jaar

Samengevat: De wereldwijde vrijheid staat op een kritiek punt. In 2023 daalde de wereldwijde vrijheid voor het 18e opeenvolgende jaar, beïnvloed door gemanipuleerde verkiezingen en gewapende conflicten. Dit resulteerde in een afname van politieke rechten en burgerlijke vrijheden in 52 landen, terwijl slechts 21 landen verbeteringen zagen. De strijd voor democratie wordt voortgezet door diversiteit te omarmen, dissidentie te beschermen en internationale coalities te vormen.

Waarom is dit belangrijk?

De aanhoudende achteruitgang van de democratie heeft verstrekkende gevolgen voor de stabiliteit, veiligheid en mensenrechten wereldwijd. Het ondermijnt de fundamenten van vrije samenlevingen en legt de kwetsbaarheden bloot aan autoritaire dreigingen, waardoor het essentieel is voor democratische krachten om deze trend te keren.

In het nieuws. Slechts 20% van de wereldbevolking leeft in landen die als “vrij” worden beschouwd. Dat terwijl de meerderheid van de mensen in “gedeeltelijk vrije” (42%) of “niet vrije” (38%) landen leeft, aldus het jaarlijkse rapport van Freedom House.

  • In Ecuador, Cambodja, Guatemala, Polen, Turkije en Zimbabwe probeerden zittende machthebbers de verkiezingen te manipuleren of tegenstanders te hinderen. Thailand maakte een positieve verschuiving door, maar werd beïnvloed door een militair opgestelde grondwet.
  • De veiligheid en democratie wereldwijd werden bedreigd door gewapende conflicten en autoritaire agressie, zoals in Nagorno-Karabach, Oekraïne, Myanmar en Soedan.
  • Het rapport benadrukte ook inbreuken op de vrijheid van de democratisch gekozen regeringen in Israël en India. Dat laatste land is sterk gedaald op de ranglijst van Freedom House tijdens de ambtstermijn van premier Narendra Modi.

Verslechtering in 52 landen, verbetering in 21

Zoom in. Verslechtering in 52 landen: een aanzienlijk aantal landen zag een afname van vrijheden, waarbij gebrekkige verkiezingen en gewapende conflicten als voornaamste oorzaken werden geïdentificeerd.

  • De Sahel-regio getuigde van een golf van staatsgrepen, terwijl in Azië en Europa conflicten en autoritaire inspanningen de vrijheid ondermijnden.

2024: het jaar van de waarheid

Zoom out. Vrijheid over de hele wereld zal in 2024 zwaar op de proef worden gesteld, omdat landen waar ongeveer de helft van de wereldbevolking woont dit jaar verkiezingen hebben gehouden of naar verwachting zullen houden.

  • Hiertoe behoren zeven van de dichtstbevolkte landen ter wereld: India, de VS, Indonesië, Pakistan, Bangladesh, Rusland en Mexico.
  • De aanhoudende achteruitgang weerspiegelt diepe structurele problemen binnen de internationale orde en de noodzaak van een vernieuwde inzet voor democratische waarden.
  • Ondanks de uitdagingen blijft de omarming van pluralisme en het beschermen van dissidentie fundamenteel voor het herstel en behoud van democratie.