Key takeaways

• Een meerderheid van de werkgevers in het MKB (63 procent) beschouwt december als de duurste maand vanwege eindejaarsuitkeringen.
• Er zijn geen universele regels voor de berekening van eindejaarsuitkeringen. Elke sector heeft zijn eigen procedures en factoren die van invloed zijn op het in aanmerking komen.
• Werknemers krijgen mogelijk geen eindejaarsuitkering als hun sector dit niet wettelijk verplicht stelt of als ze niet voldoen aan de minimum anciënniteitseisen.

December betekent een aanzienlijke financiële last voor zowel huishoudens als bedrijven, zo blijkt uit een recente studie van SD Worx die in december 2024 werd uitgevoerd bij 557 bedrijfsleiders en HR-professionals. Een meerderheid (63 procent) van de KMO-werkgevers noemde december als de duurste maand vanwege eindejaarsbonussen. Ook januari (10 procent) en november (10 procent) behoren tot de duurste maanden om dezelfde reden. Het onderzoek biedt een uitgebreid overzicht van veelgestelde vragen en antwoorden over eindejaarspremies.

Annelies Rottiers, Director of SME Consulting, legt uit dat niet alle sectoren uniform eindejaarspremies of een volledig 13de maandloon aanbieden. Elke sector bepaalt (via collectieve onderhandelingen) zijn eigen regels over bonusbedragen en de impact van afwezigheden of vertrek. Deze diversiteit in sectorale benaderingen van eindejaarsuitkeringen en hun fiscale behandeling leidt vaak tot vragen bij werknemers.

Berekening van eindejaarsuitkeringen

Terwijl december consequent wordt geïdentificeerd als een dure maand, vormen andere maanden zoals juni (34 procent) en mei (24 procent) ook financiële uitdagingen voor KMO’s, gevolgd door juli (17 procent). Er zijn met name geen significante verschillen waargenomen op basis van bedrijfsprofiel of regio.

Veel gestelde vragen en antwoorden met betrekking tot eindejaarspremies draaien rond verschillende belangrijke aspecten: de berekening van de bonus, het netto ontvangen bedrag na belastingen en factoren die van invloed zijn op het in aanmerking komen voor de bonus.

Het concept van een eindejaarsuitkering, ook wel de “13e maand” genoemd, is een extra betaling die werkgevers gewoonlijk aan het einde van het jaar doen aan hun werknemers. Het is echter belangrijk op te merken dat een eindejaarsuitkering niet altijd gelijk is aan een volledig maandsalaris. In sommige sectoren zijn de bonussen lager dan een maandsalaris, terwijl andere sectoren misschien geen wettelijk recht bieden. In dergelijke gevallen kunnen werkgevers er vrijwillig voor kiezen om een gedeeltelijke of volledige bonus te geven, maar dit is niet verplicht.

Factoren die de geschiktheid beïnvloeden

In sommige sectoren ligt de verplichting om de bonus te betalen bij een sectoraal fonds in plaats van bij de werkgever. Dit is vaak het geval in sectoren zoals de bouw en horeca.

Het nettobedrag van een eindejaarsuitkering is doorgaans lager dan het brutobedrag. Dit komt door een hogere professionele voorheffing in vergelijking met reguliere salarissen. Hierdoor ontvangen werknemers een lager nettobedrag, ongeacht of de bonus wordt betaald naast het salaris van december of via een aparte betaling.

Er zijn geen universele regels voor de berekening van eindejaarsuitkeringen. Elke sector stelt zijn eigen procedures vast en bepaalt zowel het bonusbedrag als de manier waarop afwezigheden of vertrek tijdens de referentieperiode worden meegerekend. Werkgevers die ervoor kiezen om vrijwillig eindejaarspremies aan te bieden, hebben de vrijheid om hun bedragen zelf te bepalen.

De berekening van de eindejaarsuitkering hangt vaak af van factoren zoals:

• Anciënniteit tijdens de referentieperiode
• Afwezigheden tijdens de referentieperiode
• Arbeidsregeling (voltijd/deeltijd)

Werknemers kunnen vragen waarom ze geen eindejaarsuitkering ontvangen. De regels variëren per sector, dus het is belangrijk om te weten welke regels voor jouw sector gelden. Algemene redenen voor het ontbreken van een bonus kunnen zijn:

• De sector heeft geen wettelijke verplichting voor een eindejaarsuitkering.
• De bonus wordt mogelijk later uitbetaald door een sectoraal fonds.
• Onvoldoende anciënniteit om in aanmerking te komen voor een eindejaarspremie.
• Niet in dienst tijdens de door de sector bepaalde referentieperiode.

Ontslag en ziekte hebben ook invloed op de geschiktheid voor eindejaarspremies. Hoe hiermee wordt omgegaan, verschilt per sector. Sommige sectoren tellen ziekteverlof mee in de berekeningen, terwijl andere dit beperken of uitsluiten. De reden van ontslag is vaak bepalend: werknemers die door de werkgever worden ontslagen, ontvangen meestal een pro rata eindejaarsuitkering, terwijl vrijwillig ontslag minder vaak resulteert in een volledige bonus.

Ouderschapsverlof en werktijdvermindering (verlofuren) hebben meestal geen invloed op de berekening van de eindejaarsuitkering. Als een werknemer tijdens de referentieperiode ouderschapsverlof of werktijdvermindering opneemt, wordt die tijd niet als gewerkte tijd beschouwd, wat kan leiden tot een lagere eindejaarsuitkering.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!