In het Vlaams Parlement werd woensdag tot 23 uur gedebatteerd over het Vlaamse regeerakkoord. Terwijl regeringspartijen N-VA, cd&v en Vooruit het akkoord verdedigden, probeerde de oppositie gaten in die verdediging te slaan. De vier oppositiepartijen hadden elk een andere aanpak.

Key takeaways

• Vlaams Belang vindt het Vlaams regeerakkoord te links, voor Groen en PVDA is er teveel N-VA aanwezig.
• Open Vld hekelt het schrappen van de jobbonus en verwijt de regering de zaak door te schuiven naar het federale niveau.
• Minister-president Matthias Diependaele verdedigt zijn Vlaams regeerakkoord door te stellen dat de afspraken juist netjes in het midden liggen.

Volgens Vlaams Belang: “De N-VA doet zijn broek uit voor cd&v en Vooruit”

• Fractievoorzitter Chris Janssens (Vlaams Belang) vindt dat N-VA te veel toevoegingen deed aan cd&v en Vooruit. “Heeft de N-VA eigenlijk mee onderhandeld?”. De Vlaams Belanger herinnerde N-VA aan het incident met Ben Weyts (N-VA), die in zijn onderbroek voor de klas verscheen. “Ze hebben collectief een Ben Weytske gedaan: de broek ging niet alleen tot op de enkels, maar zelfs uit”.
• “Hun kiezers moeten met een vergrootglas zoeken naar Vlaamse en rechtse klemtonen”, stelt hij. woensdagochtend haalde Janssens op Radio 1 al uit naar het feit dat er geen hoofddoekenverbod komt voor leerkrachten en loketbedienden, dat het aantal parlementsleden niet verminderd wordt en de provinciebesturen blijven bestaan.
• Janssens spreekt de N-VA’ers rechtstreeks toe. Hij keert terug op de woorden van Conner Rousseau (Vooruit) tegen zijn achterban: “Jullie worden uitgescholden vanwege jullie lelijke ideeën. En dat nadat Bart De Wever ooit heeft gezegd dat hij de socialisten nooit wou terugzien in een regering”.
• Daarnaast vindt hij nog veel onduidelijkheden in het akkoord, wat Janssens samenvat als “een slaapverwekkende catalogus vaagheden”. “Als je aan ChatGPT vraagt: ‘hoe zeg je in veel woorden niks over het beleid van de komende vijf jaar?’, dan krijg je dit.”

Te weinig investeringen

Volgens PVDA: “Knalgeel en ijskoud”.

• Jos D’Haese (PVDA) vindt het Vlaams regeerakkoord dan weer te rechts. “Er was ons een raketcoalitie beloofd, ik zie vooral een citroensorbetje: knalgeel en ijskoud”, haalt hij uit naar de politieke kleur van N-VA.
• Volgens PVDA zullen de investeringen in kinderopvang, jeugdzorg en ouderenzorg niet genoeg zijn om de problemen op te lossen. Ook de investeringen in De Lijn vindt de partij ondermaats. “Jullie laten het openbaar vervoer verder kapot gaan en ondertussen gaan de mensen meer betalen”, verwijt D’Haese de regering.
• Hij legt donderdag bij Radio 1 verder uit: “Als je bijvoorbeeld de wachtlijsten wil oplossen, als je de zorg wil verbeteren, dan heb je meer mensen nodig. Maar op dit moment zien we dat mensen de zorg verlaten omdat de lonen te laag zijn, de uren te flexibel, de kaders te beperkt. En op dat vlak zie je gewoon zo goed als niks in dit regeerakkoord. En dus gaan we die problemen ook niet fundamenteel kunnen oplossen”.

Volgens Groen: Een “Boerenbond-kabinet” van minister van Landbouw en Omgeving Jo Brouns (cd&v).

• “Er zal niet veel veranderen” met de nieuwe regering, denkt fractieleider Mieke Schauvliege (Groen). “Zelfs het totale gebrek aan ambitie voor klimaat wordt voortgezet. Deze regering lijkt geen breuk met het verleden te willen maken. Stilstand dreigt, maar voor deze regering is dat blijkbaar prima: business as usual“.
• Daarbij neemt Groen vooral de afspraken rond landbouw en natuur op de hak. De Vlaamse regering wil de broeikasgasuitstoot met 40 procent verminderen tegen 2030 ten opzichte van 2005, terwijl de Europese Unie om 47 procent vraagt. De oorzaak ligt vooral bij de soepelere milieuregels.
  • “We zullen het beleid van minister Brouns en zijn Boerenbond-kabinet met argusogen volgen, maar de echte verantwoordelijkheid ligt bij de NVA en Vooruit, coalitiepartners die dit toelaten”, aldus Schauvlieghe.
• Ook Groen vindt het regeerakkoord te onduidelijk. “De taal is wollig, de doelen vaag. Maar zodra het gaat over controle en straf, dan zijn jullie plots wel concreet”, merkt Schauvlieghe op.

Irritatie over jobbonus

Volgens Open Vld: “Aanslag op de werkende Vlaming”.

• Open Vld zit na 10 jaar in de Vlaamse oppositie. Fractieleider Tom Ongena (Open Vld) wil direct duidelijk maken dat het volgens hem vroeger beter was: “U kiest voor regeltjes en boetes, wij voor vrijheid en vertrouwen”, zegt hij tegen minister-president Matthias Diependaele (N-VA). “Met ons was van de aanslag die u pleegt op de werkende Vlaming nooit sprake geweest”.
• Volgens Ongena is het Waalse regeerakkoord wel duidelijk, in tegenstelling tot het Vlaamse. “Dat van jullie is slappe koffie. Het blinkt uit in vaagheid. We onderzoeken, we evalueren, jullie gaan de provincies tegen het licht houden. Terwijl we weten hoe nutteloos ze zijn”.
• Ongena heeft een stevig verwijt aan het adres van Diependaele. De nieuwe regering wil de jobbonus afschaffen, iets wat Open Vld invoerde. “Mensen met een laag loon gaan daar het slachtoffer van zijn”, denkt Ongena. De jobbonus verdwijnt alleen als er op federaal niveau een compensatieregeling getroffen kan worden. Ongena hekelt die strategie: “De enige mogelijkheid die je op Vlaams niveau hebt om werken meer te doen lonen, zet je nu bij het huisvuil”. En ook nog: “Zeg me niet dat jullie het federaal gaan doen. Als Vlaams-nationalisten? Jullie zijn bevoegd maar gaan het toch niet doen. Ongeloofwaardig! Hoe gaan jullie al die buschauffeurs vinden als jullie de mensen minder loon geven?”.
• Ook over de verhoging van de dienstencheques is hij niet te spreken: “Stop met het beeld op te hangen dat jullie de prijs verhogen om de poetshulpen meer te geven. Twee derde gaat naar de Vlaamse staatskas. Dat is dus een belastingverhoging”.

Volgens Diependaele zit het goed

De reactie van Diependaele: “Minder bla bla bij ons”.

• Diependaele haalde het hardst uit naar Open Vld. De vergelijking met het Waalse regeerakkoord vindt hij nergens op slaan. “Waar is de tabel van het Waalse regeerakkoord?”, verweet hij Ongena. “Onze cijfers zijn daarentegen wel doorgerekend. Wallonië brengt niet meer dan wat u inderdaad goed kan brengen: een ongedekte cheque”.
• De minister-president richtte zich rechtstreeks tot Ongena: “U hebt een groot talent voor je reinste hypocrisie. We hebben van jullie geen lessen te leren als het gaat over begroting. Bij ons is het minder bla bla en meer daadkracht”.
• Diependaele zag hoe zijn regering omschreven wordt en poogde relativerend samen te vatten: “We zijn te rood, we zijn te geel: het zal wel zijn dat we in het midden op de goede plaats zijn”. Als reactie op Groen stelde Diependaele dat klimaatmaatregelen “haalbaar en betaalbaar” moeten zijn. En ook Janssens en het Vlaams Belang kregen nog even de volle laag: “Ik ben dankbaar dat u hebt aangetoond waarom wij niet samenwerken. Dat heeft te maken met uw inhoud, maar ook met de brutale stijl waarmee u denkt zieltjes te veroveren”.
• Tegelijk moest Diependaele wel erkennen dat er nog vaagheden in het akkoord staan. “Er zijn inderdaad zaken die moeten uitgewerkt. Maar dat is perfect normaal”.

Gevolgd: De regering kreeg zonder verdere kleerscheuren het vertrouwen. Logisch, gezien de meerderheid van N-VA, cd&v en Vooruit voor stemde. Oppositiepartijen Groen, PVDA, Open Vld en Vlaams Belang stemden tegen. Het enige lid van Team Fouad Ahidar, M’Hamed Kasmi, onthield zich.