In de eerste aflevering van het VTM-programma ‘Het Conclaaf’ bleek de sfeer tussen Bart De Wever en Tom Van Grieken erg bekoeld. De verschillende kopstukken werden voor de gelegenheid opgesloten in een kasteel, met opvallende uitspraken als gevolg.

On the campaign trail: Bart De Wever (N-VA) sprak uit wat politicologen en journalisten al een tijdje zeggen: besturen met Vlaams Belang sluit hem zo goed as zeker uit van federale regeringsdeelname.

• “Op Vlaams niveau hebben wij heel weinig gemeenschappelijk. Ik heb veel meer affiniteit met andere partijen dan met Vlaams Belang. Een partijprogramma dat sociaal-economisch bijna dat van de PS is – alle belastingen omlaag en alle uitgaven omhoog – ik kan daar niet mee om”, aldus De Wever in Het Conclaaf. Veel zin om samen te besturen met het Vlaams Belang heeft hij duidelijk niet.
• En dat is nochtans wel de vraag die op ieders lippen brandt: als N-VA en Vlaams Belang straks een meerderheid halen, stappen ze dan samen in een Vlaamse regering? Nee, zegt De Wever nu. “Uw constructieve bijdrage is nul. De kans dat jij een regering gaat maken, ik acht die quasiment nul“, zo klonk het bij de N-VA-voorzitter aan het adres van Tom Van Grieken (Vlaams Belang).
• De Wever hekelde opnieuw het idee dat Vlaams Belang eenzijdig de Vlaamse onafhankelijkheid wil uitroepen. “Illegaal uit het land stappen is een fantasie. Ik ploeter in de modder die er is, u heeft een zandkasteel gebouwd. Jij gaat een wekkertje zetten – tik tik tik – en na vijf jaar ga je onderhandelen. Dat is briljant. Dat ik daar nooit op gekomen ben”, merkte hij cynisch op.
• Ook Filip Dewinter en diens gecontesteerde contacten met China moesten het ontgelden. Dat “het clubje van Dewinter” nog in het Vlaams Belang zit, noemt De Wever als een extra reden om niet samen te werken met Van Grieken. De Wever hanteerde in 2022 al de term “grote kuis houden” als voorwaarde om samen te werken.
• Tegelijk is de N-VA-voorzitter niet vies van wat politiek geschaak. “Ik zou eerlijk gezegd graag een meerderheid hebben (met het Vlaams Belang, red.). Ik zou niet zeggen dat ik die meerderheid ga gebruiken, maar een electorale meerderheid hebben, dat zou me heel goed uitkomen. Het maakt me incontournable“.
• En dat klopt ook. Als De Wever een potentiële meerderheid kan maken met het Vlaams Belang, kan hij gaan wegen op de federale regeringsvorming. Door druk uit te oefenen kan hij zich sterk maken voor een Vlaamse meerderheid, wat betekent dat er een nieuwe regering gevormd moet worden met N-VA. De Wever zou dan in ruil moeten beloven geen Vlaamse regering met Vlaams Belang te maken. Federaal kan Vivaldi dan niet zonder meer een doorstart maken, iets waar De Wver vurrig op hoopt.
• Van Grieken beet vervolgens wel terug. De Wever laat volgens hem wel “elke kans op meer Vlaamse onafhankelijkheid liggen“. Ook over Dewinter is hij duidelijk: “Ik ben voorzitter van al mijn Vlaams Belangers en ik zal ze allemaal verdedigen”. Toch was het voorval voor hem “een bijzonder gênante situatie.”