“I did not come to praise the Senate but to bury it.” Met een knipoog naar Shakespeare maakte premier Bart De Wever (N-VA) maandag in de Senaat zijn intenties duidelijk. De instelling moet tegen de verkiezingen van 2029 definitief verdwijnen. Hoewel de eerste stappen in de commissie Institutionele Aangelegenheden zijn gezet, is er nog heel wat werk voor de boeg.

Key takeaways

• Premier Bart De Wever (N-VA) zakte maandag naar de Senaat af om er uitleg te geven over de plannen om het instituut af te schaffen.
• Voor het zover is, is er nog een lange politieke en juridische weg af te leggen.
• Voorlopig kwam het nog niet tot een stemming, al zou dat binnenkort wel het geval zijn.

Maandagnamiddag boog de senaatscommissie zich voor het eerst over het voorstel van de vijf Arizonapartijen en Open Vld om de Senaat af te schaffen. Premier De Wever zakte daarvoor zelf af naar het halfrond. Daar maakte hij duidelijk dat de Senaat volgens hem geen relevante rol meer speelt in het huidige politieke systeem. Waar de Senaat bij zijn oprichting in 1815 nog zijn nut had, is de rol sinds de Zesde Staatshervorming in 2014 verworden tot iets “quasi uitsluitend constitutioneel”.

Hij noemde de huidige werking – via Belga – zelfs een vorm van “bezigheidstherapie” door de uitholling van bevoegdheden. “Het behoud van een instelling die haar bestaansrecht heeft verloren, leidt alleen tot verwarring”, zei De Wever.

Juridisch kluwen via artikel 195

De weg naar de uitgang is echter complex. Omdat vijf noodzakelijke grondwetsartikelen eind vorige legislatuur niet voor herziening vatbaar zijn verklaard, moeten de meerderheidspartijen een juridische omweg maken.

Er wordt gemikt op een herziening van artikel 195 van de Grondwet. Hieraan wil men een overgangsbepaling toevoegen die de integrale afschaffing toch mogelijk maakt. De procedure vereist eerst goedkeuring in de senaatscommissie, gevolgd door de voltallige Senaat en vervolgens de Kamer. Het doel is om tegen 2029, bij de volgende federale verkiezingen, een parlement zonder Senaat te hebben.

Veel kritiek en dus geen stemming

Ondanks de aanwezigheid van de premier kwam het maandag nog niet tot een stemming. De debatten toonden aan dat de neuzen nog niet volledig in dezelfde richting staan, zelfs niet binnen de meerderheid.

MR toonde zich loyaal met zijn coalitiepartners, maar betreurde het verdwijnen van het tweekamerstelsel. De partij wees daarbij met een beschuldigende vinger naar partijen die de werking in het verleden blokkeerden. Daarmee haalt de MR dus uit naar de N-VA. ProDG, de grootste partij in de Duitstalige gemeenschap, uitte bezorgdheid over hun gegarandeerde vertegenwoordiging op federaal niveau.

De PS, wiens steun nodig is voor een tweederdemeerderheid, steunt de afschaffing in principe wel, maar hekelde de “denigrerende toon” van De Wever ten opzichte van de senatoren en het personeel. De Franstalige socialisten pleiten bovendien voor de oprichting van een burgerassemblee in de plaats. In het verleden gaf de PS al aan voorwaarden te hebben voor de afschaffing van de Senaat. Celia Groothedde (Groen) liet weten tegen te stemmen, vanwege het “oneigenlijke gebruik” van artikel 195.

Volg Business AM ook op Google Nieuws

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!