In vele steden in de Verenigde Staten, Canada en Europa verliest het openbaar vervoer klanten. Nochtans nemen de populaties van de steden toe, terwijl tegelijkertijd ook de werkgelegenheid stijgt. De transportbedrijven wijten het verlies aan populariteit vaak aan problemen zoals wegwerkzaamheden en gebrekkige infrastructuur, maar in werkelijkheid moet worden vastgesteld dat hun diensten worden door betere alternatieven worden weggeduwd.

Dat schrijft het magazine The Economist, verwijzend onder meer naar de opkomst van de deeleconomie en nieuwe technologieën.

“Het openbaar vervoer kent een toenemende concurrentie van onder meer applicaties voor alternatieve taxidiensten, die een gemakkelijker en comfortabeler transport bieden dan treinen of bussen,” zegt The Economist. “Bovendien is ook de infrastructuur voor fietsen gevoelig verbeterd, terwijl huurfietsen op grotere schaal beschikbaar zijn. Auto’s kunnen gekocht worden tegen aantrekkelijke financieringen.”

“Daarnaast kan worden gewezen op de impact van het online winkelen en thuiswerken. De concurrentie lijkt bovendien steeds verder toe te nemen. Overal in de wereld wordt door de transportsector gewerkt aan de ontwikkelingen van nieuwe technologieën en toepassingen.”

Voordelen

“Sommige uitvindingen zullen mislukken of door een regelgevend kader worden gedwarsboomd, maar dat zal de evolutie niet kunnen blokkeren,” zegt het magazine. “Het openbaar vervoer heeft het veel moeilijker om die innoverende beweging te kunnen volgen. Onder meer de aanleg van nieuwe treinlijnen is bijzonder duur en complex.”

“Dat kan een groot probleem opleveren voor het openbaar vervoer en de stedelijke autoriteiten. Het openbaar transport heeft immers bijzonder grote voordelen. Het is een oplossing voor bevolkingsgroepen die niet op een andere manier van transport beroep kunnen doen, terwijl treinen en metro ook de ecologische voetafdruk van de stad kunnen beperken.”

“Door het verlies van gebruikers loopt het openbaar transport uiteindelijk een marginale aanbieder van vervoer te worden,” aldus The Economist. “Minder reizigers betekenen minder inkomsten, waardoor ook minder middelen beschikbaar zijn voor nieuwe investeringen.”

“Die problemen kunnen de populariteit van het openbaar transport steeds verder aantasten. Daardoor dreigen opnieuw meer wagens in het straatbeeld te verschijnen, wat de verkeerscongestie in de steden verder dreigt op te drijven. Het is voor de stadsbesturen echter niet eenvoudig om een gepaste oplossing aan te reiken.”

Tegenwerking

“Toch is het mogelijk enkele strategieën te ontwikkelen,” zegt het magazine. “Onder meer zou men moeten proberen om gebruikers van alternatieve vervoersmiddelen te laten betalen voor de reële afstanden die ze in de stadscentra afleggen, terwijl nu vaak met dagtickets wordt gewerkt.”

“Bovendien zouden de steden innoverende technologieën moeten omarmen en kopiëren. Op dit ogenblik wordt vaak geprobeerd – zoals Uber in vele steden moet vaststellen – de nieuwe alternatieven tegen te werken. Dat is echter een verkeerde impact. Er kunnen immers complementaire diensten worden uitgewerkt.”

“De meeste mensen maken weinig onderscheid tussen het openbaar transport en privévervoer,” aldus nog The Economist. “De reiziger wil enkel zijn eindbestemming bereiken. Het zou dan ook ideaal zijn een systeem te ontwikkelen waarbij een verplaatsing in de stad – ongeacht de gebruikte vervoersmiddelen – met een eenmalige betaling zou worden geregeld. Op die manier kan de gebruiker de vervoermiddelen combineren die hem het best passen.”

Het magazine erkent dat de implementering van een dergelijk systeem geen eenvoudige opdracht zou zijn, hoewel gewezen wordt op een aantal experimenten in onder meer het Finse Helsinki en het Engels Birmingham.