In het nieuws. De oorlog tussen Israël en Hamas heeft het conflict in Oekraïne zijn monopolie op de oorlogsberichtgeving in de media ontnomen. Zelensky – in 2022 nog door Time magazine tot Persoon van het Jaar uitgeroepen – is wat naar de achtergrond verdwenen.

• Hij vermijdt kritiek op de VS, ondanks recente reducties in militaire steun. Een gevolg van de precaire balans die Oekraïne moet onderhouden in zijn internationale relaties.
• Er is wereldwijde anticipatie op onderhandelingen tussen Zelensky en Poetin. Deze laatste zou volgens Kremlin insiders aftasten of de VS bereid is om te praten over het beëindigen van de oorlog.
• NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg beschreef ondertussen al drie fasen naar een mogelijke resolutie. Daaronder de versterking van Oekraïne’s positie, vredesgesprekken en uiteindelijke concessies. “De reden waarom we Oekraïne niet binnenvallen met NAVO-troepen is dat we een escalatie willen voorkomen. “
• Zelenski’s interactie met Europese leiders en de beperkte steun vanuit Europa, benadrukken de complexe geopolitieke situatie waarin Oekraïne zich bevindt.

Geen van beide partijen boekt nog significante winst

Zoom in. Zelensky ervaart toenemende tijdsdruk om naar de onderhandelingstafel te stappen, aangezien het conflict vastloopt en geen partij significante winst boekt.

• De afnemende steun van de Amerikaanse Republikeinen en de onwilligheid van de Europese defensie-industrie om Oekraïne te voorzien van voldoende munitie verhogen de urgentie voor een diplomatieke oplossing.
  • Terwijl het Westen debatteert over hulp aan Oekraïne, consolideert Rusland zijn greep op de ongeveer 18% van Oekraïne die het bezet.
  • Een technocratisch team integreert deze gebieden, feiten creërend die herovering door Kiev, militair of diplomatiek, bemoeilijken. Ruim de helft van de inwoners vluchtte. Maar circa 90% van de achterblijvers, ongeveer drie miljoen mensen, heeft nu al een Russisch paspoort. Scholen volgen Russische curricula, met Oekraïens als tweede taal en een herschreven geschiedenis die Kiev’s regering als neonazistisch portretteert. 
• Zelenski’s onderdanige houding ten opzichte van internationale leiders en de strategische defensieve houding van landen als Duitsland tonen de complexiteit van de internationale politiek en defensiebeleid.

Zoom out. De situatie in Oekraïne is een microkosmos van de verschuivende machtsbalans in de wereld, met de VS, Europa en Rusland als sleutelspelers.

• Het conflict in Oekraïne heeft diepgaande implicaties voor de wereldorde, met name in termen van territoriale integriteit, soevereiniteit en internationale samenwerking. Met een nadruk op het vinden van een balans tussen macht, invloed en wederzijdse belangen.