De voorbije weken kondigden verschillende landen aan hun bilaterale handel niet langer in dollar te betalen. Andere landen zoeken een uitweg om niet langer bedreigd te worden door Amerikaanse sancties. Sommigen hebben het al over de de-dollarisatie van de wereld. Waan of werkelijkheid?
De de-dollarisatie van de wereld: waan of werkelijkheid?

Waarom is dit belangrijk?
Rusland, China, Saoedi-Arabië, India, Maleisië,... kondigden de voorbij dagen aan onderlinge handelstransacties - alvast gedeeltelijk- niet langer in dollar, maar in Chinese yuan of Indiase roepie te gaan betalen. De de-dollarisatie van de globale handel mag dan theoretisch al een tijd aan de gang zijn, in de praktijk heeft de ‘greenback’ weinig te vrezenIn het nieuws. Vladimir Poetin beloofde Xi Jinping bij het bezoek van deze laatste aan Moskou om de yuan in te gaan voeren voor “betalingen tussen Rusland en landen in Azië, Afrika en Latijns-Amerika”. De Russische dictator wil al een tijd af van de dollar. De machtspositie die de status van reserve currency Washington geeft, is hem al langer een doorn in het oog.
- Voor het eerst in de geschiedenis werden in Rusland in maart meer transacties in yuan dan in dollar verrekend.
- Ook Saoedi-Arabië verklaarde zich bereid olie aan China te verkopen en die [gedeeltelijk] te factureren in renminbi of yuan.
- Deze week kwamen India en Maleisië overeen om transacties voortaan in Indiase roepies af te handelen.
- Los daarvan heeft Frankrijk zojuist zijn eerste verkoop van vloeibaar aardgas in yuan gedaan.
- Ook Brazilië heeft de yuan omarmd voor een deel van zijn handel met China.
Het overlijden van de dollar is al dikwijls aangekondigd, tevergeefs…
Reden genoeg dus om te denken dat de de-dollarisatie van de wereld nabij is. Maar is dat wel zo?
- Op het eerste zicht is die de-dollarisatie al een tijd aan de gang. Het aandeel van de dollar in de wereldreserves is gedaald van 72 procent in 1999 tot 59 procent vandaag.

- Toch domineert de dollar nog steeds de schuldmarkten. Ook de hoeveelheid dollars die in het buitenland wordt aangehouden is deze eeuw sterk toegenomen.
- In een tweet benadrukte Robin Brooks, hoofdeconoom van het Institute for International Finance, onlangs dat de dollar zijn “bijna recordsterkte ten opzichte van de G10 en valuta’s van opkomende markten” heeft behouden.
Chinese yuan en euro zijn alles behalve risicovrije en liquide alternatieven voor de dollar
De de-dollarisatie van de globale handel mag dan theoretisch al een tijd aan de gang zijn, in de praktijk moet de ‘greenback’ niets of niemand vrezen.
- De euro en de yuan zijn zeker geen geloofwaardige alternatieven. Om de eenvoudige reden dat de EU geen bankenunie kent. Ook blijft China een autocratie waar de overheid naar eigen goeddunken tussenkomt in de economie. De yuan en de euro zijn op dat vlak allesbehalve risicovrije en liquide alternatieven voor de dollar.
Toch verschilt de wereld vandaag sterk van die van 1999. Volgens het Centre for Economic Policy Research (CEPR) zou daarom best wel eens een multipolaire valutawereld kunnen ontstaan.
- Dat is dan toch slecht nieuws voor de VS. Washington blijft zeer afhankelijk van externe fondsen om zijn enorme schuldenberg te financieren.
- Als de de-dollarisatietrend zich voortzet, zal het voor de VS moeilijker worden om zijn buitenlandse beleidsdoelen te bereiken.
- Anderen stellen dat de impact op de Amerikaanse economie beperkt zal blijven. Omdat de VS andere sterke punten heeft, zoals technologische innovatie en zijn grote consumentenmarkt.
Conclusie. Naarmate de wereld zich richting een meer multipolair valutasysteem beweegt, blijft het afwachten hoe dit op de lange termijn de wereldeconomie zal beïnvloeden. Poetins zet lijkt voorlopig veeleer op bluf, tot het dat niet meer is.