Wist u dat in 1966 per ongeluk vier Amerikaanse kernbommen op het dorp Palomares in het zuiden van Spanje werden gedropt? Dat gebeurde nadat een reusachtige B-52 bommenwerper 45 jaar geleden boven de stad in volle vlucht in botsing kwam met het vliegtuig dat het zou bijtanken. In twee van de bommen ontploften de niet-nucleaire springstoffen waardoor meer dan 500 hectare landbouwgrond met plutonium werden besproeid. De twee andere bommen werden later uit het water opgevist (foto)
Dat gebeurde in 1966, maar de bewoners van Palomares wachten nog altijd op de Amerikanen om de boel op te kuisen. Volgens de ecoloog Igor Parra hebben de Amerikanen sinds de bommen zijn gevallen “een zesde deel van de vervuilde grond, zo’n 1500 vierkante meter” afgevoerd. Rest nog ruim 6000 vierkante meter.
“Voor Palomares is dat geen kwestie van budget maar van historische gerechtigheid en die is onbetaalbaar“, aldus de ecoloog, die hier woont. “Palomares is in sociaaleconomisch opzicht gestigmatiseerd“, zegt ook Juan José Pérez, de burgemeester van het dorp, in de krant Publico. Palomares ligt in het hart van de El Argarcultuur, 4000 jaar geleden de meest geavanceerde stedelijke beschaving van Europa, maar voor Spanjaarden is het ganse gebied een grote no-go zone.
Van de Amerikaanse delegatie die het plaatsje op 21 februari een bezoek bracht om te onderzoeken hoe het gebied het best kan worden gesaneerd, vragen ze maar één ding: dat de vervuilde grond eindelijk wordt afgevoerd. Daarna wil de gemeenteraad een themapark aanleggen over de geschiedenis van de techniek, van de Bronstijd tot het nucleaire tijdperk.
In een uniek filmdocument hieronder ziet men de Spaanse minister Manuel Fraga en de toenmalige Amerikaanse ambassadeur in Spanje een duik nemen in het water van Palomares om de bevolking ervan te overtuigen dat er geen radiocatief gevaar was.