Vanmorgen stelt premier De Croo zijn nieuwste boek voor: “Waarom het beste nog moet komen”. Het leest als een erg ‘Amerikaans’ document: vol optimisme, grote statements en ook wel een overdaad aan wereldsterren: van Elon Musk over Angela Merkel tot Mario Draghi, van wie hij het pad kruiste. Mark Rutte, de Nederlandse premier, kwam het boek vanmorgen inleiden, net nadat De Croo terug is van een reis in het Midden-Oosten, straks alweer vertrekt naar Dubai, en volgende week naar de VS reist. Het past dus naadloos in het beeld van De Croo als ‘wereldleider’, mét een uitgesproken visie voor eigen land. “We moeten durven zeggen dat het land werkt en Belgen excelleren op tal van domeinen”, zo stelt hij in gesprek met deze nieuwsbrief. Dat dit beeld wel heel hard botst met de dagelijkse realiteit van zijn eigen Vivaldi-coalitie, wuift hij resoluut weg: de premier lijkt bij momenten z’n eigen wereld te creëren. Daardoor worstelt hij ook manifest met het beeld dat de Belgische pers over hem ophangt, zodanig zelfs dat hij toegeeft dat hij zich “afschermt van wat allemaal over mij verschijnt”. “Men omschrijft mij als een soort Machiavelli. Maar vraag het iedereen rond mij, ik ben geen machtsmens, ik ben in de Belgische politiek heel atypisch”, zegt hij zonder blozen.

Met bijdragen van Emmanuel Vanbrussel.

In het nieuws: Na ‘De eeuw van de vrouw’ vandaag een nieuw boek van De Croo.

De details: Het zijn 240 pagina’s vol van anekdotes met de groten der aarde, vol van rotsvast geloof in België en vooral telkens het herhalen dat De Croo “anders is dan de typische Belgische politici”. 

• “In België is dat blijkbaar atypisch hè? Om te durven zeggen dat we excelleren op tal van domeinen en dat het land functioneert.” Met dat statement wil De Croo een heel ander geluid in de kiescampagne brengen. “Ik weet wel dat men van mij een karikatuur probeert te maken, dat ik een naïeve optimist ben. Dat is absoluut niet zo. Maar ik geloof wél in de mogelijkheden van ons land”, zo zegt hij.
• Dat hij daarbij bij momenten heel hard doet denken aan Guy Verhofstadt (Open Vld), in zijn dagen als premier, met een soortgelijk voluntarisme en ongebreideld optimisme, hoort hij niet meteen graag: “Er zijn serieuze verschillen”, zo stelt hij, waarbij hij Verhofstadt de “sterkere langs de ideologische kant noemt.” “Mijn sterkte ligt meer op de managerskant van de zaak. Daar zijn we denk ik zeer verschillend van elkaar.”
• Maar opvallend genoeg: De Croo gebruikte met Tim van Steendam wel dezelfde ghostwriter die ooit ‘Een jaar in het spoor van Guy Verhofstadt’ schreef, toen ook al een erg bombastisch boek over de Belgische premier als speler op het internationale toneel. 
• Die stijl, die erg ‘Amerikaans’ aandoet, komt ook terug in een speech die De Croo al regelmatig gaf over de kwaliteiten van België en de Belgen: ‘Because we are good’. “Die is ontstaan bij de opening van een gigantisch Nike-centrum. Ik was echt niet voorbereid, het was niet voorzien dat ik zou spreken. Maar het kwam spontaan en gemeend.” Ondertussen gaf de premier de speech al een vijftal keer, onder meer in New York, in september, bij een event op het Belgische consulaat.
• “In elke organisatie zijn de leiders diegenen die de opportuniteiten en de positieve kanten zien. Alleen in ons land heb je een soort obsessie dat je eigenlijk niet anders mag dan je land de dieperik in praten. En wij verwachten dan dat die mensen het gaan verbeteren? Dat werkt toch nergens zo?”, zo zet De Croo zich expliciet af tegen Bart De Wever (N-VA), die hij regelmatig ook viseert in zijn boek.
• “Kijk naar naar wie er tegenover mij staat. Allez, De Wever heeft nu voor de zoveelste keer gezegd dat hij premier wil worden. Die wil premier worden van een land dat hij in stukken gaat snijden. Dat slaat nergens op. Die gaat dat nooit doen, die blijft gewoon in Antwerpen.”

Genoteerd: De Croo zoekt de confrontatie vooral met N-VA, opvallend en vaak. 

• Letterlijk uit het boek: “Elke nationalistische beweging bedient zich van dezelfde drie verhaallijnen. Eén: wij zijn historisch tekort gedaan! Twee: wij zijn de harde werkers, terwijl de luieriken onze zuurverdiende centen verteren! Drie: elk probleem is de schuld van een ander!” 
• Het lijkt een wel heel erg nauwe definitie van wat nationalisme is, maar De Croo neemt er geen woord van terug: “Overal is het exact dat verhaal, of het nu Catalonië of de Koerden zijn. Dat is gewoon mijn ervaring. De Britten hebben eigenlijk ongeveer hetzelfde gedaan.”
• “Waarom zouden we beter zijn op ons eigen? Laten we de puinhopen van Catalonië onder ogen zien. Dat was de rijkste regio van Spanje. Maar sinds hun geklooi daar zijn al de investeringen naar Madrid gegaan. Madrid is Catalonië voorbijgestoken.” “Of de Britten? De kost van de Brexit is gigantisch.” 
• “En bij ons: de politieke stilstand die we hier gehad hebben omdat de nationalisten het altijd zeer moeilijk gemaakt hebben om een regering te vormen heeft ons 12 miljard gekost. Die puinhopen, die mogen we een keer onder ogen zien.”
• Dat hij daarbij toch de geschiedenis van de regeringsvorming van de zomer van 2019 tot de herfst van 2020 wat oneer aandoet, wuift de premier weg. En ook het akkoord dat hij in december 2019 met De Wever sloot, om hoe dan ook samen te gaan regeren, wat verklaart waarom die laatste hem de woordbreuk zo kwalijk nam, krijgt een opvallende repliek. 
• “Goh, ja. De Wever is kwaad op de helft van Vlaanderen. Op dat gebied pas ik gewoon in een lange rij van voorgangers in de politiek. Waarom dat zo persoonlijk maken? Bij mij heeft dat nooit gespeeld. En als ik iets moest doen voor Antwerpen, heb ik het gedaan. Als er problemen waren in de haven, met de drugsoorlog, of bij Ineos, ik heb dat gedaan. Ik denk dat het verkeerd is om aan politiek te doen op basis van persoonlijke wrok.”  En nog: “Ik ben niet de schoolmeester die zegt hoe anderen zich moeten gedragen, maar dat verschil tussen ons als personen is er wel.” 
• In de cijfers die De Croo in zijn boek hanteert, zwijgt hij handig over de dramatische verschillen in economische cijfers tussen noord en zuid. Net zoals hij ook de constante spanning van de Vlaamse partijen in zijn eigen coalitie met de PS en Ecolo over het sociaal-economische ontkent. Maar ook daar heeft hij een scherpe repliek klaar.
  • “Mijn ervaring de afgelopen tien jaar, door veel interactie met Vlamingen en Walen en Brusselaars, met burgers, is dat die niet zo verschillend zijn qua ideeën. Alle Belgen zitten ongeveer in het midden van het politieke spectrum. Wat verschillend is, zijn de politici.” 
  • “De Vlaamse politici hebben de neiging om de mening van de Vlamingen politiek meer naar rechts te vertalen en de Franstalige politici hebben de neiging om de mening van de Franstaligen meer naar links te vertalen. 
  • En hij heeft ambities om dat te keren: “Dus de politieke vertaling, die is zeer verschillend en die clasht met elkaar, maar dat is iets dat je relatief snel kunt veranderen. De politieke gewoonten veranderen heel snel.” 
  • En opnieuw zet hij zich daar neer als een ‘atypisch Belgische politicus’: “Ik breng een heel ander frame. Mijn redenering is dat als we met elkaar samenwerken, dan kunnen we ongelooflijk veel en er is veel toegevoegde waarde van ons land.”

Genoteerd: Er zitten opvallend veel momenten in het boek van De Croo met de groten der aarde: gesprekken met Volodymyr Zelensky, Elon Musk, ruzies met Mario Draghi, intieme gesprekken met Angela Merkel of doorpraten in de wagen met Emmanuel Macron.

• “Groten der aarde? Ik zie dat niet zo, Macron is gewoon een collega van mij”, zo zegt De Croo. “Ik verdedig de belangen van ons land en een groot deel van de belangen van ons land verdedig je nu eenmaal in het buitenland.” 
• Hij is gevoelig voor dat imago: “Ik weet dat men daar vaak een karikatuur van maakt. Het is waar, ik spreek mijn talen en ik voel mij op mijn gemak, overal waar ik kom. Dat kan je mij moeilijk kwalijk nemen, maar dat heeft niks te maken met carrièreplanning.”
• Hij is naar eigen zeggen “helemaal niet eenzaam of ongelukkig in z’n job”. Maar dat het premierschap van hem wel een ander mens heeft gemaakt, geeft hij toe.
  • “Tuurlijk. Je wordt gedwongen om elk uur van de dag op de toppen van je tenen te staan. Hoe meer druk er is, hoe beter ik functioneer. Dus ik heb natuurlijk waanzinnig veel dingen kunnen doen, door de omgeving waarin ik nu zit.” 
  • “Ik heb wel een beetje een olifantenvel gekregen. Politiek is zo hard en persoonlijk geworden. Ik denk niet dat ik ooit op de man of op de vrouw heb gespeeld, enkel op het onderwerp. Maar als anderen zeggen: ‘We gaan u kapotmaken…’ Het is niet dat ik mij daar ongelukkig door voel, maar ik vind dat wel jammer. Dat maakt je huid dikker en eigenlijk haat ik dat.”
  • “Want je doet politiek goed als je je emoties laat spreken. Maar als je te veel alles persoonlijk neemt, dan word je emotioneel een wrak.”
• Dat de chaos in zijn eigen partij ook niet helpt, moet De Croo wel erkennen. Bij momenten was het bij Open Vld een soort aflevering van een soap. “De seizoensfinale is nu wel echt voorbij hoor”, zo grapt hij daarover. Maar tegelijk haalt hij ook daar in z’n boek wel uit naar de pers, over onder meer het ontslag van Eva De Bleeker (Open Vld) en de exit van Egbert Lachaert (Open Vld). “De media herleiden mij tot een alleenheerser, een Machiavellist, iemand die mensen onder de bus gooit. Ik herken mezelf daar niet in.”
• Ook daar ziet hij zich als ‘atypisch”: “Ik pas niet in het standaard frame dat politieke journalisten van politici hebben, namelijk dat politici als doelstelling hebben dat enkel hun eigen carrière telt of dat enkel het accumuleren van macht telt.” 
• Hij zegt het met uitgestreken gezicht: “Je mag het rondvragen bij mensen die mij kennen: ik ben geen machtspoliticus. Ik kick niet op macht. Ik ben iemand die in team werkt en die dat team wil laten scoren. En dat is iets heel atypisch voor de Belgische politiek, maar ik pas niet in dat standaard frame.”
• En nog meer, hij is gestopt met nog alles van die media te lezen en bekijken: “De meerderheid van de mensen is niet geobsedeerd zoals de Wetstraatpers met de spelletjes. Ik scherm mij voor een stuk daarvan ook af. Je kan niet anders.” 
• Overigens blijft de premier de komende weken wel volop buitenlandse missies ondernemen naar de ‘groten der aarde’: deze week is er al de klimaattop in Dubai, waar hij naartoe vliegt. En begin december is er de voorstelling van de F-35 voor België, bij Lockheed-Martin in de VS. Daar hoopt hij toch ook om bij Joe Biden in Washington DC langs te gaan, zo is bij Amerikaanse bronnen te horen. Maar voorlopig is er daarvoor niet echt een agendapunt. 

En nu? Komt De Croo terug als premier? Ook daar niets dan optimisme.

• Het lijkt onwaarschijnlijk voor een partij die op 6,5 procent peilt, dat die ooit nog een premier levert in de nabije toekomst. Maar De Croo geeft geen duimbreed toe, op dat vlak. “We gaan hoger zitten dan de peiling, dat is zeker. Ik hoop dat mensen nog mogen gaan stemmen. Want als je de kranten leest, wordt dat al als een waarheid aangenomen.”
• En ook daar heeft hij zijn eigen visie: “Die hele cultuur van politieke analyses… Analyse is op basis van feiten. Bij ons wordt er gewoon heel veel geanalyseerd op basis van meningen. De analyses op meningen, die meningen op meningen zijn. Ik ben niet tegen meningen, maar je moet wel een onderscheid maken. De feiten zullen voor de dag van de verkiezingen zijn.”
• Dat het in 2024 een nog moeilijkere kiesuitslag dreigt te worden dan in 2019, erkent hij wel. Maar het is geen verloren strijd, zo pept hij zichzelf en zijn achterban op. “Dat is aan ons om te counteren. Je moet twee dingen doen bij verkiezingen. Heb je gedaan wat je beloofd hebt? En ik denk, dat wij voor het overgrote deel die beloftes hebben waargemaakt met deze regering. En een tweede ding is: wat ga je nog doen? Dat is zeer duidelijk: ‘Geen avonturen met ons, geen politiek laboratorium worden’.” 
• Zo komt hij finaal bij de kern van waar hij mee naar de kiezer trekt: “Wij zullen het land met vaste hand leiden. En de prioriteiten? Die zijn zeer duidelijk. Meer mensen aan de slag krijgen. De begroting stap voor stap verder op orde zetten. Zorgen dat wij een topland op gebied van innovatie blijven en zorgen dat we een normaal federaal land worden. Dat kun je van ons verwachten.”

Groot nieuws: Bpost verliest onherroepelijk het krantencontract, vanmiddag staat die beslissing op de kern. Het aandeel verliest 12 procent op de beurs vanmorgen.

• Een mokerslag, vanmorgen voor Bpost op de beurs. Het staatsbedrijf (België heeft nog steeds een meerderheid van de aandelen) verloor in één klap meer dan 12 procent van zijn waarde. Dat kan niet verwonderen: verschillende bronnen binnen de federale regering bevestigen immers dat het bedrijf onvermijdelijk het infame krantencontract verliest.
• Dat is het logische gevolg van het advies van de FOD Economie. Die raadt de regering aan om de subsidies voor de kranten- en tijdschriftenbedeling, kortweg het krantencontract, niet aan Bpost toe te kennen, maar aan twee concurrenten. “We kunnen niet anders dan dat volgen”, zo is te horen. Vanmiddag beslist de kern daarover.
• In La Libre gaan de krantenboeren wel nog fel in het verweer. De steenrijke François le Hodey, de baas van krantengroep IPM (met onder meer La Libre, La Dernière Heure, L’Avenir) heeft het openlijk over “mogelijke chaos” en “een verlies aan kwaliteit”, dat hij vreest. “Het zal chaos worden als de abonnementen niet correct toekomen bij onze klanten”.
• Bij de begrotingsbesprekingen in oktober 2022 besliste Vivaldi dat de Belgische staat de concessieperiode 2024-2028 nog altijd jaarlijks 125 miljoen euro aan subsidies zal klaarzetten om de persabonnementen over het hele land te bussen.

• Maar nadat Bpost bij vorige biedingen op dat contract in 2014 en 2021 telkens alle concurrenten overkocht of zelfs onder tafel afkocht, doken dit jaar drie kandidaten op bij de FOD Economie voor dat veelbesproken krantencontract. Naast Bpost en de Brusselse speler PPP, die eerder al hun ambities uitten, was er verrassend ook de Parijse logistieke groep Proximy.
• Het contract gaat eigenlijk om twee loten: een voor de kranten en een voor de tijdschriften. PPP wint nu dat voor het bussen van kranten, Proximy wint de tijdschriften. Binnen zes maanden, in juli 2024 dus, moet die overgang een feit zijn.

De essentie: Bij Bpost dreigt een sociale malaise. De regering wil alvast geen geld geven.  

• Proximy schat de waarde van de Belgische persbedeling vanaf 2024 in op 230 miljoen euro per jaar: 125 miljoen euro subsidies en 105 miljoen euro die de uitgevers ook nog eens jaarlijks betalen.
• Een memorandum van ex-CEO Dirk Tirez, dat onthuld werd in het boek Bpost Hold-up, stelt dat Bpost de persbezorging kan uitvoeren voor zowat 75 miljoen euro aan bedrijfskosten per jaar.
• Het krantencontract had Bpost dus 155 miljoen euro ruwe winst per jaar kunnen opleveren. Geld dat ze naar eigen zeggen, in hun lobbying aan de regering, goed kunnen gebruiken. Daarom ook vocht de PS altijd zo hard voor het behoud van het contract. 
• Alles draait daarbij immers om de tewerkstelling bij Bpost. De schattingen variëren van 2.000 tot zelfs 4.000 jobs die eraan verbonden zijn: de Bpost-top zelf en de vakbonden schermden al met allerlei cijfers.
• Feit is wel dat het kranten- en magazinecontract elk bijdragen aan de rendabiliteit van elke ronde van postbedeling die Bpost moet organiseren. Het wegnemen van dat contract bedreigt dus het geheel. Een sociaal plan zal onherroepelijk moeten volgen, wat veel geld kan kosten. Binnen de regering waarschuwen de liberalen nu al: “Hier is geen geld voor voorzien”, zo is te horen. De nieuwe CEO van Bpost, Chris Peeters, staat meteen voor een gigantische uitdaging.

Dé grote vraag: Wat zal de politieke motivatie nu nog zijn om dat contract in stand te houden? 

• Het idee om papieren kranten zo fors te blijven subsidiëren, in budgettaire en ecologisch moeilijke tijden, staat al langer onder druk, in een digitaal tijdperk. Vorig jaar ontstond enorme heisa omdat een interne audit bij Bpost collusie tussen Bpost, PPP en de uitgevers aan het licht bracht.
• De zaak leidde tot het vertrek van Tirez en een nog lopend onderzoek door de mededingingsautoriteit BMA, maar ook door het Brusselse parket. En zelfs de Europese Commissie volgt de zaak met argusogen.
• Ook kwamen een bredere cultuur van normvervaging en bedenkelijke banden tussen Bpost en het kabinet van minister van Overheidsbedrijven Petra De Sutter (Groen) aan het licht.
• Al die tijd bleef de linkerflank van Vivaldi, met op kop de PS, vechten om die subsidies te behouden, ook al leek die helemaal niet nodig om uit de kosten te geraken.
• De vraag is of diezelfde appetijt om miljoenen overheidsgeld te blijven uitgeven overeind blijft, wanneer het om privé-spelers gaat, die de winsten opstrijken. Zonder het argument van “jobs” bij Bpost, zou die steun wel eens veel sneller kunnen verdampen, om andere politieke noden te financieren.  

De rel van het weekend: Israël haalt uit naar De Croo, waarna Theo Francken (N-VA) zich op de Israëlische tv laat gaan, en De Croo nog eens terugklopt.

• Een finale persconferentie aan de poorten van Gaza, in het grensstadje Rafah, van de twee EU-premiers, De Croo en de Spaanse Pedro Sanchez, beroerde vrijdag de gemoederen in Israël. 
• Niet alleen gaf dat een wat vreemd beeld, nauwelijks een half uur voordat daar, via die grensovergang, ook het eerste groepje gijzelaars die Hamas had genomen werd vrijgelaten, alsof het duo er voor iets tussen zat. Maar op de persconferentie stelde Sanchez ook “dat het tijd is om Palestina als staat te erkennen, best met heel de EU, maar als het moet doen wij het ook alleen”. De Croo zat niet op die lijn, hij ziet die erkenning niet als “iets dat nu kan helpen”.
• Maar De Croo stelde op zijn beurt wel dat hij “heel tevreden was dat er nu een staakt-het-vuren is”. “Laat ons dit aanhouden. En laat ons van een tijdelijk naar een permanent staakt-het-vuren evolueren. Het kan toch niet om na een pauze nog eens opnieuw meer dan 10.000 mensen te doden”, zo stelde hij aan de poorten van Gaza.
• Dat schoot bij de Israëli’s in het verkeerde keelgat, al vertelde De Croo nu niet bepaald iets nieuws: ook aan de meereizende pers had hij die boodschap al meermaals herhaald. Alleen, in Israël lazen ze in dat woordje ‘permanent’ een provocatie, zo was de interpretatie: zij zien Hamas niet als gesprekspartner en zijn helemaal niet bereid om met hen vrede te sluiten. En plots had De Croo het dus daarover.
• De Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Eli Cohen stuurde een ongemeen scherpe tweet. “Wij veroordelen de valse beweringen van de premiers van Spanje en België, die steun geven aan terrorisme. Israël handelt volgens het internationaal recht en vecht tegen een moorddadige terroristische organisatie die erger is dan ISIS en die oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid pleegt.”
• Een diplomatieke rel was geboren: Israël riep de Belgische en Spaanse ambassadeur bij zich, nauwelijks een dag nadat het duo bij de Israelische premier Benjamin Netanyahu was geweest, en die gesprekken als “direct maar constructief” waren omschreven door De Croo.
• Als reactie kon De Croo niet anders dan ontkennen: “Wij hebben heel duidelijk de misdaden van Hamas veroordeeld. Ik denk echt dat ze niet goed geluisterd hebben”, zo reageerde De Croo meteen na het zien van de tweets, nog in Egypte. “We zullen maandag (vandaag dus, red.) de Israëlische ambassadrice in Brussel bij ons uitnodigen voor een koffie, en nog eens goed uitleggen wat we daar gezegd hebben.”
• Maar kijk: vanuit de oppositie vond Theo Francken (N-VA) het nodig om in heel het conflict van de premier met Israël te duiken, en zo de spotlight op hem te keren. Op de Israëlische tv-zender i24NEWS deed hij een paar straffe statements:
  • “Onze premier beschuldigt u in uw land van oorlogsmisdaden, maar onderneemt in eigen land geen actie om antisemitisme aan te pakken. Niemand wordt gearresteerd en de politie doet niets.” 
  • “En als de premier dan naar jullie land trekt om jullie lessen te geven over hoe jullie je moeten gedragen en wat jullie moeten doen, is dat nogal hypocriet.” 
  • “Dit is ‘the drop in the emmer who is totally full’, zo voegde hij er nog in steenkolenengels aan toe.
• Die laatste uitspraak leidde tot wat hilariteit, maar vooral gaf het De Croo de kans om zelf weer in het offensief te gaan: plots ging het niet meer over zijn ruzie met Israël, maar over Francken. “Vanuit politieke motieven ons land gaan zwart maken in het buitenland met leugens: dat aanvaard ik niet. Dat is politiek opportunisme, op een moment dat we misschien allemaal een beetje minder politicus zouden moeten zijn, en een beetje meer mens”, zo stelde hij in de Zevende Dag. 
• En meer, hij noemde de bewering van Francken “factueel onjuist“: “Wij treden wel op tegen antisemitisme, zelfs online. We sporen mensen op, gaan naar hun deur en treden op.”
• Een nieuwe analyse van het OCAD, vandaag opvallend genoeg publiek in De Standaard, spreekt ondertussen wel van een “toename van antisemitisme” in België.  De oorzaak duiden ze ook heel expliciet bij “conflict in het Midden-Oosten”. “In België is er een groot publiek dat zich dat sterk aantrekt”, zo stelt Gert Vercauteren van het OCAD. Daarbij is sprake van al zeventig dreigingsmeldingen over het conflict, en de helft zijn antisemitisch. 
• Ondertussen reageerde Francken vanmorgen nog eens op heel het incident, via Facebook: “Ik beschouw heel dit voorval als een wijze les, zowel qua inhoud als qua stijl”, zo refereerde hij vooral naar zijn taalfout. Inhoudelijk neemt hij niets terug. “Voor de mensen die er aanstoot aan namen, mijn excuses.” Voor de uitschelders en haatsprekers, kijk eerst eens naar jezelf.”

De rel van het weekend (bis): Wil Vlaams Belang nu federaal mee regeren of niet? 

• Misschien toch veel interessanter voor de komende campagne: wat is nu precies de houding van Vlaams Belang over regeringsdeelname? Want daarover kregen ze toch wel wat vragen, sinds de overwinning van Geert Wilders en zijn PVV in Nederland. Wilders wil zich immers helemaal gooien voor het Nederlands premierschap. Maar hoe zit dat met Tom Van Grieken, voor het federale niveau?
• Het is immers duidelijk dat Van Grieken “alles op alles” wil zetten om op Vlaams niveau een doorbraak te forceren en daar een zo groot mogelijk resultaat wil halen. Dat stelde hij zelf in een gesprek met Gazet van Antwerpen, waar hij ook aankondigde dat Filip Dewinter (Vlaams Belang) net daarom ook lijstduwer wordt op de Vlaamse lijst, eerder dan de federale lijst te trekken.
• Maar dat botst met de strategie van de N-VA om net federaal het confederalisme te gaan forceren, en daar akkoorden te maken. De Wever is niet van plan om op Vlaams niveau met Vlaams Belang in zee te gaan, en dan federaal niets meer te kunnen doen. 
• Daarbij verwijst men bij N-VA ook expliciet naar een interview dat Van Grieken gaf aan Het Laatste Nieuws vorig jaar. Daarin stelde de Belang-voorzitter: “Wij hebben het federale niveau niet nodig”, in een dubbelgesprek met Francken, die hem voor de voeten wierp dat het Belang helemaal geen werkbare strategie heeft om tot onafhankelijkheid van Vlaanderen te komen.
• Bij VTM Nieuws ontkende Van Grieken nu wel ten stelligste dat hij federaal niet mee wil regeren: “Dat is een leugen die Bart De Wever de wereld instuurde”, zo haalde hij uit. Maar tegelijk stelde hij: “We gaan geen Vlaams-nationale stemmen opofferen om de PS-staat overeind te houden.” En nog meer: “Om een communautaire zelfstandigheid te bekomen, kan er beter rechtstreeks tussen Vlaanderen en Wallonië onderhandeld worden.” 
• Ongetwijfeld toch een thema dat, in heel de discussie over het cordon sanitaire en mogelijke machtsdeelname van het Belang, straks nog terug zal komen in de campagne.

Beslist: Egbert Lachaert (Open Vld) krijgt zijn tweede plek, Jean-Jacques De Gucht (Open Vld) moet vrede nemen met plaats drie.

• Het hing al langer in de lucht, maar volgens Het Laatste Nieuws ondernam Frédéric De Gucht, de broer van Jean-Jacques, op de partijraad van Open Vld zaterdag nog een finale poging om Lachaert in de gracht te rijden. Hij hield er een striemend betoog dat iemand die, als oud-voorzitter, van plan was om naar Lijst Dedecker over te lopen, toch geen kandidaat voor Open Vld kon zijn. 
• Het hielp niet: Lachaert is die vermeende overstap ook altijd staalhard blijven ontkennen. Bovendien had hij in Oost-Vlaanderen veel meer steun dan de De Guchts. En de partijtop wilde absoluut niet nog eens een aflevering van de soap, nadat “de seizoensfinale gepasseerd is”: voorzitter Tom Ongena duwde de clan De Gucht openlijk terug in hun kot, op de vergadering zaterdag. 
• Lachaert kreeg zondag dus finaal de verkiesbare tweede plek op de lijst voor het Vlaams Parlement. De soap heeft dan toch een seizoensfinale, zij het dat die niet meer echt spannend was. 
• De Gucht junior moet nu vrede nemen met de derde plaats voor de Kamer, en hopen op een stevig electoraal effect van de premier, die de lijst trekt, om opnieuw verkozen te raken. Die plek ligt nog niet helemaal vast, maar ook niet wie de lijst duwt. Als daar een populaire politicus gaat staan, pakweg Mathias De Clercq (Open Vld) uit Gent, is de derde plek op de lijst ook niet zeker van een zetel, want dan kan de lijstduwer die kapen.

Ook dit weekend: Sophie Wilmès (MR) is weduwe geworden.

• Ze liet er in juli vorig jaar haar job als vicepremier voor staan: om te kunnen zorgen voor haar zieke man Christopher Stone. Dit weekend is Stone overleden aan een hersentumor. Samen hebben ze vier kinderen. Wilmès zelf besefte zeer goed dat de strijd tegen kanker van haar man niet combineerbaar was met haar job als vicepremier, en koos voor haar gezin.
• Dat leverde haar veel krediet op, zowel bij de pers als de kiezer: in de peilingen is ze veruit de populairste Franstalige politica. Vanuit heel de Wetstraat regende het condoleances dit weekend. 
• Meer dan vermoedelijk trekt Wilmès straks de Kamerlijst van de MR, al dan niet in combinatie met Open Vld op één lijst. Daarover lopen nog altijd onderhandelingen met Alexia Bertrand (Open Vld). (cv/ddw)