“Is de dash eruit? Neen, in tegendeel”, zo stelde premier Alexander De Croo (Open Vld) vanmorgen op Radio 1 over zijn regering, vanuit Berlijn. De eerste minister, die ook minister van Buitenlandse Zaken is in de afwezigheid van Sophie Wilmès (MR), zit in Duitsland, voor een tweedaags bezoek aan de Duitse president Frank-Walter Steinmeier en de kanselier Olaf Scholz. Ideaal, ter gelegenheid van 9 mei, de ‘Europadag’ en ook om de banden met het meest beslissende land van Europa aan te halen, voor zover dat al nodig was.
- Tegelijk hield de premier een lezing voor de liberale denktank Friedrich-Naumann-Stiftung in de Französiche Dom in Berlijn. Daar schreeuwde hij z’n liefde voor Europa uit, en legde net als voorganger Guy Verhofstadt, de laatste premier voor De Croo van Open Vld, een ambitieus hervormingsprogramma voor de EU op tafel, met een focus op defensie.
- Zo wil De Croo een heuse Europese defensiepoot binnen de NAVO maken, die de EU in staat moet stellen “om niet meer afhankelijk te zijn van de Amerikanen”. Daarbij hoort een grote harmonisatieoperatie van de Europese defensie (“Wij hebben dertig soorten schepen in Europa, het Amerikaans leger heeft er vier”) én de uitbouw van een heus Europees militair-industrieel complex, naar analogie met de VS.
- Dat militair-industrieel complex moet de EU helpen in de 21ste eeuw, onder meer in de steeds belangrijker wordende cyberoorlogen. Naast die focus op defensie, is er ook nog de energiemarkt, die verder Europees moet worden. En hij breekt een lans voor een verdere uitbreiding van de EU, al dan niet initieel met intensievere samenwerkingen, met Oekraïne, maar ook Moldavië en de rest van de Balkan.
- Maar tegelijk moet De Croo dus aan de bak, om net de kritiek in eigen land te counteren dat hij meer en meer z’n focus legt op die buitenlandpolitiek, en graag en veel op reis gaat.
- “Daarover wil ik toch eens iets kwijt. Eerst en vooral: mijn hoofd zit steeds in eigen land. Het is niet omdat ik niet in België ben, dat ik niet de belangen van ons land verdedig. Wij zijn een open economie. Ik ben altijd bezig met België in het achterhoofd”, zo stelde de premier.
- Dat daarbij de kracht om nog echt te hervormen en veranderingen klaar te krijgen ontbreekt binnen Vivaldi, wat zelfs coalitiepartners als Kristof Calvo (Groen) openlijk stellen, wuifde De Croo weg: “COVID en de oorlog in Oekraïne stonden niet in het regeerakkoord, maar waar het altijd om draait voor ons: het beschermen van burgers voor de economische schok.”
- En ook zijn hart voor de EU, wilde hij legitimeren: “Hoe wij Europa duwen in een bepaalde richting, dat speelt een rol. Want als Europa de juiste richting uitgaat, is dat goed voor alle Belgen.”
- Toch klinkt binnen Vivaldi andermaal gemor, over de afwezigheid van de premier. Daarbij wordt de analyse gemaakt dat de eerste minister goed aanvoelde hoe belangrijk de COVID-crisis was, om een krachtig beleid te tonen, en in tandem met Frank Vandenbroucke (Vooruit) vooral te tonen hoe de federale ploeg bestuurde en leidde, beter dan de voorgangers van de regering-Wilmes II.
- “Daarop is een groot deel van de populariteit en het initiële succes van Vivaldi gebouwd. Alleen maakt de premier echt een denkfout, door te hopen dat de Oekraïne-crisis een soortgelijk moment is. Niemand ligt daarvan wakker, op de manier waar hij van droomt. Dat is het buitenland uiteindelijk, terwijl het om de problemen hier gaat, de facturen”, zo is binnen de federale coalitie te horen.
- Niet toevallig heeft ook heel de Wetstraat opgemerkt hoe De Croo in de peilingen voor het eerst zelf kwetsbaar lijkt, Oekraïne en de profilering daarrond lijkt als thema veel minder te wegen voor de kiezer. Daarbij geldt misschien wel de oude boutade van wijlen Ward Beysen, als een belangrijke waarheid in de politieke marketing: “Het belangrijkste land, is het binnenland.”
