In Oostende lopen vandaag de groten der aarde rond: onder meer de Britse premier Rishi Sunak, de Franse president Emmanuel Macron en de Duitse kanselier Olaf Scholz zijn allemaal te gast op de grote Noordzee-top waar premier Alexander De Croo (Open Vld) gastheer speelt. Voor de eerste minister een belangrijk moment: hij kan andermaal tonen dat hij z’n plek op het internationale toneel verdient. “Niet onbelangrijk, gezien zijn carrièreplanning”, zo stelt een regeringsbron. Maar tegelijk wacht voor De Croo en zijn minister van Energie Tinne Van der Straeten (Groen) het loodzware dossier van Engie, en de verlenging van de kerncentrales. Daarbij zit men ruim in blessuretijd. “Deze week moet de beslissing vallen, want de nucleaire brandstof moet nu besteld worden”, zo zegt een insider. Maar dat het niet allemaal vlotjes loopt, heeft een en ander te maken met Groen en Ecolo. “In Parijs hebben ze het recente opbod aan uitspraken van bij de groenen niet geapprecieerd”, zo stelt een coalitiepartner, onder meer over uitspraken van Ecolo-voorzitter Jean-Marc Nollet. “Dat wij geen akkoord willen, is framing van het laagste soort”, sneert Van der Straeten.

In het nieuws: “Er is inderdaad nog geen brandstof besteld”, zo bevestigt minister van Energie Van der Straeten op Radio 1.

De details: Daarmee is wel echt tijdsdruk op de onderhandelingen over het verlengen van Doel 4 en Tihange 3 gezet. Wil men die laten draaien in de winters van 2026-2027, maar vooral in 2025-2026, dan moet de knoop deze week doorgehakt.

• Money time in de onderhandelingen met Engie, voor Vivaldi. De federale regering heeft een mooie chronologie van de komende dossiers klaar: vandaag de grote Noordzee-top, een hoogmis voor de internationale PR van België én uiteraard eerste minister Alexander De Croo. Maar daarna moeten absoluut de onderhandelingen over de verlenging van de kerncentrales afgerond worden, waarna dan de pensioenen en tenslotte de fiscale hervorming aan bod moeten komen.
• De Croo doet de cruciale onderhandeling met de Franse energiereus met Van der Straeten, zijn minister van Energie. “Elke dag wordt er vooruitgang geboekt“, zo stelde die vanmorgen met veel enthousiasme op Radio 1, over een onderhandeling die nu al meer dan een jaar aansleept. Maar Van der Straeten dramde haar vaste communicatielijnen af: “De onderhandelingen zijn zeer intensief, maar wij werken aan een goed akkoord voor alle Belgen”.
• Vorige week nog was er een meeting met Catherine MacGregor, de CEO van Engie, in Brussel, zo bevestigen regeringsbronnen. Maar daarnaast zijn er tal van videogesprekken geweest. “De onderhandelingen kunnen alleen slagen als er de nodige discretie aan de dag wordt gelegd. Maar het gaat over twee cruciale punten: de bevoorradingszekerheid én de factuur van het afval”, zo stelde Van der Straeten.
• Daarbij herhaalde de groene minister nog eens “dat die verlengen van de levensduur voor haar direct gelinkt is aan de oorlog in Oekraïne”: enkel daarom is men bij Groen en Ecolo overstag gegaan.
• Geen believers dus, in kernenergie, en dat spoort ironisch genoeg helemaal met de tegenpartij aan de overkant van de tafel: Engie heeft enkel nog het Belgische nucleaire park in portefeuille, en zit veel meer in hernieuwbare stroom. Ze willen eigenlijk gewoon af van het risico van die centrales en vooral de factuur van het afval. Het gaan plafonneren van de factuur van de sloop van de centrales en de berging van het afval, is eigenlijk het enige wat hen echt interesseert.
• Dat maakt de onderhandelingen behoorlijk asymmetrisch: Engie heeft niets nodig en leunt achteruit, Vivaldi moet een deal hebben. En daarbij speelt de dubbele houding binnen het Belgische kamp een cruciale rol, volgens bronnen die het dossier goed kennen. “De irritatie in Parijs, over telkens opnieuw uitspraken van de groenen in België in het dossier, is dan ook groot”, zo weet een Vivaldi-insider. “We onderschatten hoe slecht dat gevallen is in Parijs.”
• Daarbij gaat het onder meer over Jean-Marc Nollet, de voorzitter van Ecolo. Die zat vrijdag op LN24 en gaf daar nog eens flink gas:
  • “Deze onderhandelingen gaan voor eens en altijd aantonen wat de échte kost is van kernenergie. Het afval namelijk, dat men telkens maar vergeet. Dat gaat honderdduizenden jaren duren, die opkuis.”
  • “En dat moet betaald worden door de vervuiler. Anders zijn het de Belgische burgers die miljarden gaan moeten ophoesten. En daarom kost dat tijd.”
  • “Vandaag is er ongeveer 14 miljard aan provisies aangelegd, maar dat is compleet niet voldoende. Het moet veel meer zijn.”
  • “Maar als ze nu niet het akkoord maken, ontsnappen ze niet. Ze moeten hoe dan ook betalen.”
  • “Het is een beursgenoteerd bedrijf. Als die cijfers van de kost nu eindelijk bekend zouden worden, die schuld die ze eigenlijk hebben, dan is dat beter voor hen. Dat is geen chantage hé, maar gewoon de uitleg waarom de onderhandelingen zo lang duren.”
• Met die uitspraken bemoeilijkte Nollet dus flink de gesprekken, tot ergernis van de toponderhandelaars. Binnen Vivaldi blijft de frustratie dus sluimeren: wil men daar eigenlijk wel een deal, bij de groenen? Die kritiek kregen ze al vaker in het verleden, zeker van de MR: pleegt men geen sabotage? Vanmorgen wuifde Van der Straeten elke kritiek op dat vlak weg. “Dat is framing van het laagste soort“, zo blokte ze de kritiek van de eigen coalitiepartners ferm af.

De essentie: De klok tikt in het nadeel van Vivaldi. Al maanden.

• Eerst wilde Alexander De Croo een deal voor de zomer van 2022. Dat lukte niet, en geruisloos werd de deal verdaagd naar eind 2022, met de Fransen. Tot 31 december onderhandelde de premier daar fanatiek over, pas rond middernacht kon hij aansluiten bij de skivakantie met zijn gezin. Die deadline haalde men dus weer niet. Het werd “enkele dagen of weken erna”.
• Vervolgens verkaste de deadline naar midden maart, “voor de begrotingscontrole”. Ook dat bleek niet gehaald. En nu zit men ruim voorbij midden april, zwaar in blessuretijd.
• Want Vivaldi wilde altijd de bevoorradingszekerheid garanderen, voor de moeilijke winters die zouden komen. “En daarbij is de nucleaire brandstof nog altijd niet besteld. Dat moet deze week gebeuren of het is gewoon te laat“, zo stelt een hoge Vivaldi-bron, met zicht op de gesprekken.
• Van der Straeten kon vanmorgen op Radio 1 niet anders dan dat toegeven: “Er is inderdaad nog geen brandstof besteld, maar dat zit niet op het kritische pad”, zo stelde ze. “We zitten nog altijd op koers voor de winter 26-27, en liefst ook de winter daarvoor.“
• Zeker dat laatste is cruciaal: dat ook in de winter van 25-26 de stroomvoorziening gegarandeerd blijft. Maar zo onderhandelt België dus wel met het mes op de keel, over de facturen. Die zijn eerder al begroot op meer dan 40 miljard euro, terwijl in het Synatom-fonds van Engie, dat die opkuis moet bekostingen, inderdaad ‘maar’ 14 miljard euro zit, zoals Nollet vorige week onderstreepte.
• Zo dreigt het nucleaire dossier meteen ook het dossier te worden met de grootste potentiële erfenis, financieel dan, van Vivaldi. Want de cijfers die circuleren, duiden op een groot verschil in positie: het plafond voor Engie zou op ongeveer 20 miljard euro liggen, de helft van wat de Belgische experten als realistisch achten.

Vandaag op de agenda: Een stevige internationale top in Oostende.

• Het moet toch al een tijdje geleden zijn dat de koningin der badsteden zoveel hoog volk ontving: een hele reeks regeringsleiders, van in totaal negen landen, zakte af naar Oostende, voor een top over de Noordzee: de premiers van België, het Verenigd Koninkrijk, Nederland, Luxemburg (dat plots aan de Noordzee ligt), Ierland, Noorwegen, Denemarken en de kanselier van Duitsland en de Franse president. Hou u klaar voor de nodige dosis ‘politieke rode loper’ op de Belgische tv-journaals.
• Opvallend ook: al die eerste ministers en de president en kanselier, schreven samen een opiniestuk bij Politico, dat vanmorgen verscheen. Nu ja, ‘opiniestuk’, het is eerder een PR-persbericht, dat ronkende zinnen bevat zoals “de Noordzee kan de grootste energiecentrale ter wereld vormen”, en “samen zullen wij Europa op weg zetten om onze economie te voorzien van brandstof, door energiecentrales op zee.”
• Zeker met Emmanuel Macron kan De Croo het in de marge van de top dan toch ook even hebben over het Engie-dossier: de Franse staat is wel nog altijd de grootste aandeelhouder in de Franse energiespeler.
• Tegelijk moet de top een ‘actietop’ worden, zoals de Belgische regering aankondigde. Voor Van der Straeten is de rol weggelegd van focussen op het energiedossier. Daarbij moet er tegen 2050 zo’n 300 gigawatt aan windenergie zijn op de Noordzee, nu is dat 30 gigawatt. En het moet snel gaan, tegen eind van dit decennium moeten we in totaal al aan 120 gigawatt zitten. De vraag is of die cijfers realistisch zijn: de meest recente targets zijn helemaal niet gehaald.
• Voor elk is er iets: minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne (Open Vld) heeft dan weer het luik ‘veiligheid’ onder hem: na de aanslagen op de Nordstream 2-pijplijn, en ook recente Scandinavische documentaires over Russische spionageschepen, is dat thema bijzonder actueel.
• Toch wel speciaal van belang: de internationale uitstraling die De Croo pakt met zijn rol als gastheer. Het blijft een collectieve aanname in de Wetstraat, zeker in zijn eigen partij, dat de huidige eerste minister niet zal blijven zitten in de Belgische politiek, moest het voor hem afgelopen zijn in de Wetstraat Zestien. En gezien de complexiteit van regeringen vormen, én ook de dosis geluk in hoe de kaarten lagen, schat niemand de kans groot in dat Open Vld straks opnieuw de premier mag leveren.
• “Neen, Alexander gaat echt niet opnieuw in de Kamer zitten, als hij geen premier meer is. Zo werkt dat niet, voor geen enkele premier hé”, is binnen de liberale partij te horen.
• Dus kijkt de premier wel degelijk naar het buitenland, met liefst een internationale topjob, als volgende stap: hij is nog maar een veertiger, met een halve loopbaan nog voor zich. “Inderdaad, die hele top is dus niet onbelangrijk, voor de premier, gezien zijn carrièreplanning. Dat voelen wij ook wel“, zo stelt een regeringsbron lachend.

Om te volgen: Sarah Schlitz (Ecolo) blijft zich in de nesten werken.

• Vorige week toch consternatie binnen Vivaldi: de staatssecretaris voor Gelijke Kansen Sarah Schlitz kwam in moeilijkheden, nadat bleek dat haar persoonlijke logo opdook bij allerlei overheidscampagnes. Maar vooral het feit dat ze daarover in de Kamer niet de waarheid sprak, en het afdeed als een reeks onhandigheden en dom toeval, werd haar zwaar aangerekend: er circuleerden hele draaiboeken met strikte orders om dat logo op te voeren, bij overheidscommunicatie.
• Vrijdag al kwam er een niet mis te verstande interne communicatie van bij de Zestien. De premier stuurde naar alle ministers en staatssecretarissen een brief over “het toezicht op de officiële mededelingen van de federale regering”. Daarin onderstreepte De Croo nog eens dat alle overheidscommunicatie waarbij ook een minister of staatssecretaris opduikt “op voorhand moet afgetoetst worden met de Controlecommissie”.
• “Indien u dat advies niet vraagt, of er geen rekening mee houdt, kan de Controlecommissie een sanctie opleggen”, zo sprak hij vermanend als hoofd van het gezin zijn regeringsleden toe, in een wel erg semipubliek manoeuvre. Iedereen verstond meteen dat het over Schlitz ging, iedereen wist dat de brief vroeg of laat zou lekken.
• Bij Ecolo waren ze niet te spreken over die zet: “Hebben wij dan niet De Croo ook gesteund, toen hij in de miserie kwam met Eva De Bleeker? Wij hebben toen ook niet doorgeduwd”. Tegelijk is wel duidelijk dat Jean-Marc Nollet, de baas van Ecolo zijn staatssecretaris niet wilde laten vallen.
• Maar dit weekend bleef de oppositie druk zetten: “Ik vind dit gênant, want ik hou niet van schieten op een ambulance. En Schlitz is duidelijk beschadigd. Maar de fout zelf is toch wel groot. Ze heeft echt een instructie gegeven aan haar administratie om de regels systematisch te omzeilen. Dat kan een minister echt niet doen. Maar als ze daarna erover gelogen heeft, moet ze ontslag nemen”, zo stelde de voorzitter van DéFI, François De Smet, op RTL.
• Erger voor Schlitz: ook vanuit de meerderheid kwam er snoeiharde kritiek, opnieuw. “Belastinggeld gebruik je niet voor eigen logo en promo. Daarbovenop nog liegen is een groot probleem. De vraag is of Sarah Schlitz nog geloofwaardig kan functioneren. Ik denk dat alleen zijzelf en haar voorzitter een antwoord op kunnen geven”, zo kaatste Conner Rousseau, Vooruit-voorzitter, de bal opnieuw door naar Ecolo en Nollet, zondag op de Zevende Dag.
• Maar, erger voor de Franstalige groenen, was dat Schlitz zelf het nodig vond om op De Smet en Rousseau nog eens te gaan reageren, in plaats van stil te zitten en te zwijgen, terwijl ze geschoren werd.
• “De beschuldigingen die geuit zijn op de Zevende Dag komen niet overeen met de realiteit van de uitwisselingen in het Parlement”, zo reageerde Schlitz plots op Rousseau, op Twitter. Zo stelde ze dat voor communicatie rond de Dossin Kazerne er “geen communicatieverplichting was”, en dat de subsidiegids, die het gebruik van die persoonlijke logo’s oplegde “absoluut een vergissing was”. “Ik heb mij in de commissie verontschuldigd voor dit gebrek aan waakzaamheid en beloofd dat dit niet meer zou gebeuren.”
• Maar dat zette dan weer de deur open voor een felle reactie van Sander Loones (N-VA), die het initiële dossier naar de Controlecommissie bracht. Die wees erop dat Schlitz nu plots doet alsof ze vorige week dinsdag aan die Controlecommissie al sprak over die bewuste subsidiegids, die doelbewust de administraties opdracht gaf de regels te omzeilen.
• “Die gids is dinsdag helemaal niet ter sprake gekomen, dat kan iedereen in het verslag zien. Meer zelfs, Schlitz zei tot drie keer toe dat de fout eigenlijk enkel bij een extern instituut lag.” Ze stelde volgens Loones dinsdag, en zo staat het ook in het verslag van de Kamer, dat het gebruik van het persoonlijk logo “gebeurde op vraag van het Instituut”, het “geen proactieve vraag was van harentwege” en zij “niet gevraagd heeft het naamlogo te gebruiken”. “Ze heeft dus dinsdag niet alleen gezwegen, maar met opzet de waarheid verdraaid. En donderdag in de Kamer daarover, en nu opnieuw op Twitter, gelogen.”
• Woensdag moet Schlitz opnieuw voor de Controlecommissie verschijnen. Het belooft een wel heel gespannen vergadering te worden, waar het minste van wat ze verklaart, tegen haar kan gebruikt worden. Want zowel de MR, PS als Vooruit hebben haar onder ‘curatele’ gezet: nieuwe leugens of fouten, en ze stemmen mee met de oppositie haar ontslag.

Opvallend: Nieuwe buren voor Sammy Mahdi (cd&v).

• Hij is dan al een tijdje geen staatssecretaris meer voor Asiel en Migratie, maar Sammy Mahdi blijft toch nog verbonden aan het departement en het dossier van de opvang van asielzoekers, dat zijn kabinetschef Nicole de Moor (cd&v) van hem overnam. Want nu hebben plots een groep actievoerders hun intrek genomen in een groot pand, net naast het cd&v-hoofdkwartier aan de Wetstraat ligt.
• Zondag kwam het collectief ‘Stop de Opvangcrisis’, dat meteen opvangplekken wil voor alle asielzoekers, het gebouw kraken. De politie liet begaan. Zo’n 70 asielzoekers en mensen zonder papieren krijgen er nu opvang, er is volgens de actievoerders nog plaats voor veel meer volk.
• Eerder bezetten dezelfde activisten ook al een overheidsgebouw van de federale overheid aan de Brusselse Noordwijk. Nu zou het niet om een gebouw van de Regie der Gebouwen gaan.
• De acties dienen om de Moor onder druk te zetten: die moet volgens hen veel sneller extra plekken bij creëren voor opvang. De actie is dan ook ‘Tok Tok De Moor’ gedoopt: ze “kloppen aan de deur”, naast cd&v, “ om zo rechtstreeks de Moor eraan te herinneren dat de basisrechten nog steeds geschonden worden in België”.
• Eind vorige week nog kwam de Moor opnieuw zwaar in botsing met de oppositie en voormalig staatssecretaris Theo Francken (N-VA). Zo wilde de Moor een oud rusthuis in Grimbergen gaan gebruiken om honderd asielzoekers in op te gaan vangen. Maar Francken verzette zich tegen die verdere “verfransing en vervreemding” van de Vlaamse rand rond Brussel.
• De Moor reageerde toen boos: “De boel weer oppoken, dat is gemakkelijk. Dit gaat over opvang van honderd mensen met medisch profiel. Asielzoekers met een handicap, chronische aandoeningen, rolstoelgebruikers. Wat stelt u voor, hen op straat laten? Dwangsommen betalen? Kunnen we het een beetje fatsoenlijk houden?”

Genoteerd: Een stevig interview van Pierre Wunsch in de Financial Times.

• Dat Pierre Wunsch, de Belgische gouverneur van de Nationale Bank en zo dus ook een stem bij de Europese Centrale Bank, een blauwe stempel heeft, is geweten. Te pas en te onpas herinneren de socialisten daaraan, wanneer Wunsch zich uitspreekt over de Belgische begroting.
• Maar opvallend nu, diezelfde Wunsch gaat op het internationale toneel toch wel erg ver, om zich te profileren in de strijd tegen inflatie. Want in de Financial Times pakt hij uit met een aantal uitspraken die hem duidelijk als ‘havik’ zetten in de hele discussie rond inflatie: Wunsch wil de zaak aansnoeren, door de rente verder fors te verhogen, en zo de geldontwaarding tegen te gaan.
• Dat de economie daardoor in moeilijkheden zou komen, en vooral, dat schuldenaren veel meer rente moeten betalen (in de eerste plaats overheden zoals de Belgische, die kampen met een enorme schuldenberg) lijkt hem niet te deren.
• “We moeten wachten tot de loongroei en de kerninflatie beginnen te temperen, voor we de renteverhogingen kunnen pauzeren”, zo stelt Wunsch onomwonden. En hij spreekt daarbij zelfs een cijfer uit, wat toch ongewoon is voor centrale bankiers. “Het zou mij niet verbazen dat als we op een gegeven moment naar 4 procent rente moeten gaan.”
• Het zijn uitspraken die je eerder verwacht van de centrale bankier van Duitsland, niet van een land dat in omstandigheden zit die vergelijkbaar zijn met Griekenland. 
• “Ik hou niet van renteverhogingen”, voegt Wunsch wel toe aan het gesprek. “We willen voor een zachte landing gaan. Het is niet de bedoeling om de economische groei te fnuiken, louter om die groei te vernietigen. Maar momenteel zijn er geen aanwijzingen dat we te ver gaan.” Volgens hem zwakt de inflatie onvoldoende af. Hij verwijst daarbij naar de zogenaamde tweede-ronde-effecten.
• De inflatie in de eurozone bedroeg in maart 6,9 procent (op jaarbasis), tegenover 8,5 procent in februari en 8,6 procent in maart. Maar de kerninflatie is gestegen van 7,8 naar 7,9 procent.

Fact check: Neen, een A4’tje met wat namen neergepend is nog geen ‘smoking gun’.

• Het leek vorige week de klap op de vuurpijl, hét ultieme bewijsstuk, in de hele heisa rond de pensioenen van de parlementsleden: een A4 met daarop een handgeschreven ‘akkoord’ en schijnbaar wat namen en zelfs handtekeningen. PVDA-voorzitter Raoul Hedebouw pakte er mee uit, het zou hem toegestopt geweest zijn door de diensten van de Kamer zelf.
• “Vlaams-Belang, N-VA, MR, Open Vld, Vooruit, PS, cd&v, Ecolo-Groen… vallen nu uit de lucht maar waren er allemaal bij om dit pensioenenprivilege voor parlementairen op te zetten. Onder elkaar, en stoemelings. Hier zijn de hallucinante notulen van deze vergadering van 4 juli 2013”, zo tweette Hedebouw het document rond. Onder meer Het Laatste Nieuws drukte het ook af, op de voorpagina, inclusief alle foto’s van de Kamerleden die mee op die vergadering zouden beslist hebben om het plafond voor pensioenen te verhogen naar 120 procent van het wettelijke maximum.
• Alleen, het klopt niet. Dat blijkt uit een fact check van Le Soir, die dit weekend grondig in het dossier dook. Het document is helemaal geen verslag of ‘proces verbaal’ van die meeting: het heeft geen briefhoofd van de Kamer en draagt ook helemaal niet juiste handtekeningen, het zijn veeleer de nota’s die een ambtenaar destijds nam, van een vergadering toen over de pensioenen.
• Het ironische is dat in 2013 net de regels voor de pensioenen voor Kamerleden strenger gemaakt zijn. In ‘ruil’ implementeerde de Kamer toen wel een regeling die het Vlaams Parlement en de Senaat al hadden overgenomen van de federale regering, over de topambtenaren: wie eerder al gewerkt had en dus pensioenrechten had opgebouwd, kon die meenemen en zo het wettelijke plafond Wijninckx eigenlijk overschrijden tot 120 procent.
• Overigens bestond daar, zoals we al schreven vorige week een zeer helder wettelijk kader voor: een federale wet van Frank Vandenbroucke (Vooruit) uit 2003, die eigenlijk vertaalde wat al in praktijk werd toegepast voor topambtenaren.
• Maar net zoals Jos D’Haese (PVDA) het vorige week over “onwettige praktijken” had, wat achteraf niet bleek te kloppen, zwaaide Hedebouw dus met een document, dat eigenlijk iets helemaal anders blijkt te zijn. “Ik heb dit document nooit gezien. We hadden goed voorbereide mappen met getypte agenda’s“, verklaarde Colette Burgeon (PS), destijds voorzitster van de vzw Pensioenkas, aan Le Soir.

Zoals verwacht: De federale regering zal volgend jaar nog 1,2 miljard moeten vinden. De regering daarna telkens vijf miljard, op twee jaar.

• Vrijdag klopte Vivaldi af wat iedereen verwachtte: geen grote maneuvers meer voor de begroting van deze regering. Van alle scenario’s die voorlagen om toch maar het begrotingstekort te dempen, koos men het ‘lichtste’. Niet onlogisch, want zelfs voor die inspanning lagen PS en Ecolo al helemaal dwars.
• Zo gaat Vivaldi in 2024 uiteindelijk nog een inspanning van 0,2 procent van het bbp doen, zo beloofde men de Europese Commissie. Dat komt neer op een oefening van 1,2 miljard euro in oktober, waarbij men nieuwe besparingen of nieuwe belastingen moet gaan zoeken.
• Voor de regering die erna komt is het nieuws veel slechter: dan moet er daar eigenlijk twee keer een inspanning van 0,8 procent van het bbp gedaan worden, of zo’n 10 miljard euro op twee jaar. Hoe dat zal kunnen, lijkt niemand te weten.
• Want de begroting van 2025 moet al gemaakt worden in oktober van 2024. Maar de kans dat er dan een nieuwe federale regering is, lijkt nihil. Er zijn immers maar verkiezingen in juni, en in oktober volgen nog gemeenteraadsverkiezingen. Geen mens in de Wetstraat gelooft dat er tegen dan een regering is. Dat betekent hoe dan ook dat de opdracht voor de nieuwe ploeg loodzwaar wordt.

Achter de schermen: België bereidt in alle stilte de evacuatie voor van landgenoten uit Khartoum.

• Al meer dan zeshonderd mensen werden de afgelopen dagen en uren uit Soedan geëvacueerd. Onder hen ook acht Belgen, die meeliften met de bondgenoten. Het is deel van een internationale operatie, vooral van de VS, Europa en landen uit de Golf, om landgenoten uit Khartoum weg te halen.
• Soedan is verscheurd door een gewelddadige machtsstrijd, tussen de regeringstroepen van president Abdel Fattah al-Burhan en de Rapid Support Forces, een paramilitaire organisatie onder leiding van generaal Mohamed Hamdan Dagalo. De onrust mondde uit in gevechten, waarbij vooral de hoofdstad Khartoum het strijdtoneel is. Genoeg reden voor verschillende landen om staatsburgers en recht-hebbenden te evacueren.
• Verschillende grote partners beslisten een eigen evacuatielijn op poten te zetten; Nederland en Duitsland stationeerden transportvliegtuigen, militairen en verplegend personeel in Jordanië, aan de overkant van de Rode Zee, onder meer Frankrijk en de Verenigde Staten namen hun toevlucht tot Djibouti. Afgelopen weekend kwamen die evacuaties ook op gang, met de VS die drie transporthelikopters inzetten om hun ambassadepersoneel weg te halen.
• Ook de andere landen zijn gestart met evacueren: Nederland pakte in geuren en kleuren uit over de eerste evacuatievlucht, die 32 evacués meenam. Frankrijk, dat Europees de evacuaties coördineert, haalde al 388 mensen weg, Duitsland, Spanje en Italië lieten ook weten hun evacuatiemissies te zijn gestart.
• En de Belgen? Ons land heeft zelf geen ambassade in Soedan, en besliste om op de vliegtuigen en capaciteit van de bondgenoten te vertrouwen om tot veertig Belgen weg te halen. Voor acht van hen lukte dit al, zij kwamen waarschijnlijk mee met de Nederlandse en Franse vliegtuigen, al wordt dat laatste niet bevestigd door het ministerie van Buitenlandse Zaken. Ondertussen worden wel lijsten voorbereid, om mensen de nodige papieren te geven, en zo het land te kunnen ontvluchten.