Het nieuwe plan van de informateurs leidt niet bepaald tot enthousiasme. John Crombez (sp.a) haalt uit.

Wat gebeurt er precies? Vrijdag nog hielden informateurs Joachim Coens (CD&V) en Georges-Louis Bouchez (MR) een perspunt, waarbij ze drie dingen wisten te melden:

• Paars-groen, of liever de regenboog, want ook paars-groen-oranje is dood.
• Paars-geel is ook dood.
• Dus: een nieuwe aanpak, de ‘centrumstrategie‘.

De details: Het komt er in feite op neer dat ‘iemand uit het centrum’ de pen moet vasthouden van een toekomstig regeerakkoord, om van daaruit een gematigde synthese van genoeg partijstandpunten te vinden om een regering van start te laten gaan. Wat zijn de pijnpunten daarvan?

• Allereerst: wie behoort nu eigenlijk tot dat ‘centrum’?
  • Is Open VLD erbij? En wil Open VLD erbij? De meningen zijn zeer verdeeld: het beeld is onduidelijk.
  • Behoort het cdH nu wel tot het centrum? En willen zij erin?
• Vervolgens: dé vraag. Het komt uiteindelijk toch op altijd dezelfde vraag neer: paars-groen of paars-geel?
• Tussen de lijnen laat de MR verstaan dat ze voor paars-groen-oranje willen gaan, ze hebben zelfs de naam Vivaldi-coalitie gelanceerd (vier families, vier seizoenen dus, heeft u hem?). Wij houden het op een regenboogcoalitie.
• Maar wil CD&V deze keer dan wel die richting uit, zonder N-VA: niet duidelijk.
• In elk geval is over het communautaire het laatste woord niet gezegd: CD&V-voorzitter Coens heeft altijd aangedrongen op een staatshervorming, terwijl z’n collega Bouchez van MR dat net niet wil.
• En ook over migratie duwt CD&V: ze willen een strikter standpunt over terugkeer van uitgeprocedeerde asielzoekers.

Tussen de regels: Er is dus nog behoorlijk veel werk aan de winkel, als de twee informateurs echt vooruitgang willen boeken. De andere partijen roeren zich ook. Sp.a klinkt zo:

• John Crombez (sp.a), de oud-voorzitter die mee met Conner Rousseau alle onderhandelingen doet, was in De Zevende Dag fel voor de aanpak van de informateurs: nieuwe regering op basis van de centrale as met CD&V, cdH, MR en Open VLD? ‘Die basis komt nog 33 zetels te kort om een meerderheid te vormen.’
• Met andere woorden: je kan wel van alles proberen vanuit ‘het centrum’, maar de grootste, de socialistische familie, heeft wel 29 zetels op zich. Die zet je niet zomaar buitenspel met een ‘centrumstrategie’.
• Belangrijk ook: de sp.a stapt niet in een ploeg als ze mathematisch niet ‘nodig‘ zijn. Dat betekent dat ook een regenboogcoalitie voor de sp.a niet kan: want in paars-groen-oranje zijn ze wél mathematisch overbodig.

Even later zat Theo Francken (N-VA) bij VTM Nieuws:

• De N-VA blijft denken aan een post-Coens-Bouchez tijdperk: ‘Wij zijn absoluut bereid om het initiatief te nemen, hoe vaak moet Bart De Wever dat herhalen? Hij heeft veel ervaring: geef maar de fakkel door aan hem. Blijven herhalen dat wij niet willen, is echt niet ernstig.’
• Opvallend was dat Francken de christendemocraten het hof bleef maken: ‘Dat CD&V een aantal voorstellen doet op vlak van migratie en nog altijd voorstander is van woonstcontrole is positief, ik hoop dat het lukt.’
• En nog meer vrijage naar CD&V toe: ‘Over ethische dossiers staan we samen, trekken we duidelijk een lijn. Abortus naar 18 weken brengen is een kind van 22 centimeter, een kind in wording. Daar gaan wij totaal niet in mee. (…) Voor de N-VA komt dit bij onderhandelingen zeker op tafel.’

De grote vraag? Gaat de nieuwe aanpak écht een nieuwe wind doen waaien? Het ziet er voorlopig niet naar uit. De sp.a duwt wél om N-VA naar de exit te begeleiden. ‘Als Bart De Wever (N-VA) echt een regering wil, moet hij stoppen met strategische communicatie.’ De N-VA duwt dan weer om zelf aan zet te komen: ‘Wij steken ons niet weg, Bart blijft het zeggen’, zo zei Francken.