“Heel veel mensen van mijn generatie geloven niet dat ze nog op een deftig pensioen kunnen rekenen”, zo stak de Vooruit-voorzitter Conner Rousseau van wal, vanmorgen bij Radio 1. Daar kwam hij fel uit de hoek, in heel de discussie rond de pensioenen.

• Gisteravond liep een zevende grote meeting rond dat thema bij Vivaldi alweer uit op het verwachte: geen akkoord. De regering heeft tot 21 juli de tijd, maar verschillende bronnen zien het somber in. Want de zaak stokt, en de spanning in het dossier neemt toe, tussen de regeringspartners. Daarbij is het duidelijk dat niet alleen cd&v en MR meer fundamentele hervormingen willen, ook Vooruit zet druk op zusterpartij PS, die wat geïsoleerd lijkt te staan. Premier De Croo krijgt het dossier maar niet recht getrokken.
• “Ik vind het er volledig over, echt erover”, zo fulmineerde Rousseau over het uitblijven van een akkoord. “Mensen worstelen om hun facturen te betalen. We hebben met deze regering de koopkracht heel goed beschermd. Maar we moeten ook wel samen naar de toekomst durven kijken. Mensen die meer werken moeten beloond worden”, zo stelde de Vooruit-voorzitter.
• Daarbij onderstreepte hij evengoed “dat het wat te simpel is om enkel de PS de schuld te geven”, “ook al is het een feit dat Vooruit en de PS op sommige punten anders denken”. Maar Rousseau onderstreepte “de ervaring van onze expert Frank Vandenbroucke (Vooruit)”, die fors de pensioenbonus in de markt gezet heeft. En hij trad de PS bij op een gevoelig onderwerp: “Het is ook maar eerlijk dat mensen die op hun 18 jaar beginnen werken zijn en 42 jaar bijdragen, dan op hun 60^ste volledig op pensioen kunnen. En vrouwen die hun gezin geholpen hebben, mogen niet gestraft worden met hun pensioen.”
• Daarbij maakte Rousseau ook de koppeling met dat andere grote dossier in de regering, dat maar geen vaart krijgt. “We moeten de fiscale hervorming toch deftig voorbereiden? We moeten een shift hebben van lasten op arbeid naar vermogen, en dat vragen wij al heel lang.” En daarbij een sneer, naar diegenen die dus niet willen hervormen: “Ik vraag mij af wat sommigen in de regering zitten te doen als alles op een koude steen valt. (…) Als deze regering er niet in slaagt om akkoorden te vinden, zal dat er in 2024 toe leiden dat enkel de extremen groter worden.”

Tegelijk genoteerd: Een nieuwe vergadering staat nog niet gepland.

• Dat het gisteren op de kern niet bepaald zacht verliep, bevestigen meerdere bronnen. De ergernis bij de premier, die in de loop van de dag moest vaststellen dat zijn nota, maar ook die van de PS, overal in de media circuleerde, was groot.
• Meteen plakte hij bij de start van de meeting zijn PS-collega, minister van Pensioenen Karine Lalieux, tegen de muur. Want “wie had die lekken dan allemaal georganiseerd, op industriële schaal?” Andere vicepremiers traden de premier bij: op die manier kon niet in rust en in ernst gewerkt worden.
• Maar voor de PS speelt mee dat ze ongemakkelijk worden van het feit dat de premier ‘hun dossier’ en ‘hun portefeuille’ uit handen lijkt te nemen, door in allerlei bilaterale contacten naast de minister van Pensioenen te gaan. En dat op een thema waar ze eigenlijk perfect achteruit kan leunen, en niet per se een akkoord nodig heeft.
• Dat maakt heel de cocktail op dit moment te giftig is, om te drinken. Er staat dus voorlopig nog niets in de agenda: de temperatuur moet eerst wat zakken, voor Vivaldi een nieuwe poging waagt, op vergadering nummer acht dan. 

Komt daar nog bij: Een rapport van de Vergrijzingscommissie helpt uiteraard niet voor de sfeer aan tafel.

• Aan Vlaamse kant is er wel degelijk druk om een deal te maken, los van de Vooruit-voorzitter zijn pleidooi. In de publieke opinie leeft steeds sterker het gevoel dat er “iets fundamenteel” moet gebeuren: een pressie die zowel cd&v als Open Vld en Vooruit wel degelijk voelen. Het nieuwste rapport van de Vergrijzingscommissie was er niet naast, zoals voorspeld.
• Uit projecties blijkt immers dat op de piek van de vergrijzing, in 2050, er een extra kost van 27 miljard euro zal zijn, of zo’n 5,5 procent van het bbp. De pensioenen, die vandaag 10,5 procent van het bbp kosten, stijgen dan naar 13,5 procent. De gezondheidszorg gaat van 7,8 procent nu naar 10,5 procent. Iemand zal die factuur moeten ophoesten.
• Johan Van Gompel, de voorzitter van die commissie, trapte daarbij een open deur in: meer mensen moeten aan de slag om het allemaal betaalbaar te houden. Dat is dus die fameuze werkzaamheidsgraad opnieuw, die naar 80 procent moet. En met enkel de werklozen aan de slag krijgen, lukt het niet: mensen moeten ook langer werken, zoals in Scandinavië, Duitsland en Nederland, volgens de Vergrijzingscommissie. Net daarom zijn de pensioenhervormingen zo belangrijk, zo onderstreepte Van Gompel gisteren.
• PS-minister Karine Lalieux was overigens aanwezig op de voorstelling van het rapport. Zij houdt haar lijn aan dat het niet de harde cijfers zijn, “maar de mensen die daarachter zitten”, die haar koers bepalen. En ze stelde ook luidop “dat ze niet zomaar een akkoord gaan neerkrabbelen”, maar dat er “met sérieux gewerkt moet worden”.
• Vanuit liberale hoek werd tegelijk wel weer met scherp geschoten. Staatssecretaris voor Begroting Eva De Bleeker (Open Vld) liet weer van zich horen: “De houdbaarheid van het systeem moet centraal staan bij de hervorming van het pensioensysteem. Meerdere en opeenvolgende hervormingen van de pensioenen zullen nodig zijn om de houdbaarheid te garanderen.”
• En ook MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez goot extra olie op het vuur: “Het rapport over de vergrijzing toont aan hoe ernstig de situatie is. Er zijn strikte regels nodig voor effectief werk. In ons land moeten meer mensen aan het werk als we de sociale zekerheid willen behouden.”