Er rijden binnenkort opnieuw nachttreinen tussen de grote Europese steden. Dat blijkt uit een initiatief van de ministers van transport van Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland. Bedoeling is om de emissies van de transportsector sterk te verminderen. Het project dreigt anderzijds een groot probleem te worden voor luchtvaartmaatschappijen, die door de uitbraak van de coronacrisis al zware klappen hebben gekregen.

Volgens de plannen moet er een netwerk van nachttreinen worden gecreëerd dat het mogelijk maakt om op een gemakkelijke manier naar een groot aantal bestemmingen in Europa te reizen. Gehoopt wordt het project eind volgend jaar te kunnen opstarten.

TEE

Het netwerk moet reizigers toelaten om tussen verschillende Europese metropolen te reizen zonder onderweg te moeten overstappen. Hiermee dreigen de treinen een rechtstreekse concurrentie van de Europese luchtvaart te worden.

De initiatiefnemers grijpen met hun idee terug naar het concept van de originele Trans European Express (TEE), die over het hele Europese continent 130 steden met elkaar verbond. De dienst werd echter vijfentwintig jaar geleden opgedoekt.

‘De luchtvaart nam veel van deze verbindingen over,’ aldus het persbureau Bloomberg. ‘Door acties van milieugroeperingen zijn reizigers zich echter steeds meer bewust geworden van de ecologische voetafdruk die hun verplaatsingen achterlaten. Vooral jongere reizigers zouden op zoek zijn naar alternatieven voor de luchtvaart.’

Eind volgend jaar moet de nieuwe Trans European Express van start gaan met een verbinding tussen Wenen, München en Parijs enerzijds en tussen Zürich, Keulen en Amsterdam anderzijds. Het jaar daarop zal Zürich met Rome worden en nog een jaar later met Barcelona.

Binnen dat netwerk zullen een aantal steden centrale hubs worden waar treinen opnieuw worden samengesteld om naar verschillende bestemmingen verder te rijden. Die functie lijkt momenteel weggelegd te zijn voor Brussel, Wenen en Zürich.

Indien nog meer diensten aan het netwerk worden toegevoegd, zal ook Berlijn wellicht de functie van hub krijgen. Na de aanleg van nieuwe infrastructuur kan ook een verdere verbinding met Scandinavië volgen.

Concurrentie

De opstart van een netwerk nachttreinen komt echter op een bijzonder lastig moment voor de Europese luchtvaartmaatschappijen, die door de coronacrisis zwaar zijn getroffen. Sommige analisten wijzen er echter op dat de impact van de nachttreinen door het verschil in reistijden mogelijk toch beperkt zal blijven.

‘Een treinreis van Amsterdam naar Rome zou ruim dertien uur duren, terwijl een vliegtuig voor diezelfde route amper iets meer dan twee uur nodig heeft,’ merken ze op. ‘De trein zal dan ook wellicht weinig zakenreizigers, die weinig tijd hebben, kunnen aantrekken. Mogelijk is er wel interesse van klimaatbewuste vakantiegangers.’

Bloomberg merkt daarbij op dat vele landen achter het initiatief van de nachttreinen, zoals Duitsland of Frankrijk, ook grote belangen hebben in nationale luchtvaartmaatschappijen. ‘Het is weinig waarschijnlijk dat deze landen de heropleving van de luchtvaart zullen proberen te ondermijnen,’ aldus het persbureau.