In het nieuws: Tot nu toe is er geen sprake van een recessie in de eurozone of VS.

• Er was even sprake van een milde recessie in de eurozone. Maar de jongste cijfers van het Europese statistiekbureau Eurostat toonden aan dat de monetaire unie ternauwernood zo’n scenario kon vermijden. 
• Het is vooral symbolisch: in plaats van een krimp van 0,1 procent in het eerste kwartaal was de economie gegroeid met 0,1 procent. Ter herinnering: een recessie wordt gekenmerkt door twee opeenvolgende kwartalen van negatieve groei. In het vierde kwartaal van 2022 was de Europese economie met 0,1 procent gekrompen.
• Het belangrijkste is dat dat er nog geen sprake is van een recessie, ondanks de renteverhogingen van de centrale banken, de oorlog in Oekraïne, de energie- en grondstoffencrisis, de ineenstorting van sommige regionale banken in de VS en de spanningen tussen de VS en China.
• Inflatie? Die daalt duidelijk, tot 5,5 procent in juni voor de eurozone. Op het hoogtepunt in het najaar van 2022 bedroeg de geldontwaarding nog 10,6 procent. Het probleem blijft de kerninflatie – exclusief energie-, tabaks-, alcohol en voedselprijzen. Die is in juni sneller gestegen dan verwacht. De kerninflatie van de eurozone bedroeg vorige maand 5,5 procent. In het voorlopige inflatierapport ging Eurostat uit van een kerninflatie van 5,4 procent.
• In de Verenigde Staten was de groei zelfs iets sterker en daalde de inflatie in juni tot 3 procent. De vastgoed- en productiemarkten zijn tot stilstand gekomen, maar de arbeidsmarkt blijft zeer krap. Hoewel iedereen een recessie zag aankomen in het eerste kwartaal van 2023, is die uitgebleven.

En nu? Een recessie is nog steeds niet aan de orde.

• De officiële groeicijfers voor het 2e kwartaal zijn nog niet bekendgemaakt. Verschillende experts zijn ervan overtuigd dat we een recessie kunnen vermijden.
• Na een pauze in juni kondigde Jerome Powell gisteren de 11e renteverhoging aan, waarmee de belangrijkste rentetarieven nu tussen 5,25 en 5,50 procent liggen. Dat is het hoogste niveau sinds 2001.
• De bestuursleden van de ECB komen deze namiddag bijeen. Verwacht wordt dat ze net zoals hun Amerikaanse collega’s de rente met 25 basispunten zullen verhogen tot 3,75 procent. Het hoogste niveau sinds de herfst van 2000. Een jaar geleden was de beleidsrente nog negatief (-0,5 procent).
• De voorzitter van de Amerikaanse Federal Reserve maakte gisteren in zijn commentaar duidelijk dat hij geen recessie meer verwacht. Bank of America pakte begin juli uit met dezelfde analyse.
• Hetzelfde geldt voor het IMF, dat in zijn bijgewerkte cijfers uitgaat van een wereldwijde groei van 3 procent in 2023 en een groei van 0,9 procent voor de eurozone. In Europa wordt alleen voor Duitsland een lichte krimp verwacht. De grootste teleurstelling komt uit China, waar de groei niet boven de 5 procent zal uitkomen.

Een waarschuwing: We kunnen een scherpe recessie vermijden, maar de groei zal zwak zijn.

• In werkelijkheid is het te vroeg om de centrale banken te feliciteren. Algemeen wordt aangenomen dat er minstens 12 tot 18 maanden zit tussen een renteverhoging en de impact ervan op de reële economie. De ECB is exact een jaar geleden begonnen met de rentes te verhogen. De eerste renteverhoging van de Fed dateert van maart 2022.
  • We voelen vandaag al de impact van het verstrakkende geldbeleid: gezinnen en bedrijven lenen minder geld.
• Het risico bestaat nog altijd dat de centrale banken te hard aan de handrem trekken. Maar ze zijn zich hiervan bewust en zouden in september opnieuw een pauze kunnen inlassen. Alle ogen zullen weer gericht zijn op de kerninflatie.
• Maar er staat geen scherpe recessie op stapel, en misschien wel helemaal geen recessie. We gaan waarschijnlijk enkele jaren van trage groei tegemoet: de spaarreserves die tijdens de coronapandemie werden opgebouwd en de overheidssubsidies zullen uiteindelijk opdrogen.
• Het beleid van de centrale banken zal dan nauwlettend in de gaten worden gehouden: zullen ze de rente verlagen tot ze weer in dezelfde val lopen?

(ns)