Deze week ging “de grote nationale dialoog” over de berging van het kernafval van start. Het publieke debat wordt georganiseerd door de Koning Boudewijnstichting op vraag van de Nationale Instelling voor Radioactief Afval (NIRAS).
Ondergronds, of toch bovengronds? Burgerforum over berging kernafval gaat van start
Waarom is dit belangrijk?
België maakt al decennialang gebruik van kernreactoren om een aanzienlijk deel van zijn elektriciteit te produceren. Maar er is één belangrijk nadeel aan de technologie: het langdurige kernafval, dat honderdduizenden jaren gevaarlijk kan blijven. De berging daarvan is nog altijd onderwerp van een maatschappelijke discussie.De essentie: Het initiatief dient om zowel experts als burgers te betrekken bij de besluitvorming over het kernafval.
- Eind vorig jaar besliste de federale regering om het langdurige kernafval (diep) onder de grond op te slaan op Belgisch grondgebied. Die keuze geniet een groot draagvlak en is tevens het advies van NIRAS zelf.
- Er is echter sprake van een ‘conditionele’ beslissing. Dat wil zeggen dat de regering altijd kan besluiten om van gedachten te veranderen. Dat kan bijvoorbeeld gebeuren als een nieuwe, betere oplossing wordt gevonden, zoals het hergebruiken van kernafval in nieuwe soorten reactoren.
- Maar hoogstwaarschijnlijk zal het kernafval wel degelijk onder de grond belanden. Omdat het echter nog maar over een principeakkoord gaat, moeten nog een aantal vragen worden beantwoord, zoals waar het afval zal worden opgeslagen, hoe diep en zelfs of België gaat samenwerken met andere landen.
- Dat is meteen de aanzet voor het publieke debat. Onder de naam ‘Nu voor Morgen’ wil de Koning Boudewijnstichting experts, burgers, het middenveld, lokale besturen en partijen samen laten deelnemen aan een “participatief proces”, om in dialoog te treden.
Niet de eerste keer
De geschiedenis: De Koning Boudewijnstichting heeft al ervaring met publieke debatten: het organiseerde in 2009 en 2010 al een eerste burgerforum over kernafval.
- Het nieuwste debat, dat nu van start gaat, moest eigenlijk al tijdens het najaar van 2022 beginnen. Dat werd echter uitgesteld naar woensdag 19 april.
- De actie zal een jaar lang lopen. Daarna zal de stichting een eindrapport indienen bij NIRAS. Die zal daarna aan de slag gaan en zal daarbij rekening houden met de bevindingen van het publieke debat. NIRAS is de instelling die in België sinds 1980 verantwoordelijk is voor het beheer van radioactief afval en verrijkte splijtstoffen.
- De kernafvalkwestie speelt momenteel een belangrijke rol in de politieke wereld. De federale regering en Engie, de uitbater van de Belgische kerncentrales, onderhandelen immers nog altijd over de kosten van de berging van het kernafval. Als niet snel kan worden bepaald wie zal opdraaien voor de kosten, dreigt de verlenging van de jongste reactoren, Doel 4 en Tihange 3, in gevaar te komen.
(ns)