In het Verenigd Koninkrijk is het verbod op fracking officieel opgeheven. De maatregel is nodig om de binnenlandse energievoorziening na de Russische invasie in Oekraïne te versterken. Dat heeft de Britse premier Liz Truss gemeld. Truss voegde eraan toe dat de productie al over zes maanden van start zou kunnen gaan, op voorwaarde dat de projecten ook op lokale steun kunnen rekenen.

De Britse regering had bijna drie jaar geleden beslist om fracking te verbieden. Er waren immers in het graafschap Lancashire, waar de enige actieve frackingsite van het land zich bevindt, een aantal kleine aardbevingen geregistreerd. Omwonenden maakten duidelijk zich zorgen te maken over de activiteit.

Er waren bijna tweehonderd meldingen van schade aan woningen. Een overheidsrapport concludeerde daarop dat een verbod op fracking noodzakelijk was. “Het is momenteel niet mogelijk om de waarschijnlijkheid of de omvang van aardbevingen door de fracking-operaties nauwkeurig te voorspellen”, luidde het daarbij.

Sleutelrol

Liz Truss stelt nu echter dat fracking een sleutelrol zal spelen om van het Verenigd Koninkrijk tegen het einde van het volgende decennium een netto-​​exporteur van energie te maken. De huidige Britse regering wil ook de productie van gas en olie in de Noordzee verhogen, naast bijkomende investeringen in waterstof, zonnekracht en offshore windenergie.

Cuadrilla, de exploitant van de frackingsite in Lancashire, heeft aangegeven ongeveer zes maanden nodig te hebben om zijn operaties opnieuw op te starten. “De behoefte aan lokale ondersteuning kan echter voor een aanzienlijke vertraging, zelfs eventueel voor een onbepaalde periode, zorgen”, werpen critici op.

Uit een enquête van het bureau YouGov blijkt dat in het Verenigd Koninkrijk slechts 27 procent van de bevolking met fracking instemde. In het hele land hebben belangengroepen al gemeld klaar te zijn om tegen fracking in actie te komen.

De regeringen van Schotland en Wales en oppositiepartij Labour hebben zich eveneens tegenover fracking uitgesproken. Dat geldt bovendien ook voor een groot aantal politici van de regerende Conservatieve Partij. Mark Menzies, het conservatieve parlementslid voor Lancashire, benadrukte in een reactie nogmaals dat duidelijk is aangetoond dat de lokale geologie voor dergelijke activiteiten niet geschikt is.”

Kwasi Kwarteng, Brits minister van Financiën, gaf in februari dit jaar nog toe dat fracking niet in staat zou zijn een bescherming tegen de stijgende energieprijzen te bieden. Volgens hem zouden pas na een decennium voldoende volumes kunnen worden geproduceerd, echter tegen een zware kost voor de gemeenschappen en het Engelse platteland.

Volgens sommige rapporten zou schaliegas tot het midden van deze eeuw tussen de 17 procent en 22 procent van de Britse energieconsumptie kunnen dekken. Andere studies geven echter aan dat het onmogelijk is een inschatting van de omvang van de Britse schaliegasvoorraden te maken en te berekenen welke volumes op een technisch en economisch leefbare manier kunnen worden ontgonnen.

Uit een een aantal studies bleek dat de ontginning van schaliegas weinig impact zou hebben op de uitstoot van broeikasgassen. Critici merken echter op dat het land vooral moet streven om zijn afhankelijkheid van aardgas – dat momenteel 40 procent van het Britse energieverbruik dekt – te verminderen.

Bovendien wordt aangevoerd dat vervuilende fossiele brandstoffen zoveel mogelijk in de grond moeten blijven zitten. Verder wordt gewag gemaakt van een mogelijke verontreiniging van het grondwater, een verstoring van de landelijke omgeving door de industriële activiteit, een massaal waterverbruik en gevaar op aardbevingen.

Twijfels

Cuadrilla zegt dat de klei op zijn site voor fracking bijzonder geschikt is. Ook worden dagelijkse seismische controles beloofd, terwijl de gebruikte chemische stoffen – polyacrylamide – volgens het bedrijf geen schadelijke impact op het grondwater zou hebben.

Jacob Rees-Mogg, Brits minister van Energie, stelde dat op fracking-sites in de toekomst een groter niveau van seismische activiteit zal worden toegestaan. Nochtans blijft er grote onzekerheid over het gevaar op aardbevingen.

In het Verenigd Koninkrijk zijn momenteel vier gebieden voor mogelijke fracking-activiteiten geïdentificeerd. Er zijn inmiddels voor meer dan honderd sites exploratie-vergunningen uitgereikt. Daarbij moeten echter nog een aantal andere licenties worden verkregen, samen met een voldoende politieke steun.

Sommige analisten merken bovendien ook op dat de blijvende onzekerheden rond de sector de noodzakelijke investeerders zouden kunnen afschrikken. Elders in Europa heeft fracking nooit veel succes gekend. Er geldt een verbod in Duitsland, Frankrijk, Nederland, Denemarken, Bulgarije en Ierland.

Chris Cornelius – een geoloog die Cuadrilla heeft opgericht, maar het bedrijf inmiddels heeft verlaten – zegt nu eveneens twijfels te hebben of er in het Verenigd Koninkrijk ooit een belangrijke productie van schaliegas zal kunnen worden ontplooid. Hij verwijst daarbij naar problemen rond de technische en economische haalbaarheid en socio-politieke uitdagingen.

(fjc)