De Engelse havenstad Birmingham, ooit ‘motorway city’ genoemd, bant auto’s uit het centrum. De inspiratie? Het Gentse circulatieplan.

Birmingham, ongeveer vier keer zo groot als Gent, is een industriestad, een havenstad en vooral een autostad. Het Birminghamse stadsbestuur wil echter meer focus op de fiets en het openbaar vervoer. Om bewoners zover te krijgen, komt er dus een soort circulatieplan.

Daar hebben ze in Gent ervaring mee. Groen-schepen Filip Watteeuw voerde zo’n plan onder veel protest in op 3 april 2017. Op verschillende plaatsen werd er ‘geknipt’: plaatsen waar je oorspronkelijk met de wagen door mocht, die nu verkeersvrij zijn. Er kwamen fietsstraten, de binnenstad werd volledig autovrij en dat allemaal van de ene dag op de andere.

Meer kilometers maar sneller

Een autorit in Gent kost tegenwoordig meer kilometers. Wie uit zijn zone moet en in een andere zone moet inrijden, moet via de binnenring. Maar het aantal motorrijtuigen op de weg is met de helft gedaald.

‘We moesten aan mensen uitleggen dat een rit van 300 meter er één van 2 kilometer werd’, zegt Watteeuw aan The Guardian. ‘En toen moesten we ze uitleggen dat ze die driehonderd meter moeten stappen.’

In Birmingham dient 25 procent van de autoritten voor een afstand van minder dan 2 kilometer. Nieuwe infrastructuur moest de fiets als vervoersmiddel aanmoedigen. Dat lukt ook, al is het succes relatief. 1 procent van alle ritten in Birmingham ging met de fiets. Het stadsbestuur wil dat optrekken naar 5 procent.

Doelstelling supersnel bereikt

In Gent hoopte men dat tegen 2030 35 procent van de ritten met de fiets zou gaan gebeuren. In 2016 was dat 22 procent. Tot de verbazing van zelfs het stadsbestuur bereikte Gent dat doel al in 2019, 13 jaar vroeger dan voorzien. Ook in Birmingham houden ze zich dus beter klaar voor een totale ommezwaai.

‘Het beste autoplan voor een stad is een fietsplan’, zegt Filip Watteeuw, de toenmalige schepen voor mobiliteit en huidig Gents viceburgemeester aan de krant. ‘Meer ruimte geven aan voetgangers en fietsers leidt niet alleen tot meer voetgangers en fietsers, het maakt ook ruimte voor mensen die echt de auto moeten gebruiken.’

Birmingham

Bij De Standaard klinkt het dat Birmingham zeker kan leren van de Gentse lessen. ‘Maar de plannen moeten wel aangepast worden aan de realiteit van de eigen stad. Copy-pasten werkt niet.’ Toch raadt Watteeuw de Birminghamse bestuurders aan om resoluut te zijn. ‘Praat met mensen, maar wees volhardend en geef niet toe op de belangrijkste baten van het plan.’

Half januari beslist Birmingham of een vernieuwd circulatieplan er ook echt komt.