Veel grote technologische bedrijven zijn Amerikaans of hebben hun servers in de Verenigde Staten staan. Door een wet zijn zij verplicht gegevens over te dragen, die bedoeld is voor spionage. Volgens een aantal Amerikaanse politici ondermijnt dit de economie en moet de wet aangepast worden.
De essentie: Sectie 702 van de Foreign Intelligence Surveillance Act (FISA) stelt dat Amerikaanse technologiebedrijven verplicht zijn om de overheid buitenlandse data te laten verzamelen.
- Doordat veel van de grote techbedrijven Amerikaans zijn, zoals Apple, Google, Meta of Amazon, heeft dit grote gevolgen. Want niet alleen terroristische organisaties gebruiken communicatieplatformen van deze bedrijven, ook bevriende landen en machtsblokken vertrouwen hierop.
- Zo bleek dat de Europese Unie een Haïtiaanse oppositiegroepering financieel wilde steunen, terwijl het eerder zei dat het zich niet zou bemoeien met de democratie in Haïti. Gevoelige informatie kwam in handen van de VS omdat de mails via Gmail waren verstuurd.
- Ook het Internationaal Atoomenergieagentschap in Wenen, leiders in landen als Nigeria, Nicaragua and Colombia en de Israëlische inlichtingendienst werden bespioneerd.
- Sectie 702 heeft als bedoeling terroristen, cybercriminelen en spionnen op te sporen. Volgens de geheime diensten zelf worden ongeveer 250.000 doelwitten in de gaten gehouden.
- De techbedrijven mogen aan hun gebruikers niet bekend maken dat ze gevolgd worden. Wel rapporteren ze zelf cijfers over het aantal gemonitorde accounts: gegevens van meer dan 145.000 Meta-gebruikers, 100.000 Google-accounts en 20.000 Microsoft-accounts werden via FISA opgevraagd door de Amerikaanse overheid in de laatste helft van 2022. Apple kreeg 32.000 aanvragen in de eerste helft van dat jaar.
Amerikaanse economische belangen
Ingezoomd: De Amerikaanse politiek wil daar iets aan doen… maar dan wel door het economische effect.
- Volgens Republikeins Congreslid Thomas Massie is Sectie 702 “slecht voor onze technologiebedrijven”. “Het is slecht voor het bedrijfsleven om spyware in elk product te hebben dat vanuit de Verenigde Staten wordt verkocht aan het buitenland.”, zo laat hij optekenen bij nieuwswebsite Notus.
- De speciale bevoegdheid vervalt in april als er geen actie wordt ondernomen. Enkele liberale Democraten en conservatieve Republikeinen hebben een ongewoon bondgenootschap gesmeed in de hoop de wet aan te passen. Men stelt daarbij de belangen van de Amerikanen voorop, die beter beschermd moeten worden, klinkt het.
- De regering-Biden en andere Congresleden van beide partijen vragen echter dat de wet opnieuw bekrachtigd zou worden, zonder uitstel. Het zou in het belang zijn van de nationale veiligheid.
- De Oostenrijkse privacyactivist en advocaat Max Schrems is het eens met een aanpassing: “Het zou op de lange termijn een probleem kunnen zijn als je toonaangevende industrie ook een instrument voor spionage is”.
Hoe groot is de Amerikaanse spionage?
Uitgezoomd: Specialisten zijn het dan weer niet eens over de impact die Sectie 702 heeft.
- De vraag bij dit alles is hoe groot de Amerikaanse spionage is. Gaat het hier om alle netten uitwerpen en kijken of er gevoelige informatie blijft hangen, of gaat men toch op zoek naar bepaalde doelwitten?
- Volgens Glenn Gerstell, een vroegere topman bij de NSA, is er geen sprake van grootschalige spionage: “Het is veel gerichter. Als je de indruk krijgt dat Sectie 702 de maatschappij als doelwit heeft, dan is dat niet gebaseerd op feiten.”
- Schrems probeert dan weer met rechtszaken af te dwingen dat Europese gegevens niet naar de VS getransfereerd kunnen worden. Activiste Elizabeth Goitein vindt dat er te weinig transparantie is: “Buitenlandse inlichtingen worden zo gedefinieerd dat ze vrijwel alles kunnen betekenen.”
- De Amerikaanse politiek zit er duidelijk niet mee in: “Wij van de Commissie Justitie proberen niet om de rechten van buitenlanders te behouden. Onze verplichting is om de grondrechten van Amerikaanse burgers te beschermen”, aldus het Republikeins Congreslid Darrell Issa.
