In het nieuws: Xi Jinping bezoekt San Francisco deze woensdag.

• Hij zal Joe Biden ontmoeten, wat op zichzelf al een nieuwswaardig evenement is. Xi heeft maandenlang elk telefoontje van president Biden afgewezen, na het incident met de Chinese spionageballon die begin 2023 over de Verenigde Staten vloog.
• Twee belangrijke struikelblokken blijven onopgelost tussen de Verenigde Staten en China en zullen deze woensdag niet worden aangepakt: de kwestie Taiwan en het bereiken van eerlijke economische concurrentie.
• De inzet van de top is eerder te voorkomen dat de situatie nog verder verslechtert. Aan beide zijden wil niemand de huidige geopolitieke situatie verergeren. En aan beide zijden beseft men dat de economische onderlinge afhankelijkheid van de twee grootste wereldmachten nog lang niet voorbij is.
• In oktober, tijdens het bezoek van een Amerikaanse delegatie, verklaarde Xi Jinping dat er “duizend redenen zijn om de betrekkingen tussen de Verenigde Staten en China te verbeteren, en geen enkele reden om ze te verslechteren”, herinnert nieuwsdienst Bloomberg zich.
• Feitelijk kunnen Joe Biden en Xi Jinping zich niet veroorloven de zaken te verslechteren. De Democraat moet de verkiezingen op 5 november 2024 winnen, terwijl de Chinese president de Chinese economie weer op de rails moet krijgen te midden van een wereldwijde economische vertraging.
• Tijdens deze top zal het ook gaan om het herstellen van communicatie tussen de legers van beide landen, beloftes om meer te doen tegen klimaatverandering en het indammen van de stroom van fentanyl, een drug die verwoestingen aanricht in verschillende Amerikaanse grootsteden.

De gevaren van AI en nucleaire wapens

Ook op de agenda: de mogelijke gevolgen van het gebruik van artificiële intelligentie (AI) bij oorlogsvoering.

• Biden en Xi zouden op de top ook afspraken maken rond het gebruik van AI in gevechtsdrones en andere onbemande wapens. Dat meldt de South China Morning Post. In februari zette de VS een raamwerk op dat een globale consensus zoekt bij het gebruik van AI voor militaire situaties. De regering-Biden kondigde onlangs striktere regels aan.
• 36 landen ondersteunen het Amerikaans initiatief.
• China is bezig met dergelijke ontwikkelingen. Xi moedigt verder onderzoek op het gebied van AI aan.
• Dat de VS en China nu in dialoog treden over het gebruik van AI bij drone-aanvallen, wordt door experts toegejuicht.

En verder: een dialoog over nucleaire wapens komt op gang

• Beide landen gaan praten over het onderhouden van dialoog rond nucleaire bewapening, maar China wil niet weten van enige controle op het nucleaire bewapeningsprogramma.
• Experts merken daarbij op dat China over veel minder kernwapens beschikt dan de VS, naar schatting over respectievelijk 350 tegenover 5.550. De kwestie zou daarom “gevoelig” liggen.
• China heeft al eerder aangegeven dat het de diplomatieke kanalen wil herstellen en dus bereid is tot meer dialoog. Het land blijft echter van mening dat de militaire aanpak teveel verschilt van die van de VS.

China kan de VS niet zomaar negeren

De context: Men vergeet vaak wat China en de Verenigde Staten nog steeds verenigt.

• China en de Verenigde Staten hebben allereerst een enorme economische onderlinge afhankelijkheid. De bilaterale handel bedroeg bijna 760 miljard dollar in 2022. De waarde van investeringen, zowel fysieke als financiële activa, bedroeg vorig jaar 1.800 miljard dollar.
• China bevindt zich echter in een situatie van structurele economische vertraging. Niet alleen is het herstel na covid niet wat het had moeten zijn, maar structurele factoren zoals de vergrijzing van de bevolking of jeugdwerkloosheid breken de droom om ooit de grootste economische macht ter wereld te worden.
• Chinese aandelen en obligaties zijn niet langer in de mode. Na de golf van sancties en regulering in verschillende sectoren (technologie, videogames, online onderwijs) zijn buitenlandse investeerders bang geworden: buitenlandse activa in aandelen en obligaties zijn met 17 procent gedaald tussen de laatste top in december 2021 en die van deze week.
• China heeft echter deze buitenlandse investeringen nodig om zijn economische groei te ondersteunen. Groei is het pact en cement dat de Chinese Communistische Partij verbindt met haar bevolking. Het in twijfel trekken van deze groei is een hoog risico voor de Chinese leiders.
• Toch tonen enquêtes aan dat de investeringen van buitenlandse bedrijven afnemen. De indicator voor buitenlandse directe investeringen is zelfs negatief geworden in het eerste kwartaal van 2023, een primeur in 25 jaar.
• Dit zal een van de eerste taken van China in San Francisco zijn: proberen de harten van grote Amerikaanse bedrijven opnieuw te winnen.

(evb)