Key takeaways
- De bevolking van Japan is in 2024 met meer dan 908.000 gedaald, wat een historisch dieptepunt betekent en een neerwaartse trend van 16 jaar voortzet.
- De krimpende beroepsbevolking bedreigt de sociale infrastructuur van Japan, waaronder het pensioenstelsel en de gezondheidszorg. Nochtans zijn er inspanningen van de overheid om het geboortecijfer te stimuleren.
- De hoge kosten van levensonderhoud, loonstagnatie, gebrek aan ruimte, veeleisende werkcultuur en traditionele rolpatronen dragen bij aan het dalende geboortecijfer in Japan.
De demografische crisis in Japan blijft verergeren, met een recorddaling in 2024. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en Communicatie zei dat het land vorig jaar meer dan 908.000 mensen verloor, waardoor de totale bevolking daalde tot 120 miljoen.
Japan blijft kampen met bevolkingsdaling
Dit is het 16de opeenvolgende jaar van bevolkingsafname sinds de piek in 2009. Een combinatie van factoren, waaronder economische tegenspoed en traditionele rolpatronen, heeft bijgedragen aan deze neerwaartse trend. De krimpende beroepsbevolking vormt een grote bedreiging voor de sociale infrastructuur van Japan, met name de pensioen- en gezondheidszorgsystemen.
In de afgelopen tien jaar heeft de regering verschillende maatregelen genomen om het dalende geboortecijfer aan te pakken, waaronder het bieden van financiële prikkels voor bevallingen en huisvesting, en het aanmoedigen van vaderschapsverlof. Deze inspanningen hebben de trend echter nog niet significant kunnen keren. Vorig jaar was het aantal geboortes het laagste sinds 1968 (687.689), terwijl het aantal sterfgevallen een recordhoogte bereikte (bijna 1,6 miljoen).
Vergrijzing zorgt voor uitdagingen
Het aandeel ouderen is gestegen tot bijna 30 procent van de bevolking, terwijl het percentage jongere volwassenen dat kinderen kan krijgen en de arbeidsmarkt op kan, blijft dalen. De bevolking in de werkende leeftijd (15-64) vormde vorig jaar slechts 59 procent van de totale bevolking, ver onder het wereldwijde gemiddelde van 65 procent.
Sociologen en demografen wijzen erop dat deze daling een langetermijnprobleem is dat voortkomt uit het lage vruchtbaarheidscijfer van Japan sinds de jaren 1970. Zelfs als de geboortecijfers drastisch verbeteren, zal de bevolking waarschijnlijk nog enkele decennia afnemen voordat ze zich stabiliseert.
Factoren achter het dalende geboortecijfer
Experts schrijven het dalende geboortecijfer van Japan toe aan verschillende factoren, waaronder de hoge kosten van levensonderhoud, stagnerende lonen, gebrek aan ruimte en een veeleisende werkcultuur. Traditionele rolpatronen spelen ook een rol, omdat van getrouwde vrouwen vaak wordt verwacht dat zij de zorgtaken op de eerste plaats zetten, ondanks de inspanningen van de overheid om gedeeld ouderschap te stimuleren.
Immigratie is voorgesteld als een mogelijke oplossing om de bevolkingsafname te verzachten. De Japanse samenleving, die grotendeels homogeen is, blijft echter huiverig voor de komst van grote aantallen buitenlanders. Ondanks de angst voor xenofobie en discriminatie heeft de regering stappen ondernomen om buitenlandse werknemers aan te trekken via initiatieven zoals een digitaal nomadenvisum en programma’s voor de ontwikkeling van vaardigheden. Vorig jaar registreerde Japan een recordaantal van 3,6 miljoen buitenlandse inwoners, een stijging van meer dan 10 procent.
Overheidsmodellen voorspellen dat de bevolking van Japan tegen 2070 met 30 procent zal afnemen, waarbij de snelheid van afname naar verwachting iets zal afnemen door de toegenomen internationale migratie. (fc)
Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!