“Het Duitse mercantilisme bestaat erin exportoverschotten als economisch bedrijfsmodel na te streven, en al het andere, zelfs internationale verdragen, aan dit doel te onderwerpen.”
EuroIntelligence, een gespecialiseerde dienst voor nieuws en analyse omtrent de EU, vatte het vorige week goed samen. Reinhard Bütikofer (Die Grünen) had eerder op Twitter gemeld dat de regering-Scholz achter de schermen zou hebben gewerkt om de Europese Commissie ertoe te bewegen haar verdediging van Litouwen tegen China af te zwakken.
Het Duitse energiebeleid en Nord Stream 2
In het buitenland wordt al langer opgemerkt dat Duitsland een bijzondere weg inslaat. Niet alleen in het buitenlands beleid, maar ook in het energiebeleid.
Over de veelbesproken Nord Stream 2-gaspijpleiding, die de Duitse energieafhankelijkheid van Rusland verder zal vergroten, komt vanuit Berlijn geen duidelijk standpunt. Volgens de Europese Commissie zal het Nord Stream 2-project de energie-afhankelijkheid ten aanzien van één aanbieder verhogen. Zo zal het 80% van de Russische gasinvoer naar Europa concentreren op één welbepaalde route. Als gevolg daarvan zouden de Russen zo maar eventjes 60% van de Duitse markt controleren.
Maar de nieuwe bondskanselier Olaf Scholz noemt Nord Stream 2 een “zaak van de privésector”. Hij wil het conflict met Oekraïne zeker niet mengen met de Duitse “Energiewende”. Kort na de ramp in het Japanse Fukushima kondigde de Duitse bondskanselier Angela Merkel aan dat haar land zich zou afkeren van kernenergie ten voordele van hernieuwbare energie. Sindsdien is er echter maar weinig vooruitgang geboekt. Berlijn heeft miljarden euro’s verspild en de weerstand neemt toe.
Ook in Brussel wordt de reactie op het Duitse energienationalisme steeds norser. Commissaris voor Binnenlandse Zaken Thierry Breton laat er geen twijfel over bestaan: “Dat de EU CO2-neutraal kan worden zonder kernenergie is een leugen. “
De Duitse dubbelrol
De termen “internationale verantwoordelijkheid” en “multilateralisme” klinken steeds holler wanneer ze in Berlijn worden uitgesproken. Want daarachter volgt het grote niets. Duitsland maakt graag gebruik van zijn comfortabele positie bij de NAVO en in de EU. Terwijl het tegelijkertijd een speciale bilaterale relatie met Rusland en China aangaat.
Ook kanselier Scholz speelt in dit alles een weinig verhelderende rol. Hij draagt niet bij tot Duitse machtspolitiek, noch in eigen land – waar een bonte oppositie tegen verplichte vaccinatie hem de les spelt – noch op het gebied van de buitenlandse politiek – waar Amerikanen en Russen in Genève over het lot van Europa onderhandelen, zonder dat de Europeanen mee aan tafel zitten..
Wie is nog bang voor dit Duitsland, een land dat militair niet agressief is en zich ook politiek allerminst ambitieus toont?
(lb)