Belgische versus Nederlandse managementstijl: geen cultuurverschil, maar cultuurshock

Nederlandse managers zijn in de regel ook dol op feedback geven en krijgen, functioneringsgesprekken houden, participatief leiding geven enzovoort. Nu krijg je als ondergeschikte in België ook wel feedback, maar meestal achteraf en via via. Zelden via de directe confrontatie. En als je als Nederlandse manager echt uit de bocht vliegt dan nog mijdt de Belg de directe confrontatie. Dan ontstaan er partijen die elkaar bekampen, maar die de directe confrontatie zelden met elkaar aangaan. Dan wordt druk gelobbyd en loopt de gossip van de muren in de wandelgangen. Belgen zijn kampioenen in politieke spelletjes en geënsceneerde lekken. Nederlandse managers die in België gaan werken en die niet zijn voorbereid op deze spitstechnologische manier van leidinggeven, ervaren dit als een cultuurshock die ze vaak niet meer te boven komen.

Raar toch, denken ze, want we spreken dezelfde taal? Ook andersom, als Belgische managers in Nederland gaan werken, lopen de zaken niet altijd even soepeltjes. Nederlanders die aan Vlaamse managers gingen rapporteren klagen in de regel over het uitgesproken hiërarchische denken. ‘Als je bij Fortis naar het toilet wilde gaan, dan moest je je hand opsteken’, aldus een Nederlander die bij Fortis destijds aan een Belgische manager rapporteerde. Die hiërarchie vindt haar oorsprong in de Belgische ondernemingscultuur die veel meer dan de Nederlandse wordt gedomineerd door strikte machtsverhoudingen.

In Nederland mag je in de regel best naar de baas van de baas gaan als je daar een goede reden voor hebt. Haal dat echter niet in je hoofd als je een Belgische directe chef hebt want als je die ongevraagd passeert dan is dat vaak dodelijk. Nederlanders hebben het moeilijk met die cultuur van zitten en zwijgen en van onderdanigheid die de Belgen vaak al vanaf de schoolbanken met de paplepel ingegoten hebben gekregen. Een Nederlander ziet zijn manager vooral als medeteamlid. In zijn ogen kan een manager geen macht en gezag laten gelden enkel en alleen omdat hij jouw baas is. Gezag en respect voor de manager beschouwen de Nederlanders veel minder als afdwingbaar. Dergelijke zaken moet je verdienen!


Bovenstaande passage komt uit het boek ‘Waarom Belgen niet kunnen voetballen en Nederlanders nooit wereldkampioen wordenvan de al twintig jaar in België wonende Nederlander Evert van Wijk.

 Er zijn meerdere boeken verschenen over de chemie tussen Nederlanders en Belgen. Daarbij werd vaak de kool en de geit gespaard. Evert van Wijk spaart niemand. En zegt ronduit waar het op staat. Van Wijk noemt zich de eerste Nederbelg die sinds de Belgische afsplitsing van Nederland in 1830 erin geslaagd is op het hoogste politieke niveau door te dringen. Zo werkte hij van 2003 tot 2007 als communicatieadviseur voor ondermeer Yves Leterme die in die periode partijvoorzitter van de CD&V was en daarna Vlaamse minister-president.

In het boek ‘Waarom Belgen niet kunnen voetballen en Nederlanders nooit wereldkampioen worden’ toetst Van Wijk alle (voor)oordelen op kritische wijze aan talloze praktijkervaringen. De Vlaamse obsessie voor het sluiten van compromissen is volgens hem de reden waarom niet Balkenende maar Van Rompuy president van Europa werd. De Nederlander is de dominee die zijn mening niet hard genoeg van de daken kan schreeuwen. De Vlaming is een jezuïet die zijn keuzes aanpast aan de omstandigheden. Dit in de wetenschap dat er meer dan één weg naar Rome kan leiden.

Lezers van Express.be kunnen het boek hier tegen een extra korting bestellen