Maandagochtend werden de eerste Leopard 1-tanks vanop Belgische bodem verscheept naar Oekraïne. Dat vertellen bronnen aan Business AM. De tanks stonden op stock bij OIP Land Systems in Doornik, dat ze restaureerde en verkocht. De Belgische regering toonde naar verluidt op geen enkel ogenblik interesse.

In het nieuws: Oekraïne krijgt Leopard 1-tanks, die vroeger dienden in het Belgische leger.

• De tanks werden enkele jaren geleden volledig uit dienst genomen. Onder druk van extra besparingen besloot de legertop om alle zware rupsvoertuigen uit dienst te nemen, en te vervangen door lichtere pantservoertuigen op banden. De Leopards waren daarbij ook slachtoffer: vijftig stuks staan sindsdien op voorraad bij OIP in Doornik.
• De tanks kwamen echter nooit terecht op het lijstje van door België aan Oekraïne geleverd materiaal: volgens minister van Defensie Ludivine Dedonder (PS) zijn ze te duur om operationeel te maken. Zo zei ze begin dit jaar: “Er is gewerkt om ze terug op te lappen, maar het bedrijf vraagt nu tot 500.000 euro per voertuig. Ik begrijp dat werk niet gratis is, maar de marge is overdreven.” Experts geven echter aan dat een half miljoen euro nu eenmaal de marktwaarde is van deze voertuigen, die de afgelopen maanden zeer gegeerd zijn, vooral om aan Oekraïne te doneren.
• Vooral pijnlijk is dat België de tanks destijds voor maar 15.000 euro per stuk verkocht aan het bedrijf, ongeveer de prijs voor het oud ijzer alleen. Het leger had te weinig hangars om het uitgefaseerde materiaal op te hokken, en verkocht ze dan maar aan dumpingprijzen.

Toch verkocht

De essentie: Een ander land denkt daar anders over.

• Een ander land besliste om de Leopard 1’s toch te kopen. Na een grondige renovatie, vertrekken de eerste exemplaren nu via Duitsland en Italië naar Oekraïne. Onderweg zullen ze wel nog uitgerust worden met nieuwe wapensystemen. Welk land de toestellen kocht is niet bekend. Op dit moment maakten enkel Duitsland, Denemarken en Nederland bekend Leopard 1’s te zullen doneren aan Oekraïne, opgekocht bij de industrie.

Onderliggend: Opnieuw laat België zich de kaas van het brood stelen. Dat gebeurde eerder al met houwitsers en pantservoertuigen.

• OIP is een van de weinige bedrijven met een grote voorraad pantservoertuigen. De overheid toont echter maar weinig interesse om deze op te kopen, en noemt de hoge prijzen als de voornaamste reden.
• Die prijzen lijken voor andere landen echter een minder groot probleem te zijn. Vorig jaar kocht het Verenigd Koninkrijk zo twintig M109-pantserhouwitsers op bij het bedrijf, om aan Oekraïne te doneren. Ook kocht het VK een vijftigtal M113 gepantserde troepenverplaatsers op bij het bedrijf uit Doornik.
• Tegelijk blijft nog een groot aantal voertuigen voorlopig op stal, waaronder ook Gepard-luchtafweertanks. Deze zijn bijzonder gewild in Oekraïne, waar ze het geschikte materiaal blijken om Russische drones uit de lucht te schieten. Nog zo’n 40 Gepards staan in de loodsen van OIP, maar volgens een bron binnen Defensie zouden ze te oud zijn om nog operationeel te maken: “We hebben alles geprobeerd”.
• Een andere betrokkene geeft echter aan dat ze wel operationeel te maken zijn, maar niet aan de prijs die België ervoor wil betalen. Die prijs, voor de operationeel gemaakte toestellen, zou richting twee miljoen euro per stuk gaan. Dat is ongeveer dezelfde prijs die de Verenigde Staten aan Jordanië betaalden om hun toestellen op te kopen. Die moeten echter nog klaargemaakt worden voor de strijd.

(as)