Key takeaways

• De vervoersuitgaven van huishoudens zijn laag gebleven sinds de pandemie.
• Vervoersuitgaven zijn nog niet hersteld tot het niveau van voor de pandemie in 2023.
• Geografische locatie en toegang tot openbaar vervoer hebben een grote invloed op de uitgavenpatronen van huishoudens voor vervoer.

Invloed van de coronacrisis op transportuitgaven

De impact van de coronaviruscrisis op de transportuitgaven van huishoudens is aanzienlijk geweest. Terwijl de uitgaven sterk daalden tijdens de pandemie, herstelden ze zich langzaam. In 2023 lagen de volumegerelateerde transportuitgaven onder het niveau van voor de pandemie, leren cijfers van het Federaal Planbureau en de FOD Mobiliteit en Vervoer. Verschillende factoren beïnvloeden deze uitgaven, waaronder geografische locatie en toegang tot openbaar vervoer.

Transportkosten stegen in de aanloop naar de crisis sneller dan andere huishoudelijke uitgaven en vormden in 2019 al 12 procent van het totale huishoudbudget. Tijdens de pandemie daalden die kosten scherp en groeiden daarna langzamer dan andere categorieën, wat hun aandeel in het huishoudbudget terugbracht tot 10 procent in 2023.

De impact op specifieke sectoren

De impact van crises op transportuitgaven wordt verder benadrukt door specifieke sectoren te analyseren. Tijdens de pandemie daalden de uitgaven voor transportdiensten zoals openbaar vervoer het sterkst. Hoewel ze zich sindsdien hebben hersteld, zijn ze nog niet terug op het niveau van voor de pandemie. De uitgaven voor het gebruik van voertuigen, waaronder brandstof, onderhoud en reparaties, daalden daarentegen minder sterk in 2020, maar herstelden zich ook langzamer.

Daling in voertuiginkopen sinds de pandemie

De aankoop van voertuigen, met name personenauto’s, is ook afgenomen sinds de pandemie. Verstoringen in de toeleveringsketen binnen de auto-industrie hebben geleid tot vertragingen in de leveringen, terwijl huishoudens een afwachtende houding aannemen vanwege de hoge prijzen en onzekerheden rond de technologie en regelgeving voor elektrische voertuigen.

Het cumulatieve effect van de coronaviruscrisis en economische groeivertragingen, in combinatie met technologische, fiscale en regelgevende onzekerheid, heeft ertoe geleid dat de transportuitgaven van huishoudens lager zijn gebleven dan vóór de pandemie.

Regionale verschillen in vervoersuitgaven

De vervoersuitgaven van huishoudens zijn ook afhankelijk van de nabijheid van stedelijke centra en de toegang tot openbaar vervoer. Gezinnen die verder van steden wonen, hebben de neiging om meer uit te geven aan vervoer. Een typische stadsbewoner besteedt bijvoorbeeld ongeveer 4.159 euro per jaar aan vervoer, vergeleken met 5.450 euro voor degenen die in landelijke gebieden wonen, wat neerkomt op een stijging met bijna een derde.

Tot slot heeft ook het inkomen van gezinnen een impact op hoeveel ze spenderen aan hun verplaatsingen. Huishoudens met een lager inkomen besteden een groter deel van hun budget aan essentiële transportbehoeften, terwijl gezinnen met een hoger inkomen relatief meer uitgeven aan vrijetijdsreizen.

Wil je toegang tot alle artikelen, geniet tijdelijk van onze promo en abonneer je hier!