Key takeaways

• 43,6 procent van de organisaties erkent het probleem nog maar net en onderneemt nog maar minimale actie.
• Slechts een kleine minderheid heeft een uitgebreid en effectief beleid geïmplementeerd om de vergrijzing van het personeelsbestand aan te pakken.
• De Belgische arbeidsmarkt is onvoldoende voorbereid op de gevolgen van de vergrijzing: slechts 6,4 procent heeft effectief een goed ontworpen beleid voor de vergrijzende beroepsbevolking ingevoerd.

De Belgische beroepsbevolking staat voor een belangrijke demografische uitdaging: de vergrijzing. Deze trend zet de arbeidsmarkt onder grote druk, en de gevolgen zijn nu al voelbaar. Recent onderzoek door Deel, een payroll- en HR-platform, peilde bij 250 Belgische HR-managers naar een zorgwekkend gebrek aan paraatheid.

Maar liefst 43,6 procent van de organisaties erkent het probleem nog maar net en onderneemt er nog maar minimale actie tegen. Slechts een kleine minderheid heeft een uitgebreid en effectief beleid geïmplementeerd om de vergrijzing van het personeelsbestand aan te pakken.

Kloof tussen bewustzijn en actie rond vergrijzing

De resultaten van de enquête schetsen een duidelijk beeld: 82,8 procent van de respondenten is het ermee eens dat de Belgische arbeidsmarkt onvoldoende voorbereid is op de gevolgen van de vergrijzing. Tegelijkertijd uit 74,4 procent zijn bezorgdheid over het gebrek aan politieke initiatieven op dit gebied. Dit wijst op een discrepantie tussen maatschappelijk bewustzijn en organisatorische actie.

Hoewel meer dan de helft van de organisaties (51,6 procent) zegt beperkte maatregelen te plannen of te implementeren, heeft slechts 6,4 procent effectief een goed ontworpen beleid voor ouder wordende arbeidskrachten ingevoerd. Er lijkt een tendens te zijn om actie uit te stellen totdat de gevolgen van de vergrijzing direct merkbaar zijn, ondanks het feit dat de arbeidsmarkt al onder grote druk staat.

Internationale werving als oplossing

Om de toenemende vraag naar werknemers te compenseren, vinden de meeste HR-professionals (62,4 procent) het aantrekken van buitenlands talent essentieel. Volgens 67,6 procent van de ondervraagden zullen internationale werknemers een cruciale rol spelen in het verzachten van de gevolgen van de vergrijzing, vooral in sectoren die zwaar getroffen zijn, zoals de gezondheidszorg en de technologie. Structurele internationale werving blijft binnen veel organisaties echter beperkt.

Een belangrijk obstakel, volgens 43,2 procent van de HR-managers, is het strenge Belgische immigratiebeleid, dat de aanwerving van de nodige profielen belemmert. De combinatie van strikte regelgeving, taalbarrières en onzekerheid over de erkenning van diploma’s leidt tot aarzeling bij Belgische organisaties om buitenlandse werknemers aan te werven, ondanks de duidelijke behoeften.

Onevenwicht op de arbeidsmarkt

Ondanks een daling van het aantal vacatures, stijgt het aantal werkzoekenden, wat wijst op een structurele wanverhouding tussen vraag en aanbod. Werkgevers zijn op zoek naar hoogopgeleide werknemers, terwijl de beschikbare kandidaten vaak andere kwalificaties hebben.

Tegelijkertijd verlaat een groeiend aantal babyboomers de arbeidsmarkt. In 2024 waren er 28 personen van 67 jaar of ouder voor elke 100 personen in de werkende leeftijd. Deze verhouding zal naar verwachting stijgen tot 37 in 2040 en 43 in 2070. Deze verschuiving dreigt het evenwicht tussen actieve en inactieve bevolkingen fundamenteel te veranderen, met als gevolg een gestage uitstroom van ervaren professionals zonder voldoende instroom van jong, gekwalificeerd personeel.

Vergrijzing moet proactief aangepakt worden

De Belgische arbeidsmarkt moet de gevolgen van de vergrijzing proactief aanpakken. Dit vereist strategische actie, structurele aanpassingen aan het HR-beleid en doortastende politieke maatregelen. Organisaties die vandaag investeren in interne opleiding, innovatieve rekruteringsstrategieën en internationale aanwerving zullen een duidelijk concurrentievoordeel behalen.

Statbel bevestigde onlangs dat de Belgische bevolking de komende tien jaar nog verder zal vergrijzen.